Już ponad miesiąc obowiązują nowe przepisy ustawy o VAT. Sprawdziliśmy, które z nich okazały się dla przedsiębiorców najbardziej korzystne, a które bardzo utrudniły im rozliczenia. Na czele miłych niespodzianek znalazła się możliwość pełnego odliczenia VAT dla samochodów ciężarowych

Pięć zmian korzystnych

1. Odliczanie VAT od samochodów z homologacją ciężarową (Art. 86a i art. 88a)

Konrad Piłat, doradca podatkowy w kancelarii KNDP Kolibski Nikończyk DEC & Partnerzy

Od 1 stycznia 2014 r. przedsiębiorcy ponownie mogą bez ograniczeń odliczać VAT przy nabyciu samochodów z homologacją ciężarową i ładownością 500 kg lub większą oraz paliwa do nich. Korzystne rozwiązania wynikają z faktu, że polski ustawodawca musi, co do zasady, przestrzegać w VAT klauzuli standstill. Nie może zatem przyjąć rozwiązań mniej korzystnych, niż obowiązywały w przeddzień wstąpienia Polski do UE. Niedopuszczalne jest również późniejsze pogorszenie sytuacji podatników w zakresie prawa do odliczenia. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy dzieje się to czasowo, za zgodą UE. Na lata 2014–2016 Polska ją uzyskała, ale dopiero w połowie grudnia ubiegłego roku. Zabrakło więc czasu na nowelizację ustawy o VAT.

W konsekwencji, wbrew zapowiedziom MF, weszły w życie przepisy, które są kompilacją wszystkich obowiązujących w tym zakresie w ostatnich 10 latach regulacji. Innymi słowy, jeżeli w związku z nabyciem jakiegokolwiek pojazdu lub paliwa do niego 30 kwietnia 2004 r. lub później nie obowiązywały ograniczenia w odliczaniu VAT, to nie powinny one obowiązywać również dziś. Obecne zasady są zatem korzystne dla podatników. Warto więc rozważyć zakup samochodu z homologacją ciężarową i odpowiednią ładownością lub wzięcie go w leasing. Pozwoli to odliczyć cały VAT związany z nabyciem. Przemawia za tym również to, że nawet po zmianie przepisów będzie można uwzględniać połowę VAT zawartego w cenie paliwa. UE nie zgodziła się bowiem na całkowite pozbawienie prawa do obniżania VAT należnego o naliczony, jeżeli takie uprawnienie wcześniej istniało.

Warto wskazać, że wśród pojazdów, których użytkowanie do celów działalności opodatkowanej VAT daje pełne prawo do odliczenia, powinny być wymienione motocykle oraz quady. 30 kwietnia 2004 r. ograniczenia ich bowiem nie dotyczyły. W tym zakresie obowiązujące od 1 stycznia 2014 r. przepisy wydają się naruszać klauzulę standstill. Nie pozbawia to jednak podatników prawa do pełnego odliczenia, co jednoznacznie potwierdza wyrok ETS w sprawie Magoora.

2. Bardziej elastyczne terminy wystawiania faktur (Art. 106a)

Grzegorz Baran, doradca podatkowy, KPP Baran & Pluta

2014 rok przyniósł poważne zmiany w terminach fakturowania dostaw towarów i świadczenia usług. Jako podatnicy tego podatku musimy więc zapomnieć o regułach doskonale nam znanych z poprzednich lat i całkowicie przestawić się na nową rzeczywistość w tym zakresie. Dlaczego to takie ważne? Przede wszystkim dlatego, że zmianie uległa generalna zasada, zgodnie z którą obecnie mamy czas na wystawienie faktury do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wydaliśmy towar bądź wykonaliśmy usługę, a wynika ona z nowego art. 106i ustawy o VAT. To zmiana dość radykalna w stosunku do poprzednich reguł, według których fakturę mieliśmy obowiązek wystawić najpóźniej w 7. dniu od daty wydania towaru lub wykonania usługi i również najpóźniej w tym dniu powstawał obowiązek podatkowy. Zmiana ta z jednej strony jest korzystna dla podatników, ponieważ daje im znacznie więcej czasu na udokumentowanie sprzedaży fakturą (nawet 45 dni od daty dostarczenia towaru lub wykonania usługi), jak również i to, że wszystkie dostawy dla danego kontrahenta z tego samego miesiąca mogą zostać udokumentowane jedną zbiorczą fakturą, wystawioną nie później niż 15. dnia następnego miesiąca. Rozwiązanie to pozwoli ograniczyć pracochłonność i czasochłonność wystawiania faktur, ale to niestety koniec korzyści, ponieważ jest również i negatywna strona tej zmiany.

