Polska podzieli się danymi z innymi krajami unijnymi. Ministerstwo Finansów opublikowało nowy projekt ustawy wdrażającej dyrektywy w tym zakresie.

To już drugie podejście resortu finansów w tej sprawie. Pierwsza wersja projektu, jeszcze z maja br., została poddana krytyce m.in. ekspertów Rządowego Centrum Legislacji. Już wtedy była mocno spóźniona, bo dyrektywa Rady 2014/107/UE w sprawie automatycznej wymiany informacji podatkowych powinna być wdrożona z początkiem 2016 r.

O spóźnieniu przypomniała w komunikacie z 29 września br. Komisja Europejska, dając Polsce dwa miesiące na nadrobienie tej zaległości. Wygląda na to, że unikniemy ewentualnych sankcji, bo MF opublikowało nową wersję projektu wdrażającego unijne przepisy. Ma ona wejść w życie już od 1 stycznia 2017 r.

Na wniosek i automatycznie

Zgodnie z projektem wymiana informacji ma się odbywać na wniosek bądź automatycznie. W pierwszym przypadku przesyłane będą wszelkie informacje podatkowe „istotne do celów stosowania i wykonywania przepisów prawa podatkowego”. Automatycznie powędrują za granicę dane dotyczące dochodów, m.in. ze stosunku pracy, zasiłków pieniężnych, działalności wykonywanej osobiście, emerytur i rent.

Projekt nie dotyczy wymiany informacji o VAT, akcyzie, cłach, składkach na ubezpieczenia społeczne, opłacie skarbowej. Te, jeśli już, są przekazywane na podstawie odrębnych przepisów.

W razie wymiany na wniosek, organy administracji publicznej, banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe i inne instytucje finansowe przekażą informacje zagranicznemu fiskusowi na pisemne żądanie polskiego ministra finansów. Cała procedura powinna być zakończona bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu pół roku od otrzymania wniosku. Wyjątkiem będzie sytuacja, gdy polscy urzędnicy będą już mieli żądane informacje. Powinni je wtedy przekazać za granicę w ciągu dwóch miesięcy od otrzymania wniosku.

W drugim wypadku – wymiany automatycznej – minister finansów z urzędu przekaże za granicę dane dotyczące dochodów obcokrajowca.

Z projektu wynika również, że Polska wymieni się z zagranicą informacjami o rachunkach finansowych. Przepisy nie będą dotyczyć jednak np. rachunków: emerytalnych, niektórych inwestycyjnych oraz takich, w których oszczędzanie jest objęte ulgą podatkową (np. indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego). Właściciele pozostałych będą musieli wypełniać specjalne oświadczenia według określonego wzoru.

W nowej wersji projektu zrezygnowano z odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, tak jak zrezygnowano z karania za składanie fałszywych informacji przez amerykańskich rezydentów dla potrzeb FATCA.

Instytucje finansowe prześlą informacje ministrowi finansów (bądź oddelegowanemu przez niego organowi), a ten przekaże je raz do roku właściwemu organowi za granicą.

Interpretacje i porozumienia APA

Projekt wdraża do polskiego prawa także przepisy dyrektywy Rady (UE) 2015/2376 z 8 grudnia 2015 r. Dotyczy ona automatycznej wymiany informacji o wydanych transgranicznych interpretacjach podatkowych, porozumieniach w zakresie cen transakcyjnych (APA) i opiniach zabezpieczających w zakresie klauzuli o unikaniu opodatkowania. Projektodawcy zastrzegli, że nowe przepisy nie obejmą wielostronnych APA, które muszą pozostać poufne na podstawie umów międzynarodowych zawartych z obcymi państwami.

Interpretacje i APA będą przekazywane do centralnej europejskiej bazy danych, którą ma dopiero opracować KE.

Nowy obowiązek dotyczy nie tylko interpretacji i APA wydanych w 2017 r., lecz także wcześniejszych. Te, które zostały wydane w latach 2014–2016, będą musiały zostać przesłane do końca 2017 r. Dotyczy to również wcześniejszych informacji i APA, jeżeli 1 stycznia 2014 r. pozostawały jeszcze w mocy.

Niezależnie od tego przekazywane będą także dane objęte obowiązkiem raportowania według kraju, a dotyczące głównie działalności grup kapitałowych, których skonsolidowane przychody przekroczyły w poprzednim roku obrotowym równowartość 750 mln euro. W ten sposób wdrożona zostanie kolejna dyrektywa Rady (UE) 2016/881 z 25 maja 2016 r.

Sankcje i koszty

Instytucje finansowe, które nie wywiążą się ze swoich obowiązków, mogą zapłacić nawet milion złotych kary (wysokość uzależniona będzie od stopnia przewinienia). Niezależnie od tego narażają się na grzywnę, zgodnie ze znowelizowanymi art. 80c i 80d kodeksu karnego skarbowego (odpowiednio 180 i 240 stawek dziennych).

Według szacunków MF, nowe przepisy będą dotyczyć ok. 1 tys. instytucji finansowych (i grup kapitałowych). Ich realizacja będzie kosztować budżet państwa ponad 9 mln zł w ciągu 10 lat.