Rozmawiamy z dr. JANUSZEM FISZEREM, partnerem w Kancelarii White & Case i docentem UW - Polski podatnik, który ma miejsce zamieszkania w Polsce, ale pracuje na rzecz brytyjskiej firmy, wszystkie dochody rozliczy w Polsce. Musi też samodzielnie w ciągu roku wpłacać zaliczki na PIT.
ROZMOWA
• Podatnik od 1 stycznia 2009 r. mieszka w Polsce, ale wykonuje pracę (umowa o pracę) na rzecz brytyjskiej firmy przez internet. W Polsce nie uzyska żadnych dochodów. Gdzie powinien się rozliczać, w Polsce czy w Wielkiej Brytanii?
- W opisanym stanie faktycznym należy przyjąć, że dana osoba jest rezydentem polskim, a więc podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Sama praca jest wykonywana w Polsce, lecz na rzecz podmiotu będącego rezydentem brytyjskim. Dla ustalenia prawidłowego sposobu rozliczenia podatkowego dochodu otrzymywanego od podmiotu brytyjskiego należy zastosować art. 14 ust. 1 konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską a Wielką Brytanią 20 lipca 2006 r. Przepis ten, odnoszący się do tzw. pracy najemnej, stanowi, że pensje, płace i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w jednym państwie otrzymuje za pracę najemną, podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim umawiającym się państwie. W opisanym stanie faktycznym, praca wykonywana jest tylko w Polsce, niezależnie od faktu, że jej efekt jest wykorzystywany w Wielkiej Brytanii. Oficjalny Komentarz do art. 15 Modelowej Konwencji OECD o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodu i majątku, odnoszącego się do pracy najemnej, już w pkt 1 wyraźnie stwierdza, że osoba mająca miejsce zamieszkania w jednym umawiającym się państwie i otrzymująca wynagrodzenie z tytułu pracy najemnej ze źródeł położonych z drugiego państwa nie może być opodatkowana w tym państwie tylko z tej przyczyny, że wyniki jej pracy są tam wykorzystywane.
• Zatem rozliczenie w przypadku naszego podatnika nastąpi wyłącznie w Polsce?
- Tak. Dochód z tytułu pracy wykonywanej wyłącznie w Polsce, lecz na rzecz pracodawcy brytyjskiego - podlega opodatkowaniu tylko w Polsce, a nie w Wielkiej Brytanii. Brytyjski pracodawca nie powinien więc pobierać zaliczek na poczet brytyjskiego podatku dochodowego, a jeżeli zaliczki takie zostały pobrane, to podatnik powinien żądać ich zwrotu jako pobranych nienależnie.
• Czy podatnik sam powinien wpłacać zaliczki na podatek w Polsce?
- Podatnik uzyskujący w Polsce dochody ze stosunku pracy z zagranicy jest zobowiązany samodzielnie obliczać i wpłacać - do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskał taki dochód - miesięczne zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
• Czy dla naszego podatnika nie byłoby korzystniej założyć firmę i świadczyć usługi na rzecz brytyjskiej firmy?
- W zależności od wysokości uzyskiwanego dochodu, z punktu widzenia obciążeń podatkowych, dla podatnika mogłoby być korzystniejsze podjęcie indywidualnej działalności gospodarczej i świadczenie usług na rzecz firmy brytyjskiej na podstawie faktury. Powodem jest możliwość - po upływie jedno-rocznego okresu karencji - wyboru opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych o jednolitej stawce 19 proc., zamiast obowiązku opodatkowania dochodu według stawek progresywnych 18 i 32 proc., które mają zastosowanie do dochodu ze stosunku pracy, w tym również z zagranicy. Przy wyższych dochodach rozpoczęcie indywidualnej działalności gospodarczej będzie wyraźnie korzystniejsze. Korzyść podatkowa ujawni się po przekroczeniu przez podatnika rocznej kwoty dochodu do opodatkowania w wysokości 85 528 zł, gdyż wtedy nadwyżka ponad tę kwotę będzie już opodatkowana według stawki 32 proc.
• Tu też trzeba wpłacać zaliczki na podatek?
- W obu przypadkach, tj. stosunku pracy z zagranicznym podmiotem i podjęcia indywidualnej działalności gospodarczej, konieczne jest obliczanie i wpłacanie miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy. Jednak w przypadku podjęcia indywidualnej działalności gospodarczej dodatkową korzyścią jest możliwość potrącania od przychodu ponoszonych przez podatnika faktycznych kosztów związanych z prowadzoną działalnością, co zmniejsza podstawę opodatkowania, a tym samym wysokość wpłacanych zaliczek.