Profesjonalny pełnomocnik, który przygotuje odpowiedź na skargę kasacyjną, ma prawo do otrzymania zwrotu kosztów opracowania takiego pisma. Taką uchwałę podjął Naczelny Sąd Administracyjny. Według sądu przy ustalaniu podstawy zwrotu kosztów od przygotowania odpowiedzi na kasację należy brać pod uwagę stawki analogiczne jak przy sporządzeniu samej kasacji. Jest to według NSA czynność o zbliżonym charakterze.
W sprawach administracyjnych, w tym podatkowych, rozpatrywanych przez NSA zasadą jest, że stronie, która wniosła skargę kasacyjną, należy się zwrot poniesionych przez nią niezbędnych kosztów postępowania kasacyjnego w razie wygrania sprawy przed NSA, czyli uchylenia wyroku sądu wojewódzkiego. Z kolei w razie oddalenia kasacji strona, która wniosła taką skargę, ma obowiązek zwrócić niezbędne koszty postępowania stronie przeciwnej. Do niezbędnych kosztów strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego zalicza się m.in. ich wynagrodzenie.
NSA zdecydował się na podjęcie uchwały, ponieważ dotychczasowe orzecznictwo sądów, zarówno w Izbie Finansowej rozpatrującej sprawy podatkowe, jak i w Izbie Ogólnoadministracyjnej, było niejednolite. Problem pojawiał się w przypadkach, kiedy pełnomocnik strony złożył w sądzie pismo – odpowiedź na kasację ale nie wziął udziału w rozprawie.
Niektóre składy orzekające uznawały, że jeśli czynność wniesienia odpowiedzi na kasację nie została uwzględniona w rozporządzeniach ministra sprawiedliwości określającego opłaty za czynności adwokatów oraz radców prawnych, to z tego powodu nie ma podstaw do zasądzenia zwrotu kosztów.
Inne składy uznawały, że odpowiedź na kasację należy utożsamiać ze sporządzeniem opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej, która w przepisach wykonawczych ministra sprawiedliwości jest wyraźnie określona. Część składów, która przyjmowała jednak taki pogląd, uznawała, że aby zwrot kosztów mógł być zasądzony, pełnomocnik musi wnieść odpowiedź na skargę w ustawowym terminie 14 dni.
Prokurator generalny, który przedstawił swoje stanowisko w sprawie, był zdania, że za odpowiedź na kasację nie powinny być zasądzane koszty na rzecz pełnomocników. Uważał, że pismo takie nie rodzi żadnych skutków procesowych.
NSA podejmując uchwałę, nie podzielił jednak tej opinii. Prezes Izby Finansowej Marek Zirk-Sadowski podkreślił, że pełnomocnik, który przygotował odpowiedź na kasację, wykonał jakąś pracę, dlatego powinien mieć prawo do zwrotu kosztów. Poza tym jego argumenty przeciwko kasacji sąd może uznać za słuszne. Podejmując uchwałę, NSA wskazał, że rozporządzenia wykonawcze określają jedynie stawki minimalne, jakie przysługują pełnomocnikom, ale nie wyczerpują katalogu czynności, przy jakich takie stawki mogą zostać uwzględnione. Dlatego też nie ma przeszkód do zwrotu kosztów za odpowiedź na kasację.
Wczorajsza uchwała NSA ma znaczenie nie tylko dla adwokatów czy radców prawnych, lecz także dla doradców podatkowych czy rzeczników patentowych, którzy będą występować przed NSA. Do zwrotu kosztów za przygotowanie przez nich odpowiedzi na kasację strony przeciwnej sąd będzie stosował takie stawki jak przy sporządzeniu kasacji.
Stawki minimalne za czynności profesjonalnego pełnomocnika
● za sporządzenie i wniesienie kasacji oraz udział w rozprawie przed NSA – 75 proc. stawki minimalnej. Nie mniej niż 120 zł
● za sporządzenie i wniesienie kasacji – 50 proc. stawki minimalnej. Nie mniej niż 120 zł
Przykładowe stawki minimalne w sprawach dotyczących należności pieniężnych

Wartość przedmiotu sprawy:
● do 500 zł – stawka wynosi 60 zł
● powyżej 500 zł i do 1500 zł – stawka wynosi 180 zł
● powyżej 200 tys. zł – stawka wynosi 7,2 tys. zł





ORZECZNICTWO
Uchwała NSA w składzie siedmiu sędziów z 19 listopada 2012 r. (II FPS 4/12).