Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnął kontrowersyjną kwestię opodatkowania VAT usług przechowywania krwi pępowinowej, które są świadczone przez banki krwi. NSA przyznał rację ministrowi finansów i uznał, że tego typu usługa nie może korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług. Nie wchodzi w zakres opieki medycznej, w przypadku której możliwe jest korzystanie ze zwolnienia.
Sprawa dotyczyła interpretacji podatkowej. Firma działająca w formie niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej spytała ministra, czy pobranie po porodzie dziecka, badanie oraz następnie przechowywanie wyizolowanej krwi pępowinowej podlega VAT. Poboru tej krwi na zlecenie rodziców dziecka dokonuje się w celach profilaktycznych, by wykluczyć pewne choroby u matki i u dziecka, a także pod kątem przyszłego wykorzystania komórek macierzystych w leczeniu niektórych chorób. Według spółki taki cel przechowywania krwi pępowinowej sprawia, że mamy do czynienia z usługami opieki medycznej zwolnionymi z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).
Minister finansów przyznał rację spółce, ale tylko w odniesieniu do usługi poboru i badania krwi. Usługa przechowywana w celu hipotetycznego wykorzystania jej w przyszłości nie może być, jego zdaniem, zwolniona z VAT, bo w chwili jej wykonywania nie służy bezpośrednio leczeniu ani też profilaktyce.
Stanowisko to podzielił NSA, mimo że wcześniej Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił interpretację ministra i przyznał rację spółce. Według NSA aby usługi medyczne mogły być zwolnione z VAT, konieczne jest, aby opieka medyczna była realizowana, a nie tylko planowana. NSA, wydając wyrok, powołał się na orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej C-262/08 w sprawie CopyGene oraz C-86/09 w sprawie Future Health Technologies. W najbliższych miesiącach NSA rozpatrzy kolejne skargi od wyroków sądów wojewódzkich. Dopiero wtedy ukształtuje się linia orzecznicza w tej sprawie. Wyrok jest prawomocny.
Dotychczas problem opodatkowania usługi przechowywania krwi pępowinowej rozstrzygało kilka sądów wojewódzkich i wydało orzeczenia korzystne dla podatników. Wyroki te nie są jeszcze prawomocne, ponieważ zostały złożone skargi kasacyjne do NSA. Przykładowo WSA w Warszawie w wyroku z 26 marca 2012 r. (III SA/Wa 1921/11, nieprawomocny) uznał, że przechowywanie krwi pępowinowej ma niewątpliwie związek z opieką szpitalną, jaką w przyszłości miałyby uzyskać osoby poddane leczeniu z wykorzystaniem komórek macierzystych zawartych w przechowywanej krwi. Dlatego nie jest opodatkowane VAT. Podobne stanowisko wyraził WSA w Krakowie w wyroku z 16 marca 2012 r. (sygn. I SA/Kr 1987/11, nieprawomocny).
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 23 stycznia 2013 r., sygn. akt I FSK 309/12.