Firma, która przez lata ukrywała wystawione przez siebie faktury i nie rozliczyła wykazanego na nich podatku, nie ma prawa potrącić daniny naliczonej na dokumentach, które otrzymała od kontrahentów – uznał Trybunał Sprawiedliwości UE.
Podkreślił, że takie postępowanie wskazuje na chęć dokonania oszustwa podatkowego, a to pozwala na ograniczenie zasady neutralności VAT.
Chodziło o włoską firmę, której rozliczenia za lata 2010–2013 kontrolował tamtejszy fiskus. W 2010 r. wystawiła ona faktury na ponad 320 tys. euro. Nie zarejestrowała ich jednak w specjalnej ewidencji (mimo obowiązku). Nie rozliczyła też ponad 60 tys. euro VAT wykazanego na tych dokumentach. Równocześnie pełnomocnik firmy przedstawił kontrolującym urzędnikom faktury otrzymane przez kontrahentów. Pozwalały one na odliczenie ponad 30 tys. naliczonego podatku. To pozwoliłoby nie tylko odzyskać pieniądze firmy, ale też uniknąć sankcji karnych pełnomocnikowi. We Włoszech grożą one tylko wtedy, gdy uszczuplenie budżetu jest wyższe niż 30 tys. euro.
Sprawy nie rozstrzygnął ostatecznie włoski sąd, ale w zamian zadał pytanie Trybunałowi Sprawiedliwości UE. Zwrócił uwagę, że z jednej strony nie wolno odmawiać firmie prawa do odliczenia zgodnie z ogólnymi zasadami wynikającymi z dyrektywy VAT. Z drugiej jednak naruszyła ona wymogi formalne, tj. nie wystąpiła o potrącenie podatku przez więcej niż dwa lata, a sama ukrywała wystawiane przez siebie faktury przed fiskusem. Dlatego sąd zainteresowało, czy odmowa prawa do odliczenia w tym przypadku jest słuszna.
Potwierdził to TSUE. W odpowiedzi odwołał się do swoich wcześniejszych wyroków. W nich za zgodne z dyrektywą uznał m.in. ustanowienie terminów zawitych, po przekroczeniu których podatnik traci prawo do odliczenia. Zdaniem TSUE to samo dotyczy też włoskiej firmy, która nie skorzystała ze swojego prawa przez więcej niż dwa lata (tak jak nakazują jej krajowe przepisy). Co więcej, w tym przypadku niewypełnienie włoskich wymogów formalnych także pozwala odmówić potrącenia VAT z faktur od kontrahentów – uznał TSUE. Firma nie zarejestrowała ich, ukrywała rozliczenia przed urzędnikami, a więc można założyć, że jej celem było dokonywanie oszustw. To pozwala ograniczyć jej prawo do odliczenia podatku naliczonego. Tym bardziej że włoska firma postępowała podobnie w następnych latach rozliczeniowych. TSUE przypomniał też, że niejednokrotnie potwierdzał w wyrokach, że podatnicy, którzy chcą dokonać oszustwa fiskalnego, nie mogą się powoływać na unijne przepisy.
53 mld zł szacunki firmy doradczej PwC dotyczące luki w VAT w Polsce w 2015 roku
ORZECZNICTWO
Wyrok TSUE z 28 lipca 2016 r., sygn. akt C-332/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia