Podatnik powinien zgłosić nabycie spadku po śmierci spadkodawcy. Jeśli tego nie zrobi, obowiązek podatkowy powstanie powtórnie, po wydaniu przez sąd postanowienia stwierdzającego nabycie spadku – potwierdził w wyroku NSA.
Sprawa dotyczyła podatnika, który odziedziczył spadek po dwóch osobach zmarłych w 2002 i 2003 r. Wraz z ich śmiercią nastąpiło otwarcie spadków. Postępowania sądowe zakończone stwierdzeniem ich nabycia zakończyły się dopiero w sierpniu 2012 r. W związku z tym naczelnik urzędu skarbowego uznał, że ponownie powstał obowiązek podatkowy, i wydał decyzję nakazującą zapłatę podatku od nabytych spadków.
Podatnik uważał jednak, że nie musi płacić podatku, bo obowiązek podatkowy się przedawnił – od otwarcia spadków minęło zdecydowanie ponad pięć lat.
Dyrektor izby skarbowej podtrzymał jednak decyzje naczelnika. Przypomniał, że zasadniczo obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Jeżeli jednak nabycie nie zostało terminowo zgłoszone do opodatkowania, a stwierdzono je orzeczeniem sądu, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się tego orzeczenia (art. 6 ust. 4 zdanie pierwsze). W rozpatrywanej sprawie nie doszło zatem do przedawnienia – stwierdził dyrektor izby.
Zgodził się z nim Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie. Stwierdził, że organ prawidłowo wymierzył podatek. WSA wyjaśnił, że nie doszło też do przedawnienia.
Zgodnie bowiem z art. 68 par. 1 ordynacji podatkowej, zobowiązanie podatkowe, które powstaje w wyniku doręczenia decyzji organu podatkowego, przedawnia się po trzech latach, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. W przypadku skarżącego obowiązek ten powstał 18 września 2012 r. Trzyletni termin należało więc liczyć od końca 2012 r. Skoro organ podatkowy doręczył decyzję podatnikowi w sierpniu 2013 r., to znaczy, że się w nim zmieścił.
Zgodził się z tym również NSA. Sędzia Tomasz Zborzyński wyjaśnił, że art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn jasno i precyzyjnie określa powtórne powstanie obowiązku podatkowego. Raz powstaje on w momencie otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy), a drugi raz – jeśli pojawi się pismo (orzeczenie sądu) stwierdzające nabycie spadku.
– Przepis ten jest zgodny również z wykładnią celowościową. Dzięki niemu sporne postępowania podatkowe mogą się toczyć tak długo, jak to jest niezbędne – stwierdził sędzia.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 1 grudnia 2016 r., sygn. akt II FSK 3296/14.