W obecnym stanie prawnym moment powstania obowiązku podatkowego nie ma już nic wspólnego z terminem wystawienia faktury, co miało miejsce przed 1 stycznia 2014 r. Dlaczego to takie negatywne? Otóż dlatego, że aby nabywca mógł odliczyć VAT naliczony od zakupów z danego miesiąca, musi po pierwsze posiadać fakturę z datą wystawienia z tego miesiąca i co ważniejsze, dodatkowo musi dopilnować, aby jego dostawca wykazał w tym samym miesiącu obowiązek podatkowy. W przeciwnym wypadku nabywca nie będzie mógł dokonać odliczenia VAT naliczonego.

3. Ustalanie podstawy opodatkowania (Art. 29a)

Jarosław Ziółkowski, doradca podatkowy, ITA

Obowiązująca od początku roku definicja podstawy opodatkowania („wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej”) w swej istocie nie różni się od stosowanego do końca 2013 r. pojęcia obrotu (czyli kwoty należnej obejmującej całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej). Warto jednak zwrócić uwagę na niektóre zagadnienia, jakie pojawiły się z początkiem roku w nowych przepisach.

Podstawa opodatkowania obejmuje m.in. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy. Sprzedawca będzie zatem zobligowany do wliczenia kosztów dodatkowych do podstawy opodatkowania z tytułu dostawy towaru lub świadczenia usług; koszty te będą kwalifikowane podatkowo tak samo jak świadczenie główne (np. pod względem stawki czy momentu powstania obowiązku podatkowego). Do podstawy opodatkowania nie będzie się natomiast wliczać otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrotu udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku. Nowe przepisy usankcjonowały akceptowaną do tej pory w interpretacjach MF praktykę zwrotu kosztów, niepodlegającego VAT. Nowością jest natomiast obowiązek ujmowania zwracanych kosztów w specjalnej ewidencji. Od początku roku przepisy zawierają jednoznaczne wskazanie dotyczące rozliczenia niezwróconych opakowań zwrotnych, kiedy pobrano lub określono w umowie kaucję z tego tytułu. Wartość opodatkowania powiększa podstawę opodatkowania w dniu następującym po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowania (jeżeli tego opakowania nie zwrócono w terminie określonym w umowie) albo 60. dnia od dnia wydania opakowania (jeżeli w umowie nie określono terminu zwrotu tego opakowania).

4. Odejście od bezwzględnego obowiązku potwierdzenia odbioru faktury korygującej (Art. 29a ust. 15)

Bartosz Bogdański, doradca podatkowy, starszy menedżer w MDDP

Nowelizacja ustawy o VAT wprowadziła korzystne dla podatników zmiany dotyczące możliwości obniżenia podatku należnego w przypadku obniżenia ceny w wyniku udzielenia rabatu lub innych zdarzeń powodujących obniżenie obrotu. Dotychczas przepis wymagał, aby podatnik, który wystawiał fakturę korygującą, posiadał potwierdzenie odbioru faktury korygującej przez nabywcę. Regulacja, która niewątpliwie chroniła interes budżetu, była krytykowana przez podatników, gdyż stwarzała istotne problemy w rozliczeniu podatku w sytuacji, gdy kontrahent nie potwierdził odbioru faktury (np. z uwagi na zmianę adresu, upadłość, brak zgody co do ostatecznej ceny itp.). Z kolei bez posiadania tzw. zwrotki organy podatkowe odmawiały prawa do korekty podatku.

Znowelizowany przepis pozwala podatnikowi na obniżenie podatku należnego w sytuacji, gdy nie uzyskał potwierdzenia odbioru faktury korygującej, jednak pod dwoma warunkami – udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej i posiadania dokumentacji, z której wynika, że nabywca towaru lub usługobiorca wie, że transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej.

