Sonda wśród izb skarbowych nie pozostawia wątpliwości: firma, która sprzedała pojazd wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, powinna zaktualizować przesłaną urzędnikom informację o jego przeznaczeniu. To błędne stanowisko – ripostują jednomyślnie eksperci.
Auto osobowe w firmie / Dziennik Gazeta Prawna
Przedsiębiorca, który chce odliczyć 100 proc. podatku zawartego w cenie samochodu, a potem potrącać cały podatek od wydatków eksploatacyjnych, musi m.in. złożyć formularz VAT-26. Informuje w nim urząd skarbowy, że pojazd będzie wykorzystywany wyłącznie w biznesie.
Jeżeli później firma zamierza zmienić sposób użytkowania auta (czyli przeznaczyć je także do celów prywatnych), musi zaktualizować informację VAT-26. Wynika to wprost z art. 86a ust. 14 ustawy o VAT. Spory dotyczą sytuacji, gdy podatnik sprzedaje taki pojazd.
Na nasze pytania w tej sprawie odpowiedziały izby w Bydgoszczy, Krakowie, Gdańsku, Białymstoku, Lublinie, Olsztynie, Kielcach, Opolu i Rzeszowie. Są zgodne: sprzedaż należy traktować jako zmianę przeznaczenia pojazdu, a co za tym idzie – zaktualizować informację VAT-26. – Niezłożenie w terminie odpowiedniej deklaracji jest wykroczeniem skarbowym – ostrzegają przedstawiciele izb.
Sąd potwierdza...
Stanowisko fiskusa potwierdził też Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w nieprawomocnym wyroku z 9 lipca 2015 r. (sygn. akt I SA/Kr 890/15). Orzekł, że przesłanką do aktualizacji druku VAT-26 jest nie tylko zmiana sposobu wykorzystania samochodu osobowego z czysto biznesowego na mieszany (do celów służbowych i prywatnych), lecz także sprzedaż pojazdu. Skoro podatnik zadeklarował wcześniej wykorzystanie auta wyłącznie do działalności, to sprzedaż oznacza wyłączenie auta z tej działalności – a więc zmianę sposobu użytkowania. Wynika to z wykładni literalnej i celowościowej art. 86a ust. 14 ustawy o VAT – stwierdził sąd.
Z kolei dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 14 listopada 2014 r. (nr IPPP2/443-799/14-2/MM) odniósł się nie tylko do sprzedaży samochodu, lecz także zakończenia umowy najmu i leasingu. Wyjaśnił, że wynajmowany lub leasingowany samochód od dnia zwrotu właścicielowi nie jest już wykorzystywany w prowadzonej przez najemcę czy leasingobiorcę działalności gospodarczej. A to oznacza, że trzeba złożyć aktualizację VAT-26.
– Podobnie jest ze sprzedażą samochodu – od dnia zbycia samochód nie służy już dotychczasowemu właścicielowi do prowadzenia działalności gospodarczej. Powinien on więc skorygować informację VAT-26, ponieważ z tym dniem następuje zmiana sposobu wykorzystywania pojazdu – stwierdził dyrektor warszawskiej izby. Takie samo podejście zaprezentował dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (interpretacja z 28 stycznia 2015 r., nr IBPP2/443-1078/14/IK).
...a eksperci zaprzeczają
W praktyce, jak informują nas doradcy podatkowi, przedsiębiorcy często nie składają aktualizacji VAT-26 po sprzedaży samochodów wykorzystywanych wyłącznie w biznesie.
I – zdaniem ekspertów – trudno im się dziwić, bo taki obowiązek nie wynika z przepisów.
– Nie przeczę, że celem ustawodawcy było nałożenie na podatników sprzedających auta obowiązku aktualizacji VAT-26. Jednak ustawa nic o tym nie mówi. A podatnik nie może się przecież domyślać, czy taki obowiązek istnieje – zauważa Marta Szafarowska, doradca podatkowy i partner w MDDP. Zwraca ona uwagę, że art. 86a ust. 14 ustawy o VAT mówi jedynie o zmianie sposobu wykorzystywania auta. – Tymczasem sprzedaż taką zmianą nie jest. Podatnik nie zmienia sposobu użytkowania pojazdu. On się go pozbywa – podkreśla Marta Szafarowska.
Zdaniem rozmówczyni taką interpretację potwierdza też art. 90b ust. 2 ustawy o VAT.
Zgodnie z tym przepisem w przypadku, gdy w okresie korekty podatku odliczonego (spowodowanej zmianą przeznaczenia pojazdu – o czym mowa w art. 90 ust. 1) nastąpi sprzedaż samochodu, uznaje się, że zmieniono sposób jego wykorzystania na wyłącznie do działalności gospodarczej – aż do końca okresu korekty. W rezultacie skoro pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w biznesie, co zostało zgłoszone urzędowi na formularzu VAT-26, a jego sprzedaż jest traktowana tak, jakby nadal był wykorzystywany wyłącznie do tych celów, to o zmianie przeznaczenia nie ma mowy. Tym samym nie trzeba aktualizować informacji VAT-26.
– Wykładnia przepisów prezentowana przez izby skarbowe jest w sposób niedozwolony rozszerzająca – zgadza się Przemysław Powierza, doradca podatkowy i partner w RSM Poland KZWS. I również ocenia, że nie ma konieczności aktualizacji informacji VAT-26.
– Można przypuszczać, że dla wygody urzędników próbuje się zmusić podatników do robienia czegoś, czego przepisy nie przewidują – wskazuje. Dzięki aktualizacji urzędnicy wiedzą bowiem, że nie muszą już monitorować, w jaki sposób dany podatnik użytkuje auto.
Tak samo uważa Roman Namysłowski, doradca podatkowy i partner w Crido Taxand.
– Jeżeli samochód, który został zgłoszony do urzędu jako użytkowany tylko w biznesie, pierwotnie był wykorzystywany do przewozu pieczywa, a potem do transportu materiałów biurowych, to taka zmiana nie zobowiązuje do aktualizacji formularza. Analogicznie jest ze sprzedażą takiego pojazdu – zapewnia.