Zwolnieniem z VAT może być objęty w szczególności import towarów (czyli towarów przywożonych spoza krajów UE) przeznaczonych do badań, analiz lub prób.
Kiedy przedsiębiorcy importujący towary mogą być zwolnieni z podatku od towarów i usług?
Zwolnieniem z VAT może być objęty w szczególności import towarów (czyli towarów przywożonych spoza krajów UE) przeznaczonych do badań, analiz lub prób. Zastosowanie zwolnienia uzależnione jest jednak od spełnienia wielu warunków dotyczących m.in. rodzaju badań, analiz lub prób, którym mają być poddane towary oraz procedury przeprowadzania badań, analiz lub prób. Zwolnienie z VAT ma zastosowanie wyłącznie gdy badania, analizy lub próby służą określeniu składu, jakości lub innych parametrów technicznych towarów i przeprowadzane są w celu uzyskania informacji lub w ramach testów o charakterze przemysłowym lub handlowym. Zwolnienie powinno zatem obejmować te badania, analizy lub próby, których celem jest ustalenie właściwości towarów (np. badanie odporności surowca na oddziaływanie czynników chemicznych). Wątpliwości mogą się natomiast pojawić, gdy przedmiotem badań, analiz lub prób nie są cechy samego towaru, ale np. jego oddziaływanie. Z sytuacją taką możemy mieć do czynienia m.in. w przypadku przeprowadzania badań klinicznych importowanych leków. Wydaje się jednak, że zwolnienie z VAT powinno mieć zastosowanie również w takim przypadku (można bowiem argumentować, że celem badań klinicznych jest określenie jakości leku).
Warunkiem koniecznym do zastosowania zwolnienia jest zużycie lub zniszczenie importowanych towarów w trakcie przeprowadzania badań, analiz lub prób. Czy przysługuje zwolnienie, gdy zużycie lub zniszczenie będzie częściowe?
Jeżeli importowane towary nie ulegną w całości zniszczeniu lub zużyciu, zwolnienie z VAT może mieć zastosowanie, wyłącznie gdy produkty powstałe po przeprowadzeniu badań, analiz lub prób za zgodą organu celnego zostaną całkowicie zniszczone lub pozbawione wartości handlowej, staną się przedmiotem zrzeczenia na rzecz Skarbu Państwa (bez obciążania Skarbu Państwa kosztami) lub zostaną wywiezione z terytorium Unii Europejskiej.
Problem w tym, że ustawodawca nie określa, co należy rozumieć przez całkowite zniszczenie lub zużycie towaru w trakcie badań, prób lub analiz. Można się zastanawiać, czy całkowitym zniszczeniem jest taka zmiana właściwości towaru, która uniemożliwia jego dalsze wykorzystywanie zgodnie z uprzednim przeznaczeniem, czy też oznacza fizyczne unicestwienie towaru.
Jakie jeszcze należy spełnić warunki, by skorzystać ze zwolnienia związanego z badaniami, analizami lub próbami?
Ze zwolnienia z VAT korzysta jedynie taka ilość towarów, która ściśle odpowiada celowi, dla którego towary są przywożone. W praktyce mogą się pojawić wątpliwości, jaka ilość importowanego towaru jest konieczna lub wystarczająca do przeprowadzenia badań, analiz lub prób.
Ponadto import towarów korzysta ze zwolnienia z VAT wyłącznie w sytuacji, gdy zastosowano zwolnienie z należności celnych, a towary poddawane są badaniom, analizom lub próbom, które nie stanowią promocji handlowej.
Przed zastosowaniem zwolnienia z VAT dla importu towarów przeznaczonych do badań, analiz lub prób warto sprawdzić, czy wszystkie warunki są spełnione. Wbrew pozorom w niektórych przypadkach – możliwość skorzystania ze zwolnienia nie jest jednoznaczna.