Kodeks pracy dopuszcza możliwość rozwiązania umowy o pracę z pracownicą w ciąży bez wypowiedzenia z winy pracownicy po uzyskaniu zgody zakładowej organizacji związkowej reprezentującej pracownicę. Czy rozwiązanie umowy w tym trybie jest możliwe również w przypadku braku organizacji związkowej reprezentującej kobietę w ciąży?
Brzmienie przepisu art. 177 par. 1 k.p. może sugerować, iż na rozwiązanie z pracownicą w ciąży umowy o pracę w trybie art. 52 k.p. pozwala jedynie łączne spełnienie dwóch przesłanek: zaistnienie przyczyny uzasadniającej zwolnienie dyscyplinarne oraz zgoda wyrażona przez zakładową organizację związkową. Przyjęcie, że zgoda organizacji związkowej jest niezbędna dla zgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy w omawianym trybie, w sytuacji, w której nie jest w ogóle możliwe jej uzyskanie, wydaje się być jednak nie do pogodzenia z celem wprowadzenia przez ustawodawcę tego elementu do procedury rozwiązania stosunku pracy.
Zgoda organizacji związkowej nie jest instrumentem stosowanym w stosunku do wszystkich pracownic w ciąży, stanowi natomiast dodatkowy instrument ochrony stosunku pracy dla tych pracownic, które wskażą reprezentujący je związek zawodowy. Na gruncie prawa pracy, co do zasady, większą ochronę zapewnia się członkom związków zawodowych, dlatego też udział związków zawodowych w procesie zwalniania pracowników ma zwiększyć ochronę kobiet w ciąży, a nie prowadzić do jej zmniejszenia.
Uznanie niedopuszczalności rozwiązania stosunku pracy z pracownicą w ciąży w trybie art. 52 k.p. w przypadku braku możliwości uzyskania zgody organizacji związkowej oznaczałoby, iż pracownice nienależące do związków zawodowych byłyby w korzystniejszej sytuacji niż te, które do związku zawodowego przystąpiły. Te pierwsze bowiem nie mogłyby zostać zwolnione w trybie natychmiastowym, natomiast byłoby to możliwe w stosunku do pracownic korzystających z reprezentacji związku, albowiem nie można zasadnie twierdzić, że w każdym przypadku organizacja związkowa odmawiałaby udzielenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy (por. uchwała Sądu Najwyższego z 18 marca 2008 r., II PZP 2/08,OSNP 2008/15-16/211, Biul.SN 2008/3/20).
Reasumując, w sytuacji gdy u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa bądź taka organizacja funkcjonuje, ale nie reprezentuje interesów pracownicy, dopuszczalne jest rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia w okresie ciąży pracownicy.