Aktywność gospodarcza decyduje o prawie do rozliczenia VAT.
Podatnikiem VAT jest podmiot wykonujący samodzielnie czynności, o ile dany rodzaj aktywności stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Jednak nie każdy podatnik musi rozliczać VAT. Ustawa przewiduje zwolnienie podmiotowe dla małych podatników (o obrotach poniżej 150 tys. zł). Podatnik zwolniony nie wystawia faktur, nie prowadzi ewidencji i nie składa deklaracji, gdyż całość sprzedaży jest zwolniona z VAT.
Rozpoczynając działalność, co do zasady jesteśmy zwolnieni podmiotowo z podatku od towarów i usług, ale można też zrezygnować z tego zwolnienia i rozliczać VAT na zasadach ogólnych. Warunkiem jest złożenie zawiadomienia o rezygnacji ze zwolnienia przed wykonaniem pierwszej czynności podlegającej VAT. Również później można zrezygnować ze zwolnienia, od początku kolejnego miesiąca.
Podatnik może również powrócić do zwolnienia, ale dopiero po upływie roku od końca roku, w którym utracił lub zrezygnował ze zwolnienia, o ile spełnia ustawowe warunki (obrót poniżej 150 tys. zł za ten i poprzedni rok). Przepisy nie wskazują, od kiedy można powrócić do zwolnienia, jednak organy podatkowe czasem próbują uniemożliwić powrót do zwolnienia inaczej niż od początku roku. Nie ma do tego podstaw, choć zalecałbym powrót od początku okresu rozliczeniowego. Należy też pamiętać, że ponowny wybór zwolnienia zazwyczaj będzie wiązać się z koniecznością korekty i zwrotu odliczonego podatku naliczonego.
Podstawa prawna
Art. 113 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).