Rozmawiamy z dr ELŻBIETĄ LIS, doradcą podatkowym w kancelarii Krupa Srokosz Patryas, stowarzyszonej z kancelarią Salans - Prawo do odliczenia VAT od paliwa przysługuje od samochodów ciężarowych o dopuszczalnej ładowności przekraczającej 500 kg i posiadających tzw. kratkę. Nie można wymagać świadectwa homologacji aut, aby z takiego odliczenia skorzystać.
ROZMOWA
Kto skorzysta na wyroku ETS w sprawie odliczenia VAT od samochodów?
- Wyrok ten otwiera drogę do dochodzenia przez firmy zwrotu nieodliczonego VAT związanego z zakupami (paliwo, raty leasingowe) dotyczącymi samochodów, które pod rządami starych przepisów o VAT (tj. przed 1 maja 2004 r.) kwalifikowały się do zastosowania takiego odliczenia (tzw. samochody z kratką), a straciły takie uprawnienie w wyniku wejścia w życie przepisów nowej ustawy o VAT.
Pojawiły się głosy, że aby odliczyć VAT na zasadach obowiązujących przed 1 maja 2004 r. należy mieć odpowiednią homologację producenta lub importera, której wymagały przepisy obowiązujące do 1 maja 2004 r. Czy to słuszny pogląd?
- Wydaje się, że nie, chociaż trzeba podkreślić, że takie stanowisko zdaje się też podzielać Ministerstwo Finansów, które w komunikacie z 22 grudnia 2008 r. wskazało, że możliwość ewentualnej korekty odliczenia podatku z tytułu nabytego paliwa do napędu pojazdów samochodowych uwarunkowana jest posiadaniem przez podatnika stosownych dokumentów homologacyjnych, z których wynika, że nie był to samochód osobowy.
A jak kwestia odliczania VAT wygląda obecnie?
- Obecnie nie ma przepisów, które nakładałyby na właścicieli samochodów podobne obowiązki (przepisy obowiązującej ustawy o VAT wymagają jedynie przedstawienia zaświadczenia wydanego przez stację kontroli pojazdów, nie wymagają jednak posiadania homologacji). Z kolei wyrok ETS nie powoduje przecież, że przepisy uchylone 1 maja 2004 r. nabierają mocy obowiązującej. Wyrok oznacza tylko, że polskie przepisy są niezgodne z przepisami wspólnotowymi w zakresie, w jakim nowe regulacje dotyczące odliczania VAT prowadziły do ograniczenia zakresu prawa do odliczenia VAT w stosunku do przepisów obowiązujących wcześniej.
Czy takie ograniczenie zostało wprowadzone?
- Wprowadzone 1 maja 2004 r. ograniczenie prawa do odliczenia wynikało z bardziej restrykcyjnej definicji samochodu uznawanego za ciężarowy, a nie z likwidacji konieczności posiadania homologacji na zasadach obowiązujących przed 1 maja 2004 r. Orzeczenie ETS nie powoduje zatem, że w celu odliczenia VAT konieczne jest spełnienie wymogów wynikających z przepisów już nieobowiązujących (tj. sprzed 1 maja 2004 r.). Uzależnianie prawa do odliczenia sprzed 1 maja 2004 r. od posiadania świadectwa homologacji wydanego na starych zasadach mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której wyrok ETS byłby w praktyce zupełnie nieefektywny. Tego rodzaju postępowanie z kolei mogłoby narazić nasz kraj na kolejne postępowanie przed ETS.



To komu przysługuje prawo do odliczenia VAT?
- W świetle wyroku ETS prawo do odliczenia VAT przysługuje obecnie w takim zakresie, jak przed 1 maja 2004 r., tj. od samochodów ciężarowych o dopuszczalnej ładowności przekraczającej 500 kg i posiadających tzw. kratkę. Nie można jednak wymagać przedstawienia od właścicieli samochodów świadectwa homologacji, bowiem obecnie przepisy ustawy o VAT obowiązku posiadania takiej homologacji nie przewidują.
WYROK ETS
Europejski Trybunał Sprawiedliwości (ETS) wydał 22 grudnia 2008 r. wyrok w sprawie Magoora (C-414/07) dotyczący odliczania VAT przy zakupie paliwa do samochodu. ETS uznał, że wprowadzanie w momencie wejścia Polski do Unii Europejskiej do polskiego porządku prawnego nowych regulacji w zakresie odliczania VAT było niezgodne z regulacjami unijnymi, o ile prowadziło do ograniczenia zakresu prawa do odliczenia w stosunku do przepisów wcześniejszych.