Trzy pytania do IZABELI ANDRZEJEWSKIEJ-CZERNEK, eksperta z kancelarii Grynhoff Woźny Wspólnicy - Zgodnie z zasadą ogólną obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Jednak, z uwagi na specyfikę branży wydawniczej, przy dostawie czasopism obowiązek podatkowy może powstać dużo później niż na zasadach ogólnych (60 do 120 dni, licząc od dnia wydania towarów).
EWA MATYSZEWSKA:
Problematyczną kwestią dla branży wydawniczej było określenie stawki VAT oraz momentu powstania obowiązku podatkowego w sytuacji sprzedaży tzw. zestawu wydawniczego, czyli czasopisma wraz z innym towarem, stanowiącym załącznik do tego pisma. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy?
IZABELA ANDRZEJEWSKA-CZERNEK:
Zgodnie z zasadą ogólną obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Jednak, z uwagi na specyfikę branży wydawniczej, przy dostawie czasopism obowiązek podatkowy może powstać dużo później niż na zasadach ogólnych (60 do 120 dni, licząc od dnia wydania towarów).
Branża oczekiwała, że te same zasady co czasopism dotyczą też dodatków do nich, gdyż są one identycznie dystrybuowane i rozliczane. Czy tak jest w praktyce?
Minister finansów oraz sądy administracyjne nie zgodzili się z takim stanowiskiem. Ich zdaniem w definicji towaru nie mieści się zestaw wydawniczy. W efekcie stawki podatku od towarów i usług oraz moment powstania obowiązku podatkowego należy określać odrębnie dla każdego towaru.
Powoduje to wzrost pracochłonności rozliczeń z tytułu dostaw czasopism z dodatkami, gdyż dokonywanych jest kilka operacji rozliczeniowych zamiast jednej. Ponadto dostawcy czasopism ponoszą ekonomiczny ciężar finansowania podatku z tytułu dostaw aż do czasu rozliczenia faktycznie sprzedanych przez kolporterów wydawnictw. Względy te nie wpłynęły jednak na interpretację przepisów przez organy podatkowe i sądy.
Ostatnio NSA potwierdził, że dostawa czasopisma z dodatkiem to dwa odrębne świadczenia (wyrok z 27 maja 2010 r.). Co to oznacza w praktyce?
Przedsiębiorcy nie mogą stosować preferencyjnej stawki VAT w wysokości 7 proc. dla zestawu wydawniczego, a jedynie dla czasopism. Inny jest też moment powstania obowiązku podatkowego dla każdego z elementów zestawu. Wprawdzie w ustnym uzasadnieniu sąd dopuścił traktowanie dostawy zestawu wydawniczego jako świadczenia jednolitego: np. gdy załącznik będzie przynależnością czasopisma w rozumieniu art. 51 kodeksu cywilnego, czyli pomiędzy czasopismem a towarem zachodzi faktyczna i trwała więź oraz załącznik jest potrzebny do prawidłowego korzystania z czasopisma.
Wówczas moment powstania obowiązku podatkowego w VAT można określać na zasadach szczególnych dla obu towarów, ale jest to wciąż ryzykowne. Naczelny Sąd Administracyjny zaznaczył, że organ podatkowy powinien każdorazowo analizować, czy takie zakwalifikowanie towaru nie prowadzi do nadużycia prawa.