Kto zgadza się zbyć spółce swoje udziały w niej, otrzymane w spadku lub darowiźnie, nie wykaże kosztów podatkowych – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Sprawa dotyczyła podatnika, który dostał od syna w darowiźnie udziały w spółce z o.o. Spółka miała je następnie odkupić w celu ich umorzenia, a podatnik miał dostać w zamian wynagrodzenie. Spór toczył się o to, jaki koszt może wykazać podatnik przy obliczaniu dochodu ze zbycia udziałów.
Podatnik chciał, aby kosztem była wartość rynkowa udziałów z dnia darowizny. Dzięki temu zapłaciłby PIT tylko od nadwyżki między otrzymanym od spółki wynagrodzeniem a wartością rynkową udziałów z dnia darowizny.
Organy podatkowe i sądy uznały jednak, że to niemożliwe. Wskazały, że art. 24 ust. 5d ustawy o PIT, na który podatnik się powołuje, dotyczy tylko umorzenia przymusowego. Odnosi się do art. 24 ust. 5 pkt 1, a ten nie ma zastosowania do umorzenia dobrowolnego. Od 2011 r. zmieniły się bowiem przepisy. Od tej pory dochód z przymusowego umorzenia udziałów lub akcji jest opodatkowany jak z udziału w zyskach osób prawnych (art. 24 ust. 5 pkt 1), natomiast dochód z umorzenia dobrowolnego – tak jak z odpłatnego zbycia udziałów lub akcji (art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a).
Zmiana ta rzutuje na sposób wyliczania kosztów podatkowych – wyjaśniły WSA w Gdańsku oraz NSA. Jeśli podatnik dobrowolnie sprzedaje udziały (w tym także spółce w celu ich umorzenia), to należy brać pod uwagę jego faktyczne wydatki poniesione na ich nabycie (art. 30b ust. 2 pkt 4). Jeśli nie poniósł żadnych wydatków, bo udziały dostał w darowiźnie, to przy sprzedaży nie odliczy kosztów. Nie zapłaci PIT jedynie od tej części dochodu ze zbycia udziałów, która będzie odpowiadać kwocie zapłaconego przez niego podatku od spadków i darowizn (zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 105).
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 13 marca 2015 r., sygn. akt II FSK 315/13. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia