Obowiązek zakupu wody dla pracowników wynika z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Ponieważ nie stanowi ona dla pracownika przychodu, w księgach rachunkowych wartość wody w cenie zakupu będzie ewidencjonowana jako koszt.

Pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia wszystkim swoim pracownikom wodę zdatną do picia. W przypadku pracowników zatrudnionych na stałe lub okresowo wykonujących swoje obowiązki w warunkach szczególnie uciążliwych musi zapewnić oprócz wody inne napoje.
Obowiązki pracodawcy
Ilość, rodzaj i temperatura tych napojów powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy i potrzeb fizjologicznych pracowników. Takie obowiązki nakłada na pracodawcę par. 112 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Szczegółowe zasady zaopatrzenia w napoje pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych określają natomiast przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.
Pracodawca zapewnia napoje pracownikom zatrudnionym:
  • w warunkach gorącego mikroklimatu, charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25o C,
  • w warunkach mikroklimatu zimnego, charakteryzującego się wartością wskaźnika siły chłodzącej powietrza (WCI) powyżej 1000,
  • przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia poniżej 10o C lub powyżej 25o C,
  • przy pracach związanych z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet,
  • na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28o C.
Podatek dochodowy
Dla ewidencji księgowej wydawanej pracownikom wody znaczenie będą miały skutki podatkowe, tj. czy otrzymana woda stanowi przychód dla pracownika, czy nie. Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o PIT przychodem ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło ich finansowania. Przychód ten stanowią również świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak też wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Jednak art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT zwalnia określone świadczenia od podatku. Należą do nich między innymi świadczenia rzeczowe, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Obowiązek pracodawcy zapewnienia wszystkim pracownikom wody zdatnej do picia lub innych napojów wynika z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Dlatego woda mineralna wydawana pracownikom jest zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Pracodawca wydaje wodę swoim pracownikom na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, a to oznacza, że nie podlega ono opodatkowaniu VAT.
Koszt podatkowy
Ważna dla pracodawcy jest również kwestia kosztów podatkowych. Czy wydatki związane z zakupem wody może potraktować jako koszty uzyskania przychodów. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Wydatki ponoszone na rzecz pracowników, jako wydatki pośrednio związane z prowadzoną działalnością, a niewymienione w art. 16 ust. 1, stanowią koszt uzyskania przychodów dla pracodawcy.
EWIDENCJA KSIĘGOWA
Ewidencja w księgach rachunkowych zakupu i wydania wody może przebiegać w poniższy sposób:
1. Otrzymanie od dostawcy faktury VAT za nabytą wodą: strona Wn konta 300 „Rozliczenie zakupu”, strona Ma konta 202 „Rozrachunki z dostawcami”.
2. Przyjęcie materiałów do magazynu - według ceny zakupu: strona Wn konta 310 „Materiały”, strona Ma konta 300 „Rozliczenie zakupu”.
3. VAT naliczony w fakturze podlegający odliczeniu: strona Wn konta 225 „Rozliczenie VAT naliczonego”, strona Ma konta 300 „Rozliczenie zakupu”.
4. Wydanie wody z magazynu do zużycia na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy: strona Wn konta 440 „Ubezpieczenie społeczne i inne świadczenia”, strona Ma konta 310 „Materiały”.
AGNIESZKA POKOJSKA
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 3 ust. 1 pkt 31 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
■ Art. 12 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
■ Art. 15 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).
■ Par. 112 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 z późn. zm.).
■ Par. 1-8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. nr 60, poz. 279).
Jak księgować wydanie wody / DGP