Diety za wyżywienie podczas podróży służbowych są zwolnione z podatku dochodowego, ale jedynie do wysokości limitów ustalonych przez ministra pracy. Jeśli pracodawca wypłaca więcej, to od nadwyżki trzeba zapłacić daninę
Czy za kilka godzin w podróży przysługuje mi dieta
Pani Sylwia wyjechała na 10 godzin do sąsiedniego miasta w podróż służbową. – Czy przysługuje mi dieta z tego tytułu i czy będzie ona zwolniona z PIT – pyta czytelniczka.
TAK
Ustawa o PIT określa, że zwolnieniem z podatku objęte są diety za podróż służbową do wysokości limitu określonego w rozporządzeniu przez ministra pracy. Zgodnie zaś z par. 7 pkt 2 rozporządzenia z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej należność z tytułu diet oblicza się za czas od rozpoczęcia podróży krajowej (wyjazdu) do powrotu (przyjazdu) po wykonaniu zadania służbowego. Przepis precyzuje też, że jeżeli podróż trwa nie dłużej niż dobę i wynosi mniej niż 8 godzin – dieta nie przysługuje, od 8 do 12 godzin – pracownik ma prawo do 50 proc. diety, a ponad 12 godzin – powinna być wypłacona w pełnej wysokości.
Skoro więc pani Sylwia była 10 godzin w podróży, to firma powinna jej wypłacić 15 zł diety (50 proc. z 30 zł). Jest to kwota zwolniona z PIT, bo mieści się w limicie wynikającym z rozporządzenia.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Par. 7 pkt 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. poz. 167).
Czy od diety za podróż zagraniczną zapłacę podatek
Firma ostatnio wysłała mnie służbowo do Niemiec – pisze pan Wojciech. – Dostałem 30 zł diety za jedzenie. To śmiesznie mało. Czy muszę jeszcze od tego zapłacić podatek – pyta czytelnik.
NIE
Zwolnienie z podatku dochodowego, przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o PIT, dotyczy zarówno diet wypłacanych pracownikom z tytułu podróży służbowej na obszarze Polski, jak i poza jej granicami. Kwota diety w wysokości 30 zł dotyczy jednak podróży służbowej krajowej, a nie zagranicznej. W tym ostatnim przypadku, zgodnie z par. 13 pkt 4 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, jest określona w załączniku do rozporządzenia i zależy od państwa, do którego pojechał pracownik. W przypadku Niemiec kwota diety wynosi 49 euro za dobę, a więc jest ona znacznie wyższa niż za podróż krajową. Pan Wojciech nie zapłaci więc podatku, powinien jednak upomnieć się u pracodawcy o dietę w wysokości 49 euro.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Par. 13 pkt 4 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. poz. 167).
Czy zwrot kosztów to przychód dla pracownika
Pani Marta jest handlowcem. Spółka wysłała ją ostatnio w podróż służbową do Francji. Ma jej zwrócić faktycznie poniesione koszty na całodzienne wyżywienie podczas podróży. Będą one przekraczały kwoty diet ustalone przez ministra pracy. – Czy te pieniądze będą moim przychodem opodatkowanym PIT – pyta pani Marta.
TAK
Kwestia ta została rozstrzygnięta kilkakrotnie w wyrokach sądów administracyjnych. Przykładowo, w wyroku z 5 kwietnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 416/14) Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z organem podatkowym, że niezależnie od formy, w jakiej pracodawca zapewnia pracownikom wyżywienie podczas wykonywania zadań służbowych poza miejscowością, w której znajduje się siedziba firmy lub poza stałym miejscem pracy (dieta lub bezpłatne wyżywienie), ze zwolnienia od podatku korzysta tylko ta część otrzymanego świadczenia związanego z wyżywieniem, która nie przekracza wysokości diety określonej w przepisach wykonawczych (chodzi o rozporządzenie ministra pracy).
Innymi słowy, nadwyżka zwróconych pracownikowi wydatków na całodzienne wyżywienie w trakcie krajowej i zagranicznej podróży służbowej ponad kwoty diet jest jego przychodem ze stosunku pracy podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podobnie NSA orzekał 11 września 2015 r. (sygn. akt II FSK 1516/13) i 2 czerwca 2015 r. (sygn. akt II FSK 946/13).
Jeśli więc firma sfinansowała pani Marcie posiłki ponad limit, to od nadwyżki będzie musiała pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.
Pokażmy to na przykładzie: kwota diety z tytułu podróży wynosi co do zasady 50 euro za dobę. Jeśli więc przykładowo pani Marta dostaje od pracodawcy 100 euro za dobę, to 50 euro będzie zwolnione z PIT, a od 50 będzie musiała zapłacić podatek dochodowy.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy od opłaconego noclegu trzeba oddać podatek
Pan Bogusław, handlowiec, ma podpisać z nową firmą umowę o pracę, w której będzie zapis, że miejscem pracy jest cały kraj. Spółka ma opłacać mu jednak noclegi. – Czy to będzie mój przychód, od którego trzeba zapłacić podatek – pyta czytelnik.
NIE
Sądy orzekają obecnie, że hotel od pracodawcy nie jest przychodem dla pracownika, skoro ma on wpisane w umowie, że jego miejscem pracy jest Polska. Sądy uznają, że w takim przypadku, jeżdżąc od miasta do miasta, pracownik nie jest w podróży służbowej. Nie dostaje w efekcie diet i innych należności, które przysługują na podstawie rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej.
Sądy powołują się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r. (sygn. akt K 7/13), który dotyczył opodatkowania świadczeń dla pracowników. Trybunał wskazał wtedy, że rozstrzygając, czy świadczenie jest opodatkowane, trzeba brać pod uwagę m.in., w czyim interesie ono leży – pracownika (wtedy byłby przychód) czy pracodawcy (wtedy nie ma przychodu), czy powiększa ono aktywa pracownika oraz czy pozwala mu uniknąć wydatków. Sądy wyjaśniają, że opłacenie noclegu zatrudnionego przez firmę leży w interesie tej ostatniej, nie powiększa też aktywów pracownika. W efekcie nie można uznać, że jest to świadczenie ze stosunku pracy. Takie stanowisko zajął m.in. NSA w wyroku z 23 lipca 2015 r. (sygn. akt II FSK 1689/13) oraz WSA w Poznaniu w wyroku z 17 września 2015 r. (sygn. akt I SA/Po 266/15). Sądy przyznają też, że codzienne powroty pracowników do domu byłyby nieuzasadnione ekonomicznie.
Podstawa prawna
Art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 31, art. 32 i art. 38 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy dieta podlega zwolnieniu od podatku
Pani Michalina jest pracownikiem spółki. Ostatnio musiała wyjechać w podróż służbową do Krakowa i dostała z tego tytułu dietę. – Czy jest ona zwolniona z podatku – pyta czytelniczka.
TAK
O ile dieta nie przekracza kwot wskazanych w odrębnych przepisach, to nie trzeba płacić od niej podatku. Jak wynika bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o PIT, wolne od daniny są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika – do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.
W praktyce chodzi o rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 167). Wcześniej wysokość diet określały dwa rozporządzenia ministra pracy z 19 grudnia 2002 r. – w sprawie należności przysługujących pracownikowi z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju i za granicą (Dz.U. z 2002 r. nr 236, poz. 1990 i 1991).
Z rozporządzeń wynika, że dieta w czasie podróży krajowej jest przeznaczona na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia i wynosi 30 zł za dobę podróży.
Oznacza to, że pani Michalina nie będzie musiała płacić podatku, jeśli dostanie dietę maksymalnie w wysokości 30 zł za dobę.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).