Ostatnia zmiana przepisów akcyzowych, która miała miejsce 1 września 2010 r., nie ominęła swym zakresem zasad opodatkowania samochodów osobowych. Ile regulacji się zmieniło i jakie mają one skutki dla podatników w praktyce?
Pierwsza zmiana dotyczy opodatkowania akcyzą samochodów osobowych, w przypadku gdy przed pierwszą rejestracją samochodu na terytorium kraju zamontowany w tym samochodzie silnik o pojemności 2000 cm sześc został wymieniony na silnik o większej pojemności lub w samochodzie bez silnika został zamontowany silnik. W tym zakresie przyjęto rozwiązanie, że samochód osobowy będzie opodatkowany według stawki akcyzy przewidzianej dla samochodu o pojemności silnika powyżej 2000 cm sześć (w przypadku gdy doszło do wymiany silnika) albo według stawki akcyzy przewidzianej dla samochodu o pojemności silnika, który został zainstalowany. Opodatkowanie samochodów osobowych będzie miało również miejsce w przypadku, gdy wymiana bądź instalacja silnika zostały dokonane bez zachowania innych przepisów prawa, np. ustawy – Prawo o ruchu drogowym.
Wprowadzono opodatkowanie akcyzą quadów w ten sposób, że uzależniono kwestię opodatkowania pojazdów o kodzie CN 8703 (do których należą m.in. quady) od ich rejestracji. W ten sposób bezsporne stało się, że każdy pojazd o kodzie CN 8703, dla którego odrębne przepisy nakładają obowiązek rejestracji, będzie podlegał opodatkowaniu – a tym samym quady od września są objęte akcyzą. Na marginesie należy zaznaczyć, że definicja samochodu ciężarowego (wyłączonego poza akcyzę) dla potrzeb tego podatku jest całkowicie odmienna niż np. dla podatku od towarów i usług. Tym samym samochód, który dla VAT może być uznany za ciężarowy, automatycznie nie korzysta z wyłączenia dla celów akcyzy. W akcyzie bowiem decydujący jest kod CN, który w przypadku np. samochodów z kratką bez wątpienia wskazuje, że są one opodatkowane podatkiem akcyzowym.
Dodatkowymi zmianami objęto obowiązek podatkowy w przypadku eksportu lub wewnątrzwspólnotowej dostawy samochodu osobowego – przyjmując, że w takim przypadku obowiązek podatkowy (w związku z wcześniej wykonanymi czynnościami wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów czy sprzedaży w kraju) w akcyzie nie powstaje. Zrezygnowano również ze składania informacji podsumowujących w zakresie akcyzy przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów i wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów. Wprowadzono także zasadę ponoszenia solidarnej odpowiedzialności współwłaścicieli samochodu za zobowiązania podatkowe z nim związane.
Dodatkowo umożliwiono wydawanie zbiorczych dokumentów potwierdzających zapłatę akcyzy na terytorium kraju w przypadku większej partii samochodów osobowych. Aby w obrocie gospodarczym mógł funkcjonować dokument potwierdzający zapłatę akcyzy od większej partii samochodów, dopuszczono możliwość przekazywania autoryzowanym salonom kopii tego dokumentu, nie likwidując jednak możliwości przekazywania jego oryginału.