Zdarza się, że mimo osiągania znaczących zysków spółka nie ma płynnych środków na wypłatę dywidendy i jest zmuszona zaciągnąć w tym celu kredyt. Czy odsetki i inne wydatki związane z zaciągnięciem kredytu na wypłatę dywidendy stanowią koszt?
dr Janusz Marciniuk doradca podatkowy, Marciniuk i Wspólnicy
Zagadnienie to jest problematyczne i doczekało się rozbieżnych rozstrzygnięć w orzecznictwie. Nie powinno budzić wątpliwości, że wydatki związane z zaciągnięciem przez spółkę kredytu na wypłatę dywidendy są kosztem podatkowym.
Alternatywą dla kredytu byłoby bowiem wycofanie przez spółkę środków zaangażowanych w bieżącą działalność, co może doprowadzić do zachwiania płynności finansowej spółki.
Wydatki na tego rodzaju kredyt należy więc uznać za poniesione w celu zabezpieczenia źródła przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej. Stanowisko to do niedawna przeważało w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz w poglądach doktryny.
W najnowszym orzecznictwie dominuje jednak pogląd, że tego rodzaju wydatki nie są kosztem. Wynika to z daleko idącego i nieuzasadnionego zawężenia rozumienia związku między poniesieniem wydatku a uzyskaniem przychodu lub zabezpieczeniem jego źródła.
Przykładem jest argument, że skoro dywidenda nie stanowi przychodu spółki, to odsetki od kredytu na wypłatę dywidendy nie są kosztem podatkowym.
Problem był przedmiotem rozstrzygnięcia składu siedmiu sędziów NSA. Niestety w uchwale z 12 grudnia 2011 r. (sygn. akt II FPS 2/11) sąd zajął stanowisko niekorzystne dla podatników.
Uznał, że do podatkowej kategorii przychodu nie można zaliczyć zobowiązania spółki kapitałowej do wypłaty na rzecz jej wspólników lub akcjonariuszy należnego im udziału w zysku, a w związku z tym odsetki i inne wydatki związane z kredytem na wypłatę dywidendy nie są kosztem.
Należy jednak zwrócić uwagę, że stanowiska przedstawionego w uchwale siedmiu sędziów nie podzielił skład orzekający w sprawie o sygn. akt II FSK 249/12, który w wyroku z 3 kwietnia 2012 r. uznał tego rodzaju wydatki za koszty podatkowe. Daje to nadzieję na odwrócenie niekorzystnej dla podatników tendencji w orzecznictwie NSA.