Zatem obecnie zamiast otrzymania zwrotnego potwierdzenia odbioru wystarczający powinien być dowód nadania faktury na adres kontrahenta oraz korespondencja (np. mailowa), z której wynika, że kontrahent miał możliwość zapoznania się z ostatecznymi warunkami transakcji, które zostały odzwierciedlone w fakturze korygującej.

Nowelizacja przepisu realizuje wnioski wynikające z wyroku TSUE w sprawie (C-588/10) Kraft Foods Polska, gdzie Trybunał dopuścił obniżenie VAT bez potwierdzenia odbioru faktury korygującej, jeśli uzyskanie go jest niemożliwe lub bardzo trudne, a podatnik jest w stanie wykazać, że dołożył należytej staranności, aby dostarczyć nabywcy fakturę korygującą, a nabywca wie o nowych warunkach transakcji).

Niestety, w tym przypadku znów wiele będzie zależało od podejścia organów podatkowych, które będą oceniały wartość dowodową posiadanej przez podatnika dokumentacji – tj. czy wynika z niej, że rzeczywiście kontrahent wie, że transakcja została zrealizowana na zrewidowanych warunkach. Zatem jeżeli kontrahent nie potwierdzi tego możliwie jednoznacznie, w dalszym ciągu korekta VAT po stronie dostawcy będzie obarczona ryzykiem.

5. Wykreślenie zwolnienia dla towarów używanych – wprowadzenie w zamian zwolnienia dla dostawy towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej, jeżeli podatnikowi w momencie ich nabycia nie przysługiwało prawo do odliczenia (Art. 43 ust. 1 pkt 2)

Przemysław Kilim, doradca podatkowy, menedżer w dziale doradztwa podatkowego ds. VAT w KPMG

Dyrektywa 112 określa dwa warunki, których łączne spełnienie skutkuje zastosowaniem zwolnienia. Po pierwsze, towar musi być wykorzystywany wyłącznie do działalności zwolnionej z opodatkowania. Po drugie, nie może dawać prawa do odliczenia podatku naliczonego. Z powyższego wynika, że art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT w brzmieniu dotychczasowym nie implementował w sposób prawidłowy regulacji dyrektywy, ponieważ uzależniał możliwość zastosowania zwolnienia od tego, czy towar był wykorzystywany przez podatnika przez co najmniej pół roku. Przepis krajowy nie wprowadzał ponadto warunku, aby towar był wykorzystywany wyłącznie do działalności zwolnionej. Wprowadzona zmiana zbliża więc regulację krajową do przepisu dyrektywy. Nie oznacza to jednak, że nowelizacja przepisu jest korzystniejsza dla podatnika. Trzeba pamiętać, że wykorzystanie danego towaru, choćby w niewielkim zakresie, do działalności opodatkowanej uniemożliwi zastosowanie zwolnienia i to nawet wtedy, gdy przy nabyciu tego towaru podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego. W praktyce tylko niewielki krąg podatników będzie mógł z niego korzystać (np. świadczący usługi medyczne czy finansowe) i to tylko wtedy, gdy dany towar nie będzie przez nich wykorzystany w jakimkolwiek stopniu do działalności opodatkowanej. Jako że używane towary bardzo często są sprzedawane na rzecz osób, które nie odliczają VAT, to opodatkowanie dostawy 23-proc. stawką podatku wymusi na sprzedających obniżenie ceny netto.

W tym kontekście pozytywnie należy ocenić wprowadzenie w par. 3 pkt 20 rozporządzenia w sprawie zwolnień (Dz.U. z 2013 r., poz. 1722) dodatkowego zwolnienia dla sprzedaży samochodów osobowych. Przepis ten przynajmniej częściowo łagodzi skutki zmiany art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, ale tylko w sytuacjach, gdy podatnikowi przy nabyciu samochodu osobowego przysługiwało prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego. W tym też przypadku bez znaczenia pozostaje fakt, czy podatnik wykorzystywał pojazd do działalności opodatkowanej, czy zwolnionej. Niestety, do samochodów nabytych ze zwolnieniem z VAT zastosowanie znajdzie jedynie przepis ustawy, co spowoduje, że zwolnienie obejmie tylko takie sytuacje, gdy samochód był wykorzystywany wyłącznie do działalności zwolnionej z opodatkowania. W pozostałych przypadkach konieczne będzie opodatkowanie sprzedaży.

