Opłaty za uczestnictwo w targach, wystawach, sympozjach nie są wydatkami związanymi z podróżą służbową – orzekł NSA. Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił, że czym innym jest podróż (rozumiana jako przemieszczanie się), a czym innym realizacja celu podróży (jakim jest np. udział w konferencji).

Polecany produkt: Pakiet Rachunkowość 2016 + Zamknięcie roku 2015 >>>

Stwierdził przy tym, że w świetle obowiązujących przepisów zwolnione z PIT mogą być tylko wydatki związane z podróżą rozumianą jako dojazd do określonego miejsca.
Sprawa, którą zajmował się NSA, dotyczyła stowarzyszenia promującego wiedzę z zakresu kardiologii. Zachęcało ono lekarzy do odczytów na sympozjach i konferencjach dotyczących chorób serca. Zachętą był zwrot kosztów przejazdów, noclegów oraz opłat rejestracyjnych.
Stowarzyszenie uważało, że wszystkie zwracane wydatki będą zwolnione z PIT. Powoływało się na art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o PIT, który zwalnia z podatku zwrot kosztów związanych z podróżą nie tylko pracownikom, ale także osobom niebędącym pracownikami. Przypominało, że ma to związek z regulacjami kodeksu pracy i rozporządzeniem ministra pracy i polityki społecznej w sprawie podróży służbowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 167). Wynika z nich, że zlecający wykonanie pracy jest zobowiązany do zwrotu kosztów przejazdu, noclegu, dojazdów komunikacją miejską oraz innych udokumentowanych wydatków określonych odpowiednio do uzasadnionych potrzeb. Stowarzyszenie uważało, że opłata rejestracyjna za udział w konferencji jest takim właśnie „innym udokumentowanym wydatkiem”, podobnie jak opłata za parking lub korzystanie z autostrad.
Zmiana interpretacji
Początkowo dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zgodził się ze stowarzyszeniem, ale wydaną przez niego interpretację zmienił minister finansów. Z nowej wynikało, że opłata za udział w konferencji nie jest wydatkiem związanym z podróżą służbową. W związku z tym stowarzyszenie powinno wystawiać lekarzom PIT-8C, a oni sami powinni rozliczać podatek dochodowy.
Stowarzyszenie wygrało w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie. Sąd orzekł, że wydatek związany z podróżą powinien być rozpatrywany także w kontekście celu, a nie tylko sposobu, w jaki podróż się odbywa.
Z wyrokiem tym nie zgodził się NSA. Sędzia Tomasz Zborzyński wyjaśnił, że zwolnienie w ustawie o PIT obejmuje wyłącznie wydatki związane z przemieszczaniem się. Same zaś opłaty za wstęp na targi, konferencje i inne wydarzenia nie są objęte zwolnieniem.
PIT-8C i koszt
Skład orzekający w tej sprawie nie wypowiedział się, czy zwrot opłaty rejestracyjnej będzie przychodem lekarzy. Orzekał wyłącznie w kwestii zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o PIT.
Radca prawny Przemysław Antas uważa jednak, że skoro w świetle wyroku NSA zwolnienie nie przysługuje, to zwracając koszty opłat rejestracyjnych, stowarzyszenie powinno też wystawiać lekarzom PIT-8C.
Wyjaśnia, że skoro lekarze nie są pracownikami stowarzyszenia, to nie korzystają też ze zwolnienia dla świadczeń przyznanych przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych (art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PIT).
Może też powstać pytanie, czy lekarze będą mieli prawo uwzględnić wydatek na konferencję w kosztach uzyskania przychodu. Dzięki temu przychód (wykazany w PIT-8C) byłby pomniejszony o koszt w takiej samej wysokości. – Takiej możliwości nie ma w sytuacji, gdy koszt konferencji jest bezpośrednio pokrywany przez jednostkę wysyłającą. W tej sprawie jednak lekarze sami ponosili wydatek, a jego związek z przychodem jest jasny – uważa Przemysław Antas.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 21 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 910/14.