TRZY PYTANIA DO... TOMASZA SOKOLNICKIEGO, dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie - Podatnikowi z PIT za 2008 rok wyjdzie dopłata podatku. Nie ma na jego zapłatę. Co może zrobić?
- Przede wszystkim już w trakcie roku, osiągając dochody, należy mieć świadomość obowiązku odprowadzenia od nich podatku. Dlatego każdy, planując swoje wydatki, powinien pamiętać o zabezpieczeniu środków na zapłatę podatku. Jeżeli jednak wystąpią nadzwyczajne okoliczności, które uniemożliwiają zapłatę podatku w terminie, istnieje możliwość zwrócenia się do właściwego naczelnika urzędu skarbowego na piśmie z umotywowanym wnioskiem o odroczenie terminu płatności lub rozłożenie płatności podatku na raty. Występując z takim wnioskiem, warto pamiętać o kilku ważnych kwestiach. Po pierwsze, zasadą jest płacenie podatków w terminie i instytucja odroczenia/rozłożenia na raty jest nadzwyczajną formą indywidualnej ulgi w spłacie podatku, która może, ale nie musi być udzielona przez organ podatkowy. Ubiegając się o tego typu ulgę, należy wykazać nadzwyczajne okoliczności, które uniemożliwiają terminową zapłatę podatku. Z pewnością nie wystarczy napisać, że zarobione pieniądze przeznaczyło się na inny cel, ponieważ wspomniana przeze mnie ulga ma charakter nadzwyczajny i indywidualny. Oznacza to, że każdy wniosek jest wnikliwie rozpatrywany przez organ podatkowy, który w decyzji administracyjnej szczegółowo uzasadnia, dlaczego ulgi udzielił lub odmówił jej udzielenia. W przypadku podatników prowadzących działalność sprawa jest znacznie bardziej złożona - w takim postępowaniu dodatkowo należy uwzględnić przepisy dotyczące pomocy publicznej.
● Załóżmy, że podatnik nie wiedział, że może poprosić naczelnika urzędu skarbowego o ulgę w zapłacie podatku. Co się stanie, gdy do 30 kwietnia 2009 r. nie wpłaci należnego podatku?
- W takiej sytuacji podatek niezapłacony w terminie staje się zaległością podatkową ze wszystkimi tego konsekwencjami. Przede wszystkim od dnia następnego po upływie terminu płatności od zaległości podatkowej zaczynają być naliczane odsetki za zwłokę. Obecnie stawka odsetek za zwłokę wynosi 11 proc. w stosunku rocznym.
● Czy oprócz zapłaty zaległości podatkowej i odsetek od niej podatnikowi mogą grozić dodatkowe sankcje za niezapłacenie podatku w terminie?
- Jeżeli podatnik, mimo upomnienia ze strony organu podatkowego, nie ureguluje zaległości podatkowej wraz z należnymi odsetkami za zwłokę, naczelnik urzędu skarbowego jest zobowiązany do podjęcia czynności w celu przymusowego ściągnięcia takiej zaległości, czyli do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Wiąże się to z dodatkowymi kosztami, które obciążą podatnika, oraz innymi negatywnymi dla podatnika skutkami, np. zajęcie przez organ egzekucyjny rachunku bankowego podatnika, które mogą wpływać na ocenę jego wiarygodności jako klienta banku.