Pięć zmian niekorzystnych

1. Moment powstania obowiązku podatkowego (Art. 19a)

Magdalena Jaworska, radca prawny, menedżer w Accreo

Z początkiem 2014 roku, zgodnie z regułą ogólną, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.

Taka regulacja oznacza, że podatnicy nie mają już prawa odroczenia momentu powstania obowiązku podatkowego w zależności od tego, kiedy wystawią fakturę. Do końca 2013 roku obowiązek podatkowy powstawał bowiem z chwilą wystawienia faktury, ale nie później niż 7. dnia od momentu wykonania czynności opodatkowanej. Było to szczególnie korzystne dla podatników dokonujących dostawy pod koniec danego okresu rozliczeniowego (miesiąca czy kwartału), którzy poprzez wystawienie faktury na początku kolejnego okresu mogli opóźnić moment powstania obowiązku podatkowego oraz zapłaty VAT.

Stosowanie nowych regulacji jest szczególnie utrudnione dla podatników, którzy dokonują transakcji łańcuchowych i nie posiadają informacji w zakresie momentu dokonania dostawy przez pierwszy w łańcuchu podmiot do podmiotu ostatniego. W praktyce gdy transport jest organizowany przez inny niż podatnik podmiot, może być trudno ustalić precyzyjnie momenty przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na podmiot trzeci, czyli klienta podatnika.

Zmianami w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego, które należy ocenić na niekorzyść podatników, są między innymi te dotyczący usług najmu, dzierżawy, leasingu czy innych o podobnym charakterze. Do końca 2013 r. obowiązek z tego tytułu powstawał z chwilą otrzymania części lub całości zapłaty, ale nie później niż w terminie płatności wynikającym z umowy lub faktury. Zgodnie z obecnie obowiązującymi regulacjami obowiązek podatkowy powstaje już w dacie wystawienia faktury. Mając na uwadze, że zazwyczaj najpierw wystawia się fakturę, a dopiero później następuje moment zapłaty i upływu terminu płatności, taka regulacja przyspiesza więc powstanie obowiązku podatkowego w VAT. Podobne zmiany mamy w przypadku dostaw energii elektrycznej czy usług telekomunikacyjnych. Podatnicy z tych branż stanęli więc przed koniecznością zmiany zasad fakturowania lub ponoszenia kosztów związanych z finansowaniem VAT.

2. Nowe zasady odliczania VAT, zwłaszcza dotyczące możliwości odliczenia w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych. Art. 86

Roman Namysłowski, doradca podatkowy, dyrektor w EY

Jedna z kluczowych zmian, z którą muszą się zmagać podatnicy od początku tego roku, dotyczy zasad odliczania podatku naliczonego. Inaczej niż do tej pory prawo do odliczenia (pierwszy warunek) powstaje co do zasady z chwilą powstania obowiązku podatkowego po stronie sprzedawcy. Co oznacza, że nabywca musi mieć świadomość, w którym momencie powstał obowiązek podatkowy – a to nie zawsze jest takie oczywiste. Do skorzystania z tego prawa niezbędna jest faktura (drugi warunek). Zatem dopiero w okresie rozliczeniowym, niezależnie od tego, czy jest to miesiąc, czy kwartał, w którym te dwa warunki występują jednocześnie, podatnik jest uprawniony do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z otrzymanej faktury. Znowelizowana ustawa o VAT przewiduje, podobnie jak jej wersja z lat poprzednich, możliwość skorzystania z prawa do odliczenia w dwóch kolejnych miesiącach. Z tym że – jak utrzymują niektórzy doradcy - to podobieństwo jest na tyle odległe, że w ich opinii podatnicy w efekcie zostali pozbawieni możliwości odliczania VAT w tych dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych. Zgoda, jest pewien brak precyzji w przepisie, który definiuje takie prawo podatnika. Odwołuje się on bowiem wyłącznie do regulacji, która określa moment powstania prawa do odliczenia jako moment powstania obowiązku podatkowego, bez uwzględnienia kolejnego przepisu modyfikującego ten moment, czyli (wspomnianego powyżej drugiego warunku) – otrzymania faktury. Ale ten brak precyzji daje się zinterpretować w taki sposób, żeby zachować status quo. Przepis o powstaniu prawa do odliczenia w okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy, nie jest przepisem samodzielnym. Jego wystąpienie jest warunkiem koniecznym, ale niewystarczającym do realizacji prawa do odliczenia. Konieczne jest bowiem posiadanie faktury. Przepis dotyczący dwóch kolejnych okresów posługuje się terminem „jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia”, zatem odnosi się do realizacji tego prawa, a nie jego powstania. Nie można oczywiście wykluczyć alternatywnej interpretacji władz skarbowych. Chociaż byłoby to wbrew intencjom wyrażanym przez MF w toku prac parlamentarnych czy też w samym uzasadnieniu do projektu zmian.

