Urząd skarbowy, analizując wartość nieruchomości określoną w akcie notarialnym, powinien brać pod uwagę stawki nie w jednej czy kilku dzielnicach, lecz średnią dla całej miejscowości.
Tak wynika z orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uchylił niekorzystny dla podatnika wyrok sądu wojewódzkiego w Krakowie.
Sprawa dotyczyła sprzedaży części udziałów we własności nieruchomości. Sprzedawcą była spółka, a kupującym osoba fizyczna. Strony uzgodniły cenę każdego udziału na 100 tys. zł. Notariusz pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) według stawki 2 proc. od podanej przez strony kwoty, tj. po 2 tys. zł za sprzedaż udziału. Podatek obciążył kupujących.
Jednak po zapoznaniu się z aktem notarialnym naczelnik urzędu skarbowego wszczął postępowanie podatkowe w sprawie zapłaty PCC w prawidłowej wysokości. Organ wezwał podatnika do podwyższenia ceny udziału do wartości rynkowej. Wobec braku odpowiedzi na to wezwanie organ powołał biegłego. Ten wycenił udział we współwłasności nieruchomości na 168 941 zł. Na tej podstawie organ ustalił, że wartość należnego podatku powinna wynosić 3379 zł za sprzedaż udziału, a tym samym brakująca kwota podatku to 1379 zł w odniesieniu do każdego udziału.
Decyzja organu została zaskarżona do WSA w Krakowie. Zdaniem podatnika naczelnik urzędu skarbowego błędnie zaakceptował wycenę biegłego, a cena udziału we własności nieruchomości została rażąco zawyżona. Poza tym biegły zbadał tylko ceny niektórych nieruchomości w Krakowie, położonych jedynie w czterech dzielnicach. W ocenie podatnika biegły powinien brać pod uwagę przeciętne ceny w obrocie podobnymi nieruchomościami położonymi we wszystkich dzielnicach Krakowa. Sąd nie dopatrzył się jednak naruszenia prawa w działaniu organu i sprawa trafiła do NSA.
NSA uchylił rozstrzygnięcie sądu I instancji. Zgodził się z podatnikiem, że Kraków podzielony jest na wiele dzielnic, więcej niż cztery. Tym samym organ nieprawidłowo zaakceptował wycenę biegłego, która nie odzwierciedlała średniej ceny nieruchomości w Krakowie. Zdaniem sądu dla obliczenia podatku od czynności cywilnoprawnych przy umowie sprzedaży nieruchomości organy podatkowe powinny brać pod uwagę przeciętne ceny stosowane w danej miejscowości, a jeśli ta podzielona jest na wiele dzielnic, to badaniu powinny podlegać wszystkie rejony miasta, a nie tylko wybrane dzielnice.
Zgodnie z przepisami podstawą opodatkowania przy umowie sprzedaży jest wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Jeżeli podatnik zadeklaruje inną wartość, to organ może wezwać podatnika do jej zmiany. Jeśli tego nie zrobi, organ dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli wartość przez biegłego będzie się różnić o więcej niż 33 proc. od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii biegłego ponosi podatnik. Wyrok jest prawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 5 września 2012 r., sygn. akt II FSK 2377/10.