Oddział zagranicznej instytucji finansowej będzie mógł być przekształcony w polski bank. Zmienione zasady przekształceń będą się odnosić tylko do wybranych podmiotów.
Do uzgodnień zewnętrznych został skierowany rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo bankowe, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy – Ordynacja podatkowa. Rozwiązania wprowadzone tą ustawą, o ile wejdą w życie, mogą zostać wykorzystane np. przy przekształceniu polskiego oddziału Eurobanku EFG (Polbank) w odrębny bank z polską licencją i dalszej sprzedaży akcji tego banku grupie Raiffeisen.
W opinii Marka Kolibskiego, radcy prawnego, doradcy podatkowego, wspólnika w Kancelarii KNDP, jest to typowa specustawa adresowana do bardzo wąskiej grupy, tj. tylko dla zagranicznych banków, które w Polsce prowadzą działalność bankową przez oddział.
W uzasadnieniu wskazano, że przekształcenie ma polegać na utworzeniu przez instytucję kredytową banku krajowego w formie spółki akcyjnej poprzez wniesienie tytułem aportu wszystkich składników majątkowych oddziału prowadzonego w Polsce (o ile stanowią one przedsiębiorstwo bankowe lub jego zorganizowaną część).
Marek Kolibski podkreśla, że ustawa ta tylnymi drzwiami modyfikuje zasady kodeksu cywilnego, prawa administracyjnego oraz zrównuje w skutkach podatkowych aport przedsiębiorstwa z łączeniem się spółek. Tym samym bank zagraniczny nie musi się pytać dłużników o zgodę na przejęcie długów przez nową spółkę. Na mocy specustawy wszystkie koncesje i zezwolenia przejdą też automatycznie na nową spółkę.
Nowa spółka przejmie w drodze sukcesji uniwersalnej prawa i obowiązki podatkowe przysługujące zagranicznemu podatnikowi. Inni przedsiębiorcy, chcąc zmienić formę prowadzonej działalności i przenieść przedsiębiorstwo do spółki, mogą o takich ułatwieniach tylko pomarzyć.
Ustawy podatkowe przewidują neutralność podatkową dla transakcji aportu składników majątkowych do spółki kapitałowej. Jeśli przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część przeszły w całości na spółkę kapitałową, to nie powstanie obowiązek zapłaty CIT, VAT i podatku od czynności cywilnoprawnych.
Jak mówi Marek Kolibski, fiskus ze szczególną dociekliwością bada, czy nowa spółka przejęła długi wspólnika oraz jego wierzytelności.
– Banki zagraniczne, wnosząc swój polski oddział do spółki akcyjnej, unikną tego problemu, gdyż przejście wszystkich praw i obowiązków będzie automatyczne i niewątpliwie od takiego aportu nie powstanie obowiązek zapłaty podatku – dodaje ekspert.
Obowiązek zapłaty podatku dochodowego powstanie u wspólnika w momencie sprzedaży akcji lub udziałów w spółce, które były objęte w zamian za wkład. Zasady opodatkowania sprzedaży akcji w polskiej spółce zagranicznemu nabywcy wynikają z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Projekt ustawy wprowadza również szczególny przepis w ustawie o CIT dotyczący braku możliwości odliczenia przez nową spółkę straty związanej z działalnością oddziału.
Filip Siwek, doradca podatkowy, szef departamentu podatkowego w Kancelarii SWS, podkreśla, że obowiązujący przepis art. 7 ust. 3 pkt 4 ustawy o CIT wyklucza możliwość odliczenia straty podatkowej wykazanej przez poprzednika prawnego.
Te rozwiązania są więc już w ustawie o CIT od dawna przewidziane. Projektowany przepis będzie więc potwierdzeniem kwestii oczywistej, co może być niezgodne z zasadami poprawnej legislacji. Jednak obawy co do wyłączenia możliwości odliczenia takiej straty zgłosił do projektu ustawy Związek Banków Polskich.
Ważne!
W Polsce działa 21 oddziałów banków zagranicznych, które prowadzą działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych