Marcin Zawadzki | doradca podatkowy, konsultant w MDDP - Z dotychczasowej praktyki UE można wywnioskować, że rozporządzenia unijne stanowią akty prawodawcze wprowadzane w celu ujednolicenia praktyki podatkowej państw członkowskich UE dotyczącej niejednoznacznych przepisów. Taka praktyka, zresztą efektywna, dotyczy również dyrektyw VAT.
Rok 2011 jest wymagający dla podatników VAT. Co kilka miesięcy muszą przygotowywać się na kolejne nowelizacje VAT. Tym razem zmiany zafundował ustawodawca unijny. Od 1 lipca 2011 r. ma wejść rozporządzenie wykonawcze do dyrektywy VAT. Co to będzie oznaczać?
Z dotychczasowej praktyki UE można wywnioskować, że rozporządzenia unijne stanowią akty prawodawcze wprowadzane w celu ujednolicenia praktyki podatkowej państw członkowskich UE dotyczącej niejednoznacznych przepisów. Taka praktyka, zresztą efektywna, dotyczy również dyrektyw VAT. Efektywność tego rozwiązania wynika z faktu, że regulacje rozporządzeń unijnych stosuje się bezpośrednio w państwach UE.
Aktualnie obowiązującym rozporządzeniem unijnym w zakresie VAT jest rozporządzenie 1777/2005 dotyczące jeszcze VI Dyrektywy VAT. Obecna Dyrektywa 2006/112/WE nie doczekała się szczególnego aktu wykonawczego – brak było decyzji Rady UE w tej kwestii, co mogło utrudniać stosowanie samej Dyrektywy 2006/112/WE. Dopiero w marcu 2011 r. udało się Radzie UE podjąć pozytywną decyzję o wprowadzeniu w życie przepisów wykonawczych do Dyrektywy 2006/112/WE.
Jakie regulacje wprowadzi rozporządzenie?
Jest ono przede wszystkim znacznie obszerniejsze od poprzedniego i obejmuje więcej kontrowersyjnych zagadnień. W szczególności rozporządzenie to wyjaśnia wątpliwości związane z przepisami o transgranicznym świadczeniu usług, zasady opodatkowania, których zostały istotnie zmienione w 2010 r. I tak m.in. rozporządzenie wskazuje, kiedy powstaje stałe miejsce prowadzenia działalności dla celów VAT – konieczna jest obecność stałego czynnika ludzkiego i technicznego w miejscu, z którego podejmowane są decyzje biznesowe. Rozporządzenie wyjaśni też, kiedy polski podatnik może domniemać, że świadczy usługi na rzecz podatnika zagranicznego – wystarczające może być oświadczenie złożone przez zagranicznego przedsiębiorcę w tym zakresie.
Rozporządzenie wprowadza również rozróżnienie usług restauracyjnych i dostaw żywności. W dużej mierze rozróżnienie to opiera się na tym, czy wydaniu żywności towarzyszą usługi bezpośrednio związane z konsumpcją (np. przekazanie sztućców, zebranie talerzy itd.). Jest to zgodne z najnowszym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE m.in. w sprawie Cinemax.
Czy podatnicy muszą przygotować się na rewolucję?
Nie. Jednak rozporządzenie spowoduje konieczność weryfikacji przez podatników VAT, czy stosowana dotychczas praktyka podatkowa m.in. w zakresie transgranicznego świadczenia i nabywania usług jest prawidłowa. Jeśli praktyka ta odbiegała od linii orzeczniczej Trybunału Sprawiedliwości UE, po stronie podatnika może pojawić się problem – potencjalnie, w efekcie wdrożenia zasad zawartych w nowym rozporządzeniu wykonawczym, usługi świadczone na rzecz zagranicznego podmiotu nie powinny podlegać VAT za granicą tylko w Polsce.