Skomplikowane kwestie podatkowe budzące poważne wątpliwości są często rozstrzygane przez rozszerzone składy Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). Ostatnio jedną z istotnych kwestii rozstrzygniętych przez siedmiu sędziów NSA była kwestia dopuszczalności prowadzenia postępowania i orzekania przez organy w stosunku do przedawnionego zobowiązania w podatku od towarów i usług pomimo jego wcześniejszego wygaśnięcia na skutek zapłaty. Co wynika z tego orzeczenia i jakie są jego skutki praktyczne dla podatników?
W orzeczeniu z 28 czerwca 2010 r. (sygn. akt I FPS 5/09) sąd wyjaśnił, że po upływie pięcioletniego terminu przedawnienia, o którym mowa w art. 70 par. 1 Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.), organy podatkowe nie są władne wydać decyzji merytorycznej określającej wysokość podatku od towarów i usług, nawet wówczas – co należy podkreślić – gdyby miały obniżyć przedmiotowe zobowiązanie podatkowe.
Innymi słowy, NSA stanął na stanowisku, że upływ czasu, o którym mowa w art. 70 par. 1 Ordynacji podatkowej, stanowi przeszkodę procesową do wszczęcia – ewentualnie dalszego prowadzenia – postępowania podatkowego.
W szczególności skład siedmiu sędziów NSA wskazał, że na podstawie art. 70 par. 1 w związku z art. 208 par. 1 Ordynacji podatkowej wszczęcie, prowadzenie i orzekanie o wysokości zobowiązania podatkowego, które wygasło wskutek zapłaty, nie jest dopuszczalne w każdym/nieograniczonym czasie, ponieważ instytucja przedawnienia zawarta w art. 70 par. 1 Ordynacji podatkowej gwarantuje podatnikom, że po upływie określonego w ustawie czasu nie będą narażeni na jakiekolwiek działania organów podatkowych zmierzające do określania i egzekwowania od nich odległych w czasie zaległości podatkowych. Pogląd taki może mieć odpowiednie zastosowanie do innych podatków. A to bardzo dobra wiadomość dla podatników. Warto więc pamiętać o takim orzeczeniu przy sprawach związanych z przedawnieniem zobowiązań podatkowych.