3. Szczególny moment powstawania obowiązku podatkowego – dotyczący dostawy mediów (Art. 19a ust. 5 pkt 4)

Mirosława Zugaj, doradca podatkowy, menedżer w Grant Thornton

Do końca ubiegłego roku w przypadku dostawy mediów obowiązek podatkowy powstawał z chwilą upływu terminu płatności, jeżeli termin ten był określony we właściwej umowie. Tak sformułowana zasada nie wymuszała na dostawcach określania statusu nabywcy i upraszczała rozliczenia.

Od 1 stycznia 2014 r. ustawodawca postanowił te zasady zmienić. Przy mediach (ale także przy usługach telekomunikacyjnych czy najmie) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. Sprawa byłaby prosta, gdyby regulacja brzmiała tylko w ten sposób. Niestety tak nie jest. Budżet broni się przed opóźnionym wystawianiem faktur zasadą, zgodnie z którą jeśli podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 ustawy o VAT, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności. Termin na wystawienie faktury wskazany dla mediów w art. 106i ust. 3 to upływ terminu płatności. Obowiązek podatkowy będzie zatem powstawał w zależności od tego, co jest pierwsze – czy termin płatności (który może być określony w umowie, harmonogramie wpłat, prognozie), czy faktura. Wątpliwości powstają zwłaszcza wtedy, gdy termin płatności w umowie określony jest np. jako „10 dni od dnia otrzymania faktury”. W takim wypadku poza oczywistą luką prawną istnieje ryzyko, że organy podatkowe mogą się odwoływać do zasad ogólnych terminów płatności z kodeksu cywilnego lub zasad ogólnych co do terminów wystawiania faktur. Aby uniknąć ryzyka, najlepiej w umowach określać termin wystawienia faktury jako konkretną datę. Natomiast wystawienie faktury prognozowej z terminami płatności, np. co 2 miesiące, to konieczność jednorazowej zapłaty całego VAT wykazanego na fakturze.

Dodatkowym utrudnieniem jest to, że obowiązek wystawienia faktury dotyczy wyłącznie sprzedaży na rzecz innych podatników VAT lub osób prawnych. Tym samym obowiązek podatkowy przy dostawie mediów ma rzecz osób fizycznych powstaje z chwilą upływu terminu płatności. Jeśli jednak dostawca mediów wystawi fakturę dla osoby fizycznej, wtedy obowiązek powstaje w chwilą wystawienia faktury. Nowe zasady wprowadzają utrudnienia dla dostawców mediów (konieczność rozróżniania statusu nabywcy, powstanie obowiązku podatkowego w dwóch różnych momentach), ale i dla odbiorców. Podatnik – nabywca, który płaci za media na podstawie prognozy – nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego (mimo że dostawca musiał VAT zapłacić), dopóki nie dostanie faktury.

4. Opakowania zwrotne (Art. 29a ust. 11)

Dorota Pokrop, doradca podatkowy, dyrektor w EY

Praktyka podatkowa dotycząca obrotu opakowaniami zwrotnymi obowiązująca do końca 2013 roku była dobrze ukształtowana, co sprawiało, że przedsiębiorcy dobrze wiedzieli, co robić w przypadku sprzedaży towarów w opakowaniach. Sprawy skomplikowały się od 1 stycznia 2014 r. wraz z wejściem w życie nowelizacji przepisów o VAT.

