Łączna kwota pomniejszenia stosowana przez wszystkich płatników w danym miesiącu nie może przekraczać kwoty stanowiącej 1/12 (miesięcznej) kwoty zmniejszającej podatek. Kwota wolna jest bowiem jedna i dotyczy wszystkich łącznych dochodów podatnika, a nie oddzielna dla każdego źródła zarobkowania
Po wejściu w życie w 2022 roku Polskiego Ładu okazało się, że podatnicy, którzy są zatrudnieni u wielu pracodawców na ułamkowe części etatu (czyli np. nauczyciele) nie mogą de facto skorzystać z pełnej kwoty wolnej od podatku na etapie zaliczek. PIT-2 mogą bowiem złożyć wyłącznie u jednego pracodawcy, a wysokość wynagrodzenia u każdego z pracodawców jest za niska, aby wykorzystać całość kwoty wolnej.
Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. tzw. Polski Ład 2.0 wprowadziła więc możliwość jednoczesnego złożenia PIT-2 (tj. oświadczenia podatnika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych) dwóm lub nawet trzem pracodawcom. Jeśli PIT-2 zostanie złożony dwóm pracodawcom, każdy z pracodawców pomniejszy podatek o 1/24 kwoty zmniejszającej podatek. Jeśli PIT-2 otrzymają trzej pracodawcy, każdy z nich pomniejszy podatek o 1/36 tej kwoty.
PIT-2: Podwyższenie kwoty wolnej
Jedną ze zmian wprowadzonych Polskim Ładem 1.0 było podwyższenie do 30 000 zł kwoty wolnej od podatku dla ogółu podatników podatku dochodowego od osób fizycznych rozliczających podatek według skali podatkowej (wcześniej kwota ta wynosiła 8 000 zł). Stąd też, nastąpiło podwyższenie kwoty zmniejszającej podatek do wysokości 3 600 zł rocznie (30 000 zł x 12% = 3 600 zł, zamiast wcześniejszych 8 000 zł x 17% = 1 360 zł).
Uprzednio przy dochodach rocznych opodatkowanych według skali podatkowej w wysokości do 8 000 zł kwota zmniejszająca podatek wynosiła 1 360 zł, co powodowało, że osoby osiągające dochody mieszczące się w tym limicie w ogóle nie płaciły podatku. Przy dochodach w przedziale powyżej 8 000 zł do 13 000 zł kwota zmniejszająca podatek wynosiła pomiędzy 1 360 zł a 525,12 zł, a gdy były one wyższe niż 13 000 zł, ale nie przekraczały 85 528 zł, kwota zmniejszająca podatek wynosiła 525,12 zł.
W większości przypadków więc, do końca 2021 r. kwota zmniejszająca podatek wynosiła zatem 43,76 zł miesięcznie (1/12 z 525,12 zł), a więc nie pomniejszenie o nią miesięcznej zaliczki mogło pozostać nawet niezauważone.
Z początkiem 2022 r. okazało się, że część podatników nie złożyła PIT-2 i w związku z tym, mając na uwadze, iż z jednej strony nie można było odliczyć składki zdrowotnej od podatku (zwiększenie obciążenia fiskalnego) oraz z drugiej, nie zastosowano miesięcznej wyższej kwoty zmniejszającej podatek, tacy podatnicy otrzymali mniejsze wynagrodzenia nawet o kilkaset złotych.
Dobra informacja jest taka, że formularz PIT-2 można złożyć w dowolnym momencie w trakcie roku -to uprawnienie, nie obowiązek podatnika. Ponadto, oświadczenie nie musi być złożone na druku urzędowym, może być przygotowane przez podatnika na piśmie lub za pomocą wniosków funkcjonujących w danym przedsiębiorstwie. Dodatkowo, raz złożony PIT-2 zachowuje ważność w kolejnych latach podatkowych – aż do jego odwołania lub wycofania przez podatnika.
PIT-2: Sposób dzielenia kwoty wolnej na etapie zaliczek
Obecnie, kwota o jaką możliwe jest zmniejszenie miesięcznej zaliczki na podatek wynosi 300 zł (3600 zł/12 miesięcy). We wniosku podatnik wskazuje, że płatnik jest uprawniony do pomniejszenia zaliczki na podatek dochodowy o kwotę stanowiącą:
- 1/12 kwoty zmniejszającej podatek - czyli o 300 zł - gdy zmniejszenia dokonuje jednego płatnik albo
- 1/24 kwoty zmniejszającej podatek - czyli o 150 zł - gdy zmniejszenia dokonuje dwóch płatników albo
- 1/36 kwoty zmniejszającej podatek - czyli 100 zł - gdy zmniejszenia dokonuje trzech płatników.
Łączna kwota pomniejszenia stosowana przez wszystkich płatników w danym miesiącu nie może przekraczać kwoty stanowiącej 1/12 (miesięcznej) kwoty zmniejszającej podatek. Kwota wolna jest bowiem jedna i dotyczy wszystkich łącznych dochodów podatnika, a nie oddzielna dla każdego źródła zarobkowania. Zamysł ustawodawcy był taki żeby podatnik nie musiał dokonywać dopłaty podatku w zeznaniu rocznym (jeśli podatnik spodziewa się przekroczenia poziomu kwoty wolnej, wtedy może wycofać uprzednio złożone oświadczenie).
PIT-2: Szerszy katalog płatników
Możliwość uwzględnienia 1/12 kwoty zmniejszającej podatek już na etapie poboru zaliczek na podatek dochodowy objęła również m.in. płatników dokonujących świadczeń z tytułu:
- działalności wykonywanej osobiście (np. artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej),
- przychodów otrzymywanych przez osoby należące do składu zarządów, rad nadzorczych lub innych organów stanowiących osób prawnych,
- przychodów dot. wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło,
- przychodów uzyskiwanych na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze,
- przychodów z praw majątkowych - w szczególności przychodów z praw autorskich i praw pokrewnych.
Omawiani płatnicy nie mieli dotąd możliwości stosowania zmniejszenia przy pobieraniu zaliczek na podatek, przez co u podatników osiągających dochody ze wskazanych źródeł, kwota zmniejszająca podatek była uwzględniana dopiero w rozliczeniu rocznym. Zmniejszenia tego dokonywały wcześniej w szczególności zakłady pracy (z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy).