Nie każdy przedsiębiorca musi być czynnym płatnikiem podatku VAT, czyli tzw. vatowcem. Jeśli jednak roczne obroty firmy przekraczają 150 000 zł - wówczas trzeba złożyć we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenie na formularzu VAT-R.

Rozpoczęcie działalności gospodarczej to czas, gdy należy sobie zadać pytanie: czy warto być vatowcem? W bardzo wielu wypadkach nie trzeba zgłaszać się do VAT-u od razu. Można to zrobić już w czasie działania firmy (podobnie jak można też z płacenia VAT-u pod pewnymi warunkami zrezygnować). Gdy klientami danej firmy będą głównie osoby indywidualne, niepłacące VAT-u, wówczas lepiej nie być vatowcem, bo ten podatek podroży nasze produkty czy usługi. Ine firmy płacące VAT będą preferowały zakup towarów lub usług od firm wystawiających faktury VAT.

Z kolei gdy na początku rozkręcenie biznesu wymaga sporych zakupów (sprzętu, materiałów) wówczas warto być płatnikiem VAT-u i korzystać z odliczeń za faktury kosztowe. Opłacalne jest również płacenie VAT-u, gdy kupujemy niezbędne towary i usługi np. z 23% VAT-u, a sprzedajemy swoje towary lub usługi np. ze stawką 8% VAT (klasyczny przykład: usługi montażu okien; kupujemy okna z 23% VAT i sprzedajemy całą usługę montażu okien ze stawką 8% VAT; różnica w stawkach działa na korzyść firmy).

Powyższe sytuacje to przykłady dobrowolnego skorzystania z zalet bycia vatowcem. Istnieje jednak szereg sytuacji, gdy wyboru nie ma i vatowcem być trzeba.

Jasiński: Duża nowelizacja VAT już niebawem. Oto zmiany, jakie planuje MF

Kiedy trzeba zgłosić się do VAT-u?

Obowiązkiem regularnego odprowadzania podatku VAT objęci są przedsiębiorcy w kilku sytuacjach:

  • Sprzedaż w UE. Jeśli przedsiębiorca ma zamiar sprzedawać swoje usługi lub towary w innych krajach Unii Europejskiej, wówczas powinien uzyskać unijny VAT
  • Limit rocznego obrotu 150 000 zł. Jeśli wartość sprzedaży w roku poprzednim osiągnie pułap 150 000 zł, wówczas przedsiębiorca jest zobowiązany do płacenia należnego VAT-u. W przypadku, gdy firma działa niecały rok, wówczas limit 150 000 zł oblicza się proporcjonalnie do liczby dni działalności w danym roku.
  • Towary z akcyzą. Bez względu na wielkość obrotów trzeba naliczać i wpłacać na konto urzędu skarbowego podatek VAT od wyrobów objętych akcyzą, takich jak: papierosy czy alkohol.
  • Metale szlachetne. Trzeba być płatnikiem VAT-u także przy sprzedaży wyrobów zawierających metale szlachetne.
  • Usługi objęte obowiązkowym VAT. Niezależnie od wartości obrotów niektóre usługi muszą być od początku ovatowane. Do takich należą: usługi prawnicze, doradztwo oraz usługi jubilerskie.
  • Inne. Sprzedaż nowych środków transportu, terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę także pociąga za sobą obowiązek odprowadzania VAT-u.

Zmiany w VAT 2017: Likwidacja bezkarnych korekt będzie, ale później

Zgłoszenie na formularzu VAT-R

VAT-R / Inne

Wiemy zatem, że trzeba się zarejestrować jako czynny płatnik podatku VAT. Co wówczas? Zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług odbywa się poprzez złożenie wypełnionego formularza VAT-R. Formularz należy złożyć w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce faktycznego wykonywania czynności objetych opodatkowaniem. Jeśli działalność prowadzona jest w więcej niż jednym miejscu, wtedy VAT-R należy złożyć w urzędzie właściwym dla miejsca zamieszkania. Opłata skarbowa wynosi 170 zł (dowód zapłaty należy dołączyć do formularza).