Obecnie zasady obrotu opakowaniami wynikają z przepisów ustawy o VAT w zakresie ustalania podstawy opodatkowania (art. 29a ust. 11) oraz zasad fakturowania (art. 106i oraz 106j). Diabeł jak zwykle tkwi w szczegółach. W przypadku niezwrócenia przez nabywcę opakowania, co do którego pobrano lub ustalono kaucję, podstawę opodatkowania podwyższa się o wartość tego opakowania. W związku z tym pojawia się kilka istotnych kwestii:

1) czy taki zapis oznacza, że w przypadku braku zwrotu opakowań zwrotnych należy powiększyć podstawę opodatkowania (cenę) każdego towaru dostarczonego w opakowaniu zwrotnym,

2) jak zwiększyć podstawę opodatkowania (cenę), jeżeli dla tego samego towaru część opakowań zwrócono, a część nie,

3) czy właściwą stawką do opodatkowania niezwróconych opakowań zwrotnych będzie stawka VAT, którą opodatkowano dostawę towaru, dostarczanego w opakowaniu zwrotnym,

4) czy pojęcie „podwyższenie podstawy opodatkowania” oznacza możliwości wykazania odrębnie pozycji na fakturze, czy też należy korygować cenę towarów.

Odpowiedzi na powyższe pytania nie są jednoznaczne. Wydaje się jednak, że z literalnego brzmienia przepisów wynika konieczność korekty poszczególnych cen towarów. Skoro bowiem wartość opakowania staje się częścią podstawy opodatkowania, to opakowanie powinno w pełni dzielić los, w szczególności w odniesieniu do stosowanej stawki VAT, towarów. Kłopot tylko w tym, że dotychczas opakowania w większości przypadków fakturowane były odrębnie i niezależnie od towarów, więc jest to wywrócenie praktyki rynkowej. Dodatkowy kłopot będą mieli podatnicy w przypadku sprzedaży w jednym opakowaniu zwrotnym towarów opodatkowanych różnymi stawkami VAT (np. 8 proc. i 23 proc.). Jeśli takie opakowanie nie zostanie zwrócone – pytanie, którą podstawę opodatkowania korygować i jak. Na pewno podejście powinni zmienić przedsiębiorcy, których towary objęte są obowiązkowym mechanizmem samonaliczenia VAT. Czytając przepisy konsekwentnie, należałoby bowiem uznać, że dla nich opakowania też (jako element ceny towaru) będą objęte mechanizmem samonaliczenia, a podatek powinien rozliczyć nabywca.

Mając na uwadze brak praktyki dotyczącej nowych regulacji, jeśli podatnicy mają w tym zakresie wątpliwości, powinni rozważyć wystąpienie o interpretację podatkową.

5. Obowiązek podatkowy od usług turystycznych (Art. 19a ust. 1)

Marcin Brzezin, doradca podatkowy w Crido Taxand

Do końca 2013 r. obowiązek podatkowy dla usług turystycznych powstawał z chwilą ustalenia marży, nie później jednak niż 15. dnia od wykonania usługi. Przepis umożliwiał podatnikom określenie ostatecznej marży i wykazanie należnego VAT w prawidłowej wysokości. Biura miały bowiem odpowiednio dużo czasu na otrzymanie faktur zakupowych koniecznych do ustalenia marży, która stanowi podstawę opodatkowania dla celów VAT. Po zmianie przepisów biura podróży mogą mieć problemy związane z prawidłowym wyliczeniem należnego VAT. Przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2014 r. przewidują bowiem, że również dla VAT marży zastosowanie będą miały zasady ogólne. Wobec tego obowiązek podatkowy powstanie w momencie wykonania usługi turystycznej. W związku z faktem, że marża stanowi różnicę między kwotą, którą ma zapłacić nabywca usługi, a faktycznymi kosztami poniesionymi przez biuro z tytułu zakupów związanych z usługą turystyczną, obliczenie marży oraz należnego VAT jest możliwe dopiero w momencie poznania wysokości wszystkich poniesionych wydatków.

Od 1 stycznia wyliczenia dokonane przez biuro turystyczne na dzień powstania obowiązku podatkowego mogą się nie pokrywać z rzeczywistością. Ostatecznie marża będzie bowiem znana dopiero w przyszłości (w chwili otrzymywania wszystkich faktur zakupowych). Taka sytuacja spowoduje konieczność dokonywania korekt deklaracji VAT. Dlatego też należy liczyć się z tym, że w przypadku branży turystycznej zmiany mogą wpłynąć na utrudnienie rozliczeń. Opóźnienie obowiązku podatkowego w tej sytuacji wydaje się natomiast mało prawdopodobne, ponieważ Dyrektywa 112 nie przewiduje takiego rozwiązania.