Jednorazowa zapłata, która ma być wypłacona wraz z czynszem za najem lokalu, może być również opodatkowana ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – wynika z wyroku NSA.
Sąd zastrzegł jednak, że wszystko zależy od zamiarów stron i okoliczności, w których została zawarta umowa.
Sprawa dotyczyła dwóch mieszkanek woj. mazowieckiego, które były współwłaścicielkami lokalu użytkowego. Szukały najemcy. Wkrótce znalazły zainteresowaną lokalem spółkę, która planowała otworzyć tu gabinet stomatologiczny.
Podpisały z nią umowę, choć nowy najemca nie miał jeszcze pozwolenia na prowadzenie działalności dentystycznej. Chciał jednak zawczasu zająć nieruchomość, żeby nie utracić dobrej lokalizacji. Spodziewał się, że wkrótce uzyska niezbędne pozwolenie.
Zobowiązał się płacić miesięczny czynsz. Ponadto umówił się z właścicielkami, że uiści jednorazową wpłatę, którą oznaczono w umowie jako odstępne. Miała ona charakter wynagrodzenia za zaprzestanie działalności prowadzonej dotychczas w lokalu. Strony zapisały w umowie, że najemca zapłaci ją dopiero wtedy, gdy nie będą już istniały żadne przeszkody prawne do korzystania z lokalu.
Spór sprowadzał się do tego, czy kwota odstępnego będzie opodatkowana ryczałtem w wysokości 8,5 proc. jako składnik wynagrodzenia z tytułu najmu.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał, że odstępne powinno być opodatkowane na zasadach ogólnych. Zakwalifikował je do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT.
Podatniczki wygrały przed WSA w Warszawie. Sąd nie miał wątpliwości, że odstępne jest związane z umową najmu, bezpośrednio z niej wynika. Gdyby bowiem nie doszło do zawarcia umowy, to kobiety nie mogłyby otrzymać ani czynszu, ani jednorazowej zapłaty.
NSA podzielił to stanowisko. Orzekł, że w tym wypadku odstępne było integralną częścią umowy najmu i nie mogłoby funkcjonować w oderwaniu od niej.
Sędzia Bogdan Lubiński wskazał, że dyrektor izby zignorował okoliczności, w których doszło do zawarcia umowy najmu. Powinien on zbadać zamiary stron i cel podpisania umowy, zgodnie z art. 65 kodeksu cywilnego.
Sędzia podkreślił, że organ interpretacyjny zignorował jedno kluczowe zdanie we wniosku podatnika. Chodziło o zapis mówiący, że odstępne staje się należne dopiero wtedy, gdy najemca otrzyma pozwolenie na wykorzystywanie lokalu na potrzeby swojej działalności. – Ta sprawa jest akademickim przykładem tego, do czego doprowadza nieczytanie wniosku o wydanie interpretacji w całości – podsumował sędzia Lubiński.
ORZECZNICTWO
Wyroki NSA z 23 listopada 2016 r., sygn. akt II FSK 2989-90/14.