Od 2016 r. wypłata dywidendy może się okazać kosztowniejsza. Do tego czasu bowiem państwa unijne powinny wdrożyć dyrektywę 2015/121.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji ustaw o PIT i CIT, który zmierza m.in. do implementacji dyrektywy 2015/121, nowelizującej dyrektywę 2011/96/UE (dyrektywa parent-subsidiary). Aktualnie czeka on na rozpatrzenie przez Radę Ministrów.
Obecnie zwolnione z podatku (art. 20 ust. 3 i art. 22 ust. 4 ustawy o CIT) są przychody z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych wypłacane przez spółkę kapitałową będącą rezydentem państwa unijnego lub innego państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, na rzecz innej spółki będącej rezydentem podatkowym UE lub EOG.
Warunki dywidendowego zwolnienia są dwa:
¦ spółka kapitałowa uzyskująca dywidendę musi – nieprzerwanie przez dwa lata – posiadać bezpośrednio nie mniej niż 10 proc. udziałów (akcji) w kapitale spółki kapitałowej wypłacającej dywidendę,
¦ spółka kapitałowa uzyskująca dywidendę nie może korzystać ze zwolnienia z CIT od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.
Od zwolnienia dywidendowego są wyjątki, np. jeżeli dywidenda lub inne należności z tytułu udziału w zyskach osób prawnych zostały wypłacone na rzecz polskiej spółki kapitałowej w wyniku likwidacji zagranicznej spółki kapitałowej.
Zasadniczo jednak obecne zwolnienie jest stosowane niejako automatycznie. Wdrożenie dyrektywy 2015/121 oznacza natomiast wprowadzenie dodatkowych warunków.
Co w dyrektywie
Nowelizacja dyrektywy parent-subsidiary ma na celu ograniczenie nadużyć, zwalczanie uchylania się od opodatkowania, jak też harmonizację przepisów poszczególnych państw w zakresie transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. Ma temu służyć wprowadzenie klauzuli obejścia prawa, która wyklucza przyznanie korzyści wynikających z dyrektywy parent-subsidiary, jeżeli doszło do nierzeczywistych uzgodnień pomiędzy podmiotami powiązanymi, których głównym lub jedynym celem jest osiągnięcie korzyści podatkowej.
W myśl dyrektywy 2015/121 uzgodnienie nie jest rzeczywiste w zakresie, w jakim nie jest ono wprowadzane z uzasadnionych powodów handlowych, które odzwierciedlają rzeczywistość gospodarczą. Innymi słowy, dywidendy wypłacane przez powiązane spółki kapitałowe nie mogą być zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym, jeżeli są transferowane w związku z transakcjami, które zostały przeprowadzone głównie z zamiarem osiągnięcia korzyści podatkowej.
Po nowelizacji
Realizacją tych założeń ma być nowy art. 22c ustawy o CIT. Z projektu nowelizacji ustawy wynika, że zwolnienie dla przychodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych nie będzie miało zastosowania, jeżeli głównym lub jednym z głównych celów umowy lub transakcji było uzyskanie korzyści płynących ze zwolnienia dywidendowego, natomiast nie odzwierciedlają one rzeczywistości gospodarczej.
Przepis ten otwiera organom podatkowym możliwość uznania, że dywidendy wypłacone przez spółki powiązane mają związek z przeprowadzeniem nieautentycznych transakcji handlowych, które nie zostały dokonane z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a tylko w celu uzyskania korzyści płynących ze zwolnienia dywidendowego. Prowadzi to do stwierdzenia, że dywidendy wypłacane między podmiotami powiązanymi we wskazanej sytuacji nie mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania CIT.
Skutki dla podatników
Chcą skorzystać ze zwolnienia, podatnik będący polską lub zagraniczną spółką kapitałową z siedzibą w UE lub EOG, będzie musiał przedłożyć płatnikowi (polskiej spółce kapitałowej) pisemne oświadczenie, że w stosunku do wypłacanych należności nie znajduje zastosowania art. 22c ustawy o CIT. Innymi słowy podatnik w oświadczeniu musi stwierdzić, że wypłacana dywidenda nie ma związku z transakcjami, które miały na celu uzyskanie korzyści podatkowej.
Jeżeli podatnik nie przedłoży płatnikowi takiego oświadczenia, to płatnik będzie musiał pobrać CIT według stawki 19 proc. lub niższej – jeżeli do wypłaty będą miały zastosowanie postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Jeżeli natomiast oświadczenie nie będzie zgodne z prawdą, to odpowiedzialność podatkowa będzie spoczywać na podatniku, a nie na płatniku.