Dlaczego wyłączenie z opodatkowania VAT przekazywanych próbek towarów oraz prezentów o niskiej wartości wywołuje tyle wątpliwości?
Z jednej strony opodatkowaniu VAT podlegają wydatki na konsumpcję towarów ponoszone przez konsumenta.
Zatem nie ma powodu, aby podatnik (czy też jego pracownicy, wspólnicy itd.) znalazł się w sytuacji uprzywilejowanej i nie ponosił ciężaru podatku, gdy sam staje się konsumentem dóbr, które co do zasady wykorzystuje w swojej działalności. Stąd też ustawa o VAT zrównuje z odpłatną dostawą towarów wszelkie przekazanie towarów na cele osobiste podatnika.
Z drugiej strony należy wykluczyć opodatkowanie jedynie pozornej konsumpcji, która w istocie jest zużyciem na cele prowadzonego przedsiębiorstwa, a nie na cele osobiste. Z taką sytuacją mamy do czynienia właśnie w przypadku przekazywania próbek i prezentów.
Czy najnowszy wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 30 września w sprawie brytyjskiej wytwórni EMI (C-581/08) rozwiewa wątpliwości w tym zakresie?
Tak. Trybunał, mając na uwadze cel przepisów – wyraźnie doprecyzował pojęcie próbki, biorąc pod uwagę cechy takiego towaru i okoliczności jego przekazania. I tak próbka po pierwsze ma na celu promocję towaru, pozwalając równocześnie na dokonanie oceny jego jakości oraz ustalenie, czy wykazuje on właściwości poszukiwane przez potencjalnego lub rzeczywistego nabywcę.
Nie ma natomiast na celu zwolnienia z opodatkowania VAT dostawy towarów służącej zaspokojeniu potrzeb konsumenta w zakresie danego towaru. Próbka nie musi się różnić od produktu, który przedstawia, i może być przekazywana również w większych ilościach, o ile cel marketingowy takiego działania jest oczywisty.
Czy oznacza to zmiany w polskiej ustawie o VAT?
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że zgodnie z powyższym ilość przekazywanych próbek nie świadczy o celu, w jakim to przekazanie się odbywa – a więc treść art. 7 ust. 7 ustawy o VAT powinna zostać skorygowana.
Z kolei odnośnie do prezentów Trybunał potwierdził, że określenie ich (niskiej) wartości ma charakter subiektywny i państwa członkowskie – w zakresie przysługującej im pewnej swobody – mogą stosować sztywne progi kwotowe. Moim zdaniem polskie przepisy w tym zakresie nie naruszają prawa unijnego.
Przedstawiciel polskiego rządu również został poproszony o wyrażenie swojej opinii w powyższej sprawie. Należy zatem oczekiwać, że Ministerstwo Finansów na bieżąco zadba o prawidłową wykładnię przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, w zgodzie z najnowszym orzecznictwem. Niewykluczone, że część obecnie obowiązujących przepisów będzie musiała być jednak zmieniona.