Korzystną formą realizacji wspólnych przedsięwzięć gospodarczych, które ze względu na duży potencjał finansowy przekraczają możliwości jednego podmiotu, jest konsorcjum. Jak podatkowo rozlicza się konsorcjum?
Konsorcjum nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, nie posiada własnego majątku, a podmioty tworzące konsorcjum są niezależne w swoich dotychczasowych działaniach. W praktyce pojawia się pytanie o wzajemne rozliczenia uczestników konsorcjum. Zagadnienie to było przedmiotem rozstrzygnięcia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 2 lutego 2011 r. (sygn. akt III SA/Wa 1223/10).
Kwestię sporną orzeczenia stanowiła wykładnia art. 5 ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy i praw majątkowych łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego udziału. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że udziały wspólników są równe. Takie same zasady mają zastosowanie do rozliczania kosztów uzyskania przychodów. W tej konkretnej sprawie umowa konsorcjum przewidywała, że dochody jego członków będą określane w inny sposób niż przez ustalenie udziału procentowego w zysku konsorcjum. Natomiast każdy z konsorcjantów zgodnie z umową będzie odpowiedzialny za określone przedmiotowo prace, których przychody i koszty będą ustalane osobno u każdego członka konsorcjum. Wynagrodzenie konsorcjantów miało być ustalane zgodnie z wyceną prac.
Sąd stwierdził, że brak zależności organizacyjnych w ramach konsorcjum nie pozwala na potraktowanie takiej formy działania jako wspólnego przedsięwzięcia w rozumieniu art. 5 ustawy o CIT. Nie ma bowiem podmiotu, który byłby odpowiedzialny za działania pozostałych, a także koordynację takich działań. W konsekwencji brak więzi organizacyjnych i finansowych między stronami wyklucza twierdzenie o realizacji wspólnego przedsięwzięcia.