Pani Joanna kończy studia ekonomiczne. Od dawna interesuje się rozliczeniami podatkowymi. Nie wyklucza, że w przyszłości otworzy własną kancelarię doradztwa podatkowego. Jako alternatywę rozważa pracę w jednej z dużych firm doradczych. W związku z tymi planami chce zdobyć uprawnienia doradcy podatkowego. – Jakie wymogi muszę spełnić, aby osiągnąć mój cel – zastanawia się kobieta
Pani Joanna musi spełnić wymagania wynikające z art. 6 ustawy o doradztwie podatkowym, zdać egzamin pisemny a następnie ustny oraz odbyć praktykę. Jeśli tak sie stanie, zostanie wpisana na listę doradców podatkowych i będzie mogła założyć własną kancelarię.
Artykuł 6 ust. 1 ustawy o doradztwie przewiduje, że doradcą może zostać osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:
- ma pełną zdolność do czynności prawnych,
- korzysta z pełni praw publicznych,
- jest nieskazitelnego charakteru i dotychczasowym postępowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu doradcy podatkowego,
- legitymuje się wyższym wykształceniem,
- odbyła w Polsce sześciomiesięczną praktykę zawodową,
- zdała egzamin na doradcę podatkowego,
Z powyższej listy wynika, że doradcą może zostać osoba, która mówiąc ogólnie, nie popadła w konflikt z prawem. Co więcej, konieczne jest posiadanie wyższego wykształcenia, ale nie ma wymogu, by było to wykształcenie prawnicze lub ekonomiczne. W praktyce najwięcej problemów sprawia zdanie egzaminu, który składa się z części pisemnej i ustnej.
Zakres tematyczny egzaminu określa art. 20 ustawy o doradztwie podatkowym (patrz ramka), a przeprowadza go Państwowa Komisja Egzaminacyjna.
Egzamin pisemny ma formę testu, składającego się ze 100 pytań. Trzeba też rozwiązać zadanie, polegające na sporządzeniu projektu wystąpienia w imieniu klienta do organu podatkowego lub sądu. Pani Joanna będzie miała na część testową 100 minut, a na zadanie – trzy godziny. Warunkiem przystąpienia do egzaminu ustnego jest zdanie egzaminu pisemnego. W części ustnej kandydat losuje zestaw składający się z 10 pytań. Co istotne, musi on obejmować co najmniej sześć dziedzin, w tym analizę podatkową, materialne prawo podatkowe, postępowanie przed organami administracji publicznej i sądami administracyjnymi oraz postępowanie egzekucyjne w administracji a także przepisy o doradztwie podatkowym i etyce zawodowej.
Gdy pani Joanna zda część pisemną egzaminu, będzie musiała złożyć wniosek o wyznaczenie części ustnej. Trzeba to zrobić nie później niż do 15. dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym deklaruje chęć zdawania części ustnej egzaminu. Nie należy jednak odkładać egzaminu ustnego na ostatnią chwilę. Zgodnie z przepisami część pisemna jest przeprowadzana co najmniej raz w roku, bez względu na liczbę kandydatów, albo każdorazowo, gdy zostanie do niej zakwalifikowanych co najmniej 50 kandydatów.
Z kolei część ustna jest przeprowadzana, jeżeli do egzaminu zostało dopuszczonych co najmniej 12 kandydatów, ale nie rzadziej niż co 3 miesiące.
Jeśli wszystko pójdzie dobrze i pani Joanna zda egzamin za pierwszym razem, będzie musiała jeszcze odbyć praktykę. Kandydaci odbywają ją u doradcy podatkowego lub w spółce doradztwa podatkowego, ale musi się na to jeszcze zgodzić Krajowa Rada Doradców Podatkowych. Może ona również wyznaczyć, gdzie praktykę ma mieć miejsce. Co ważne, obecnie trwa ona 8 godzin w tygodniu.
Istotne jest to, że obowiązek odbycia praktyki po egzaminie nie dotyczy jednak wszystkich. Można to zrobić wcześniej.
Jak wynika bowiem z przepisów, na równi z praktyką jest traktowane zatrudnienie np. przez pół roku u doradcy podatkowego lub w firmie doradczej, jeżeli do zakresu obowiązków kandydata należało stosowanie przepisów z zakresu prawa podatkowego na rzecz klienta. Na równi z praktyką traktowane jest też zatrudnienie przez co najmniej rok w urzędzie skarbowym, izbie skarbowej, urzędzie kontroli skarbowej, urzędzie celnym, izbie celnej, Ministerstwie Finansów, samorządowych służbach finansowych oraz samorządowym kolegium odwoławczym, pod warunkiem że do zakresu obowiązków kandydata należało stosowanie przepisów prawa podatkowego w związku z prowadzonymi postępowaniami podatkowymi lub kontrolnymi.
Po odbyciu praktyki pozostaje już tylko złożenie formalnego wniosku o wpis na listę doradców. ©?
Egzamin obejmuje następujące dziedziny:
● źródła prawa i wykładnia prawa,
● analiza podatkowa,
● podstawy międzynarodowego oraz wspólnotowego prawa podatkowego,
● materialne prawo podatkowe,
● postępowanie przed organami administracji publicznej i sądami administracyjnymi oraz postępowanie egzekucyjne w administracji,
● prawo dewizowe,
● międzynarodowe, wspólnotowe i krajowe prawo celne,
● prawo karne skarbowe,
● organizacja i funkcjonowanie administracji podatkowej i kontrola skarbowa,
● rachunkowość,
● ewidencja podatkowa i zasady prowadzenia ksiąg podatkowych,
● przepisy o doradztwie podatkowym i etyka zawodowa.
Podstawa prawna
Art. 6, art. 8, art. 20 i następne ustawy z 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 41, poz. 213 ze zm.). Par. 2, 3 i 5 rozporządzenia ministra finansów z 5 października 2014 r. w sprawie praktyki zawodowej kandydatów na doradców podatkowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1401). Rozdziały 4–6 rozporządzenia ministra finansów w sprawie Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do spraw Doradztwa Podatkowego i przeprowadzania egzaminu na doradcę podatkowego (Dz.U. z 2010 r. nr 212, poz. 1390).