Dokument, na którym nie zostanie wskazany nabywca towaru lub usługi, nie jest podstawą do zaliczenia wydatków do kosztów podatkowych – wyjaśnił dyrektor katowickiej izby. Pytanie zadała firma zajmująca się badaniem rynku, która postanowiła rozszerzyć ofertę o usługi świadczone przez tajemniczego klienta. Miały one polegać na odwiedzinach punktów sprzedaży przez pracowników firmy i ocenie jakości obsługi.
W większości przypadków mieliby oni kupować towary i usługi tańsze niż 450 zł. Transakcje byłyby potwierdzane paragonami, bo wystawienie faktury mogłoby się wiązać z ujawnieniem danych pracowników i rozszyfrowaniem przez sprzedawców, że są to tajemniczy klienci.
Firma chciała zaliczyć kwoty wydane na zakupy do kosztów podatkowych. Sądziła, że prawidłowo je udokumentowała. Paragony spełnią bowiem definicję dowodu księgowego zgodnie z art. 21 ustawy o rachunkowości i mogą być uznane także za fakturę uproszczoną w świetle art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT. Przepis ten pozwala na wystawienie takiego dokumentu, gdy kwota sprzedaży jest niższa niż 450 zł albo 100 euro.
Wprawdzie w tym wypadku firma – jak sama przyznała – nie mogłaby odliczyć podatku naliczonego (brak NIP nabywcy), ale – jak sądziła – nie wyklucza to możliwości uznania paragonu za fakturę uproszczoną. W takiej sytuacji nieodliczony VAT byłby kosztem uzyskania przychodu, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a ustawy o CIT, podobnie jak i cena netto – argumentowała firma.
Innego zdania był dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach. Uznał, że wydatki tajemniczych klientów nie byłyby właściwie udokumentowane. Na paragonach nie zostałoby bowiem wskazane, kto nabył towar lub usługę. Nie można byłoby więc stwierdzić, czy zakupy były faktycznie związane z działalnością gospodarczą, a nie stanowią np. wydatków osobistych.
Dyrektor izby zwrócił też uwagę na to, że nie zawsze nieodliczony VAT może być kosztem przedsiębiorcy. Takie prawo nie przysługuje, gdy transakcja została źle udokumentowana, mimo że nabywca mógł spełnić wszystkie wymogi w tym zakresie.
Interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 2 maja 2016 r., nr IBPB-1-2/4510-106/16/KP.