Wyegzekwowanie częściowej spłaty długu uprawnia do potrącenia kosztów w tej samej wysokości.
/>
Taka korzystna dla podatników zmiana wynika z nowelizacji z 23 października 2018 r. ustaw o PIT, CIT, ordynacji podatkowej (Dz.U. poz. 2193). Obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. przepisy mówią, że koszty nabycia wierzytelności (także kupowanych w pakietach obejmujących co najmniej 100 sztuk) potrąca się w okresie rozliczeniowym, w którym osiągnięty został przychód z nich, do wysokości tego przychodu. To oznacza, że dochód i podatek pojawią się dopiero wtedy, gdy podatnik zacznie realnie zarabiać na odkupionej należności.
Przed zmianą
Do końca 2018 r. wydatek na ten cel był ujmowany w całości w kosztach nabywcy dopiero w momencie uzyskania zapłaty całej nominalnej wartości długu. W przypadku częściowej zapłaty wydatek ten był kosztem proporcjonalnie do osiągniętego przychodu.
Jeśli firma kupiła należności w pakiecie, to musiała ustalać koszty, stosując proporcję nominalnej wartości danej wierzytelności do nominału całego pakietu.
Od 2019 r.
Wydatki na nabycie wierzytelności mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w kwocie uzyskanych z tego tytułu przychodów. Koszty te zalicza się do momentu zrównania się przychodu ze spłaty wierzytelności z kwotą poniesioną na nabycie tych należności.
Jeśli zostały one nabyte w pakiecie (co najmniej 100), to spłata każdej z nich będzie zaliczana na cenę pakietu.
Przykład 1
Podatnik nabył wierzytelność o wartości nominalnej 10 tys. zł, płacąc 2,5 tys. zł. Ostatecznie udaje mu się wyegzekwować tylko 2 tys. zł.
Działania podatnika | Do końca 2018 r. | Od 2019 r. |
Najpierw egzekwuje 500 zł (czyli 5 proc. nominalnej wartości wierzytelności) | Przychód = 500 złKoszt = 125 zł (5 proc. z 2,5 tys.)Dochód = 375 zł | Przychód = 500 złKoszt = 500 złDochód = 0 zł |
Udaje mu się wyegzekwować jeszcze 1,5 tys. zł (czyli 15 proc. nominalnej wartości wierzytelności) | Przychód = 1,5 tys. złKoszt = 375 zł (15 proc. z 2,5 tys. zł)Dochód = 1125 zł | Przychód = 1,5 tys. złKoszt = 1,5 tys. złDochód = 0 |
Razem | Przychody = 2 tys. złKoszty = 500 złDochody = 1,5 tys. zł | Przychód = 2 tys. złKoszty = 2 tys. złDochody = 0 zł |
Przykład 2
Podatnik nabył wierzytelność o wartości nominalnej 10 tys. zł płacąc 5 tys. zł. Ostatecznie udało mu się wyegzekwować całą kwotę nominalną.
Działania podatnika | Do końca 2018 r. | Od 2019 r. |
Najpierw wyegzekwował 1 tys. zł (czyli 10 proc. wartości nominalnej wierzytelności) | Przychód = 1 tys. złKoszt = 500 zł (10 proc. z 5 tys. zł)Dochód = 500 zł | Przychód = 1 tys. złKoszt = 1 tys. złDochód = 0 zł |
Udaje się mu wyegzekwować kolejne 5 tys. zł (czyli 50 proc. wartości nominalnej wierzytelności) | Przychód = 5 tys. złKoszt = 2,5 tys. zł (50 proc. z 5 tys. zł)Dochód = 2,5 tys. zł | Przychód = 5 tys. złKoszt = 4 tys. zł (do wysokości kosztów nabycia)Dochód = 1 tys. zł |
Później odzyskał jeszcze 4 tys. zł(czyli 40 proc. wartości nominalnej wierzytelności) | Przychód = 4 tys. złKoszt = 2 tys. zł (40 proc. z 5 tys. zł)Dochód = 2 tys. zł | Przychód = 4 tys. złKoszt = 0 złDochód = 4 tys. zł |
Razem | Przychody = 10 tys. złKoszty = 5 tys. złDochody = 5 tys. zł | Przychód = 10 tys. złKoszty = 5 tys. złDochody = 5 tys. zł |
OPINIA
Zasady są wreszcie jasne i korzystne
Zmiana przepisów ma dwa korzystne skutki. Po pierwsze, przepisy jasno określają reguły rozliczania kosztów poniesionych przy obrocie wierzytelnościami. Wcześniej mieliśmy do czynienia zpraktyką interpretacyjną, którą można określić łacińską paremią in dubio pro fisco (wątpliwości należy rozstrzygać na korzyść fiskusa). Po drugie, podatnicy nabywający iegzekwujący tzw. trudne wierzytelności nareszcie przestaną tracić ztytułu owej restrykcyjnej wykładni niejasnych przepisów. Rozliczenie kosztów do wysokości osiągniętych przychodów jest wszak zasadą wustawach opodatkach dochodowych iodpowiada ekonomicznemu sensowi transakcji. Ważne jest też racjonalne uregulowanie kwestii podatkowych skutków transakcji dotyczących pakietów wierzytelności, czego dotychczas brakowało. To zmiana, której należy przyklasnąć.