Rozmawiamy z EWĄ SOKOŁOWSKĄ-STRUG, doradcą podatkowym z firmy ECDDP - Obecnie brak jest na gruncie polskiego VAT przepisu, który zawężałby prawo do odliczenia VAT naliczonego przy zakupie paliwa wyłącznie do samochodów z kratką.
ROZMOWA
• Komentarze po wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Magoora wskazują, że odzyskanie VAT naliczonego przy zakupie paliwa oraz bieżące odliczanie tego podatku odnosi się wyłącznie do samochodów, co do których prawo do odliczenia przysługiwałoby w świetle przepisów obowiązujących do 30 kwietnia 2004 r., tj. pod rządami starej ustawy o VAT. Czy zgadza się pani z taką interpretacją?
- Nie. Analiza orzeczenia ETS uzasadnia twierdzenie, że co najmniej od 22 sierpnia 2005 r. do dziś podatnicy mogli i w dalszym ciągu mogą odliczać VAT od paliwa nabywanego do każdego rodzaju samochodu, byle tylko ten samochód był wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych.
• Skąd taki wniosek?
- W wyroku w sprawie Magoora ETS stwierdził jednoznacznie, że zmiany ustawy o VAT, które weszły w życie 22 sierpnia 2005 r., spowodowały rozszerzenie zakresu zastosowania ograniczeń dotyczących odliczania VAT od nabywanego paliwa, skutkiem czego są one niezgodne z przepisami prawa wspólnotowego. Zatem skoro obecnie obowiązujące w tym zakresie przepisy są niezgodne z prawem wspólnotowym, to oznacza, że przepisy te nie powinny być w ogóle stosowane.
• Czyli podatnicy nie muszą stosować obowiązujących przepisów ustawy o VAT?
- Dokładnie tak. Podatnik nie ma obowiązku respektowania tych przepisów, zaś organy podatkowe nie mogą na ich podstawie kwestionować postępowania podatnika. Jednocześnie trzeba zwrócić uwagę, że obecnie niedopuszczalne byłoby odwoływanie się do ograniczeń wynikających z regulacji ustawy o VAT - obowiązujących w okresie od 1 maja 2004 r. do 22 sierpnia 2005 r. - gdyż przepisy te z upływem ostatniej z wymienionych tutaj dat przestały obowiązywać. Z tej samej przyczyny, tj. utraty mocy obowiązywania, nie można odwoływać się do przepisów starej ustawy o VAT z 1993 roku, która zasadniczo utraciła swą moc z 1 maja 2004 r.
• Czy podatnicy mają zatem pełną możliwość odliczania VAT od paliwa?
- Z analizy orzeczenia ETS wynika, że obecnie brak jest na gruncie polskiego VAT przepisu, który - w kontekście wyroku ETS w sprawie Magoora - zawężałby prawo do odliczenia VAT naliczonego przy zakupie paliwa (oprócz pojazdów ciężarowych) wyłącznie do samochodów, co do których prawo to przysługiwałoby w myśl przepisów sprzed 1 maja 2004 r., a więc w praktyce do tzw. samochodów z kratką.
• A co z odliczaniem VAT od zakupu aut lub ich leasingu?
- Wskazaną analizę odnieść można również do kwestii odliczania VAT naliczonego przy zakupie czy też leasingu (najmie, dzierżawie) samochodów osobowych. Również w tych przypadkach - dokonując odpowiedniej analizy prawnej - można dojść do wniosku, że wobec sprzeczności polskich unormowań w zakresie VAT z prawem wspólnotowym brak jest przepisu, który ograniczałby tego rodzaju odliczenie.
• Czy wyrok ETS może być podstawą do odzyskania nieodliczonego wcześniej VAT?
- W zakresie ograniczeń w odliczaniu VAT - obowiązujących od 1 maja 2004 r. do 22 sierpnia 2005 r. - ETS wskazał na wątpliwości co do ich zgodności z prawem wspólnotowym, aczkolwiek ocenę tej kwestii pozostawił sądom krajowym. To faktycznie uzależnia możliwość odzyskania VAT za ten okres od wyroków polskich sądów administracyjnych.