Od 1 grudnia 2008 r. zmienią się przepisy ustawy o VAT dotyczące zasad stosowania 0-proc. stawki dla wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów (WDT). Co dokładnie będzie nowego?
MAREK WOJDA
doradca podatkowy współpracujący z Baker & McKenzie
Obecnie ustawa o VAT przewiduje, że podatnik może zastosować stawkę 0-proc. VAT dla dokonanej dostawy wewnątrzwspólnotowej m.in. pod warunkiem, że podatnik przed złożeniem deklaracji za dany miesiąc (tj. ten, w którym powstał obowiązek podatkowy) posiada dowody potwierdzające wywóz towarów z terytorium kraju i dostarczenie ich do nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego. Warunek ten jest istotnym obciążeniem dla przedsiębiorców dokonujących WDT, gdyż brak dokumentów w terminie oznacza w świetle ustawy konieczność zastosowania stawki krajowej.
Podatnik może skorygować deklarację dopiero po otrzymaniu wymaganych dokumentów. Ten mechanizm jest niezgodny z prawem wspólnotowym oraz orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (np. sprawy C-146/05 Albert Collée, C-409/04 Teleos), co zostało podkreślone w kilku wyrokach krajowych sądów administracyjnych.
Nowelizacja ustawy o VAT nie likwiduje samego obowiązku posiadania dokumentów potwierdzających dokonanie WDT jako warunku zastosowania stawki 0-proc. VAT, jednak wydłuża terminy na skompletowanie tych dokumentów przez podatnika. W uproszczeniu, w przypadku podatników rozliczających się za okresy miesięczne mechanizm będzie następujący:
n jeśli dostawy dokonano w I lub II miesiącu kwartału, w przypadku braku dokumentów przed upływem terminu złożenia deklaracji odpowiednio za I i II miesiąc, obowiązek zastosowania stawki krajowej wystąpi dopiero w deklaracji za ostatni miesiąc kwartału;
n jeśli dostawy dokonano w ostatnim miesiącu kwartału, to przy braku dokumentów przed upływem terminu złożenia deklaracji, obowiązek zastosowania stawki krajowej wystąpi dopiero w deklaracji za następny miesiąc.
Podobnie jak obecnie, otrzymanie dokumentów po wykazaniu transakcji ze stawką krajową będzie uprawniało do korekty deklaracji i zastosowania stawki 0-proc.
Wydłużenie terminów na skompletowanie dokumentów jest korzystne dla podatników, gdyż powinno skutkować zmniejszeniem liczby przypadków wykazywania WDT ze stawką krajową i związanych z tym późniejszych korekt deklaracji. Jednak wobec utrzymania mechanizmu uzależniającego stosowanie stawki 0-proc. VAT od posiadania dokumentów w określonym terminie wciąż można mówić o niezgodności przepisów ustawy z prawem wspólnotowym, jeśli miałyby one prowadzić do opodatkowania VAT faktycznie dokonanej WDT.