Zgodnie z uchwałami zgromadzenia wspólników ABC sp. z o.o. część wypracowanego przez spółkę zysku netto w latach 2012–2013 została przeznaczona i wypłacona w 2015 r. na nagrody dla pracowników. Czy wydatki związane z wypłaconymi nagrodami z wypracowanego zysku za rok poprzedni (zysku netto) stanowią koszt uzyskania przychodu spółki?
Stosownie do art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów (dalej: KUP) są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Zatem aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego KUP, musi:
– zostać poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią KUP podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne),
– być definitywny (rzeczywisty), tj. wartość wydatku nie może zostać podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
– pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
– być poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów albo może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
– zostać właściwie udokumentowany,
– nie znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie uważa się za KUP.
Dominuje pogląd, że wypłacone nagrody z zysku netto, choć niewątpliwie są związane z prowadzoną działalnością podatnika, to jednak nie spełniają wszystkich przesłanek niezbędnych do zakwalifikowania ich do KUP. Stanowią bowiem element podziału wypracowanego przez podatnika zysku netto (po opodatkowaniu CIT). Nie mają one więc charakteru kosztowego. Wydatki te nie stanowią zatem KUP, gdyż ich źródłem finansowania jest zysk. Kwoty wypłacone pracownikom z zysku netto są gratyfikacją, która nie służy uzyskaniu przychodów. Podatnik wynagradza pracowników za udział w uzyskaniu przychodów w roku, w którym zysk został wypracowany (interpretacje: dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 21 stycznia 2015 r., nr IPTPB3/423-383/14-2/KJ; dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 stycznia 2015 r., nr IBPBI/2/423-1286/14/MS; dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 3 grudnia 2014 r., nr IBPBI/2/423-1087/14/AP oraz wyrok NSA z 16 kwietnia 2013 r., sygn. akt II FSK 1692/11).
Odmiennie odniósł się do tej kwestii Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 29 kwietnia 2014 r., sygn. akt II FSK 1220/12, wskazując, że wydatki na wypłatę nagród z dochodu po opodatkowaniu co do zasady mają charakter kosztowy. Wykazują bowiem związek z prowadzoną działalnością. Wszelkiego rodzaju nagrody (premie) są swoistym wynagrodzeniem za dobrze wykonaną pracę, czego wynikiem jest osiągnięty dochód, który następnie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Jednocześnie nagrody te mają charakter motywacyjny i służą osiągnięciu dobrych wyników (przychodów) w przyszłości (w kolejnych latach podatkowych). Nie można w związku z tym zasadnie twierdzić, że kwoty wypłacanych pracownikom nagród są jedynie gratyfikacją, która nie służy osiągnięciu przychodów. Poza tym gdyby ustawodawcy chodziło o wyłączenie z kosztów całej nagrody wraz z pochodnymi, to by tak zapisał w art. 16 ust. 1 pkt 40 ustawy o CIT. Skoro natomiast w art. 16 ust. 1 pkt 40 ustawy o CIT ustawodawca odwołał się tylko do składek na ubezpieczenie społeczne oraz na Fundusz Pracy i na inne fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw, to tylko te wypłaty są z KUP wyłączone.
Nie uważa się za KUP składek na ubezpieczenie społeczne oraz na Fundusz Pracy i na inne fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw – od nagród i premii wypłacanych w gotówce lub w papierach wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym (art. 16 ust. 1 pkt 40 ustawy o CIT).
Z tych względów można zaliczać nagrody z zysku netto do kosztów podatkowych po uzyskaniu korzystnej interpretacji ministra finansów.
Podstawa prawna
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.).