HANNA KOZŁOWSKA - Jeśli Ministerstwo Finansów wyda projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług zmieniający zasady odliczania VAT od zakupu aut i paliwa do nich przed wydaniem ostatecznej decyzji Rady UE, może naruszyć przepisy prawa unijnego.
Od 2011 rok zmienią się zasady odliczania VAT od samochodów. Jakie regulacje obecnie stosują podatnicy?
Obecnie podatnicy VAT mają prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego przy zakupie pojazdów samochodowych z kratką, tj. pojazdów samochodowych, innych niż osobowe, o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg i dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajacej 3,5 tony, oraz paliwa do takich samochodów. Uprawnienie to jest konsekwencją wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Magoora oraz uwzględnieniem też tego wyroku w wydanej przez ministra finansów 13 lutego 2009 r. interpretacji ogólnej (nr PT3/812/4/15/CZE/09/ 185). Wynika ono jednak tylko i wyłącznie z wydanej interpretacji ogólnej i obecnie nie znajduje żadnego potwierdzenia w treści ustawy. Ten stan jest zatem głównym powodem trwających prac resortowych nad zmianą ustawy o VAT.
Wiadomo już, że będą wprowadzone ograniczenia w odliczeniu VAT. Jakie będą tego skutki w praktyce?
Komisja Europejska wydała Polsce zgodę na ograniczenie w odliczeniu VAT od nabycia samochodów. Istotą proponowanych zmian jest ograniczenie zwrotu VAT od zakupu samochodów z kratką oraz paliwa do ich napędu. W efekcie przedsiębiorcy będą mogli, podobnie jak obecnie w przypadku samochodów osobowych, odliczyć tylko do 60 proc. podatku naliczonego – nie więcej niż 6 tys. zł. Podobnie jak w przypadku samochodów osobowych nie będą mieli również prawa do odliczenia VAT od paliwa do napędu tych samochodów.
A co zmieni się przy używaniu samochodów wykorzystywanych na cele prywatne?
Ministerstwo chce nie tylko ograniczyć odliczenie podatku przy nabyciu pojazdów z kratką oraz paliwa wykorzystywanego do ich napędu, ale również wprowadzić brak konieczności rozliczania VAT w przypadku wykorzystywania tych pojazdów do celów prywatnych.
Co z najmem i leasingiem?
W omawianych założeniach do projektu proponowane ograniczenie odliczenia 60 proc. kwoty naliczonego VAT, maksymalnie 6 tys. zł, dotyczyłoby również wewnątrz-wspólnotowego nabycia, importu pojazdów samochodowych oraz nabycia usług, zgodnie z umową najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze, których przedmiotem byłyby pojazdy samochodowe, inne niż osobowe, o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg i dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajacej 3,5 tony. Ograniczenie nie miałoby jednak zastosowania w stosunku do pojazdów: zakupionych w celu odsprzedaży, wynajmu lub leasingu, przeznaczonych do przewozu towarów, przeznaczonych do funkcji specjalnych, takich które konstrukcyjnie przeznaczone są do przewozu co najmniej dziesięciu osób łącznie z kierowcą.
Wspomniane ograniczenie nie miałoby ponadto zastosowania do samochodów będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy czy też leasingu, w stosunku do których przysługiwało podatnikowi, zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług obowiązującymi przed dniem wejścia w życie projektowanej ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z takiej umowy.
Ponadto projektowane przepisy w tym zakresie miałyby zastosowanie w odniesieniu do umów zawartych przed dniem wejścia w życie projektowanych zmian, bez uwzględniania zmian w tych umowach po wejściu w życie projektowanej zmiany ustawy, oraz pod warunkiem, że umowy te zostałyby zarejestrowane we właściwym urzędzie skarbowym najpóźniej 30. dnia, licząc od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy w życie.
Ministerstwo proponuje również wprowadzenie na okres dwóch lat regulacji, która objęłaby wyłączeniem prawa do odliczenia VAT od paliwa do wskazanych samochodów. Czy tu też będą obowiązywały jakieś wyjątki?
Tak. Ograniczenie nie będzie dotyczyć tych pojazdów, które przeznaczone są do działalności gospodarczej: samochodów, które są przedmiotem odsprzedaży lub oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze i używane są do tych celów przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy, pojazdów, które w oparciu o kryteria określone w art. 86 ust. 4 pkt 1 – 4 ustawy o VAT pozwalają uznać je za pojazdy służące zasadniczo do przewozu ładunków, pojazdów specjalnego przeznaczenia (np. pomoc drogowa, ładowarka, pojazd pogrzebowy), określonych w art. 86 ust. 4 pkt 5 ustawy o VAT, pojazdów, które konstrukcyjnie przeznaczone są do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą. To ograniczenie obowiązywałoby do 31 grudnia 2012 r.
Czego oczekują podatnicy?
Zmiany są coraz bardziej realne. Obecnie czekamy na projekt ustawy nowelizacyjnej oraz efekt prac sejmowych nad projektem. W przypadku gdy resort finansów zdecyduje się wydać projekt ustawy zmieniającej przed wydaniem decyzji rady w ostatecznym kształcie, na nowo pojawić się mogą problemy interpretacyjne. W praktyce może się bowiem okazać, że wprowadzenie ograniczeń w odliczaniu VAT w zakresie wynikającym z założeń będzie szersze, tym samym pojawić się może na nowo problem niezgodności z prawem unijnym.