Podatnik, który zapłaci za przedterminowe rozwiązanie nierentownej umowy, może zaliczyć wydatek do kosztów – potwierdził wczoraj Naczelny Sąd Administracyjny.

Sąd przypomniał, że znowelizowany art. 15 ust. 1 ustawy o CIT pozwala zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu nie tylko wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów, ale także te, które pozwolą zachować albo zabezpieczyć ich źródło.
Sprawa dotyczy firmy udostępniającej filmy w systemie VOD, pozwalającym oglądać je na życzenie. Firma udostępnia je legalnie, dzięki umowom licencyjnym zawartym ze studiami filmowymi.
Problem pojawił się w momencie, gdy zamiast zysku zaczęła odnotowywać straty – opłaty od klientów nie były w stanie pokryć nawet kosztów licencji. W związku z tym spółka postanowiła zerwać część umów licencyjnych za porozumieniem stron. W zamian licencjodawcy zażądali od niej opłat za przedterminowe rozwiązanie umów. Firma je zapłaciła, ale chciała też zaliczyć je do kosztów podatkowych. Wyjaśniała, że nie mogła postąpić inaczej, bo gdyby zerwała umowy bez porozumienia, to licencjodawcy zażądaliby zapłaty wszystkich zobowiązań finansowych. Na jednostronnym zerwaniu umów ucierpiałby też jej wizerunek. W związku z tym uważała, że poniesione przez nią opłaty za przedterminowe rozwiązanie umów służą zachowaniu i zabezpieczeniu źródła przychodów, a w dalszym etapie przyczynią się także do osiągania zysków. Tłumaczyła, że w ten sposób nie tylko zapobiegnie dalszemu ponoszeniu strat, ale także zreorganizuje swoją działalność, co pozwoli jej osiągać przychody.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie był innego zdania. Stwierdził, że opłaty za zerwanie umów nie mają związku z przychodami. Wyjaśnił, że poprzez rozwiązanie umów licencyjnych spółka pozbawiła się możliwości ich uzyskiwania, bo nie będzie mogła dłużej udostępniać filmów. Organ uznał, że opłaty te przypominają kary umowne i w związku z tym nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu.
Rację przyznał spółce Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Orzekł, że wydatki związane z zerwaniem umów służyły zabezpieczeniu i zachowaniu źródła przychodów. Dzięki nim spółka mogła ograniczyć straty, a co za tym idzie uzyskać wyższe dochody, które w przyszłości będzie mogła przeznaczyć na inne, korzystne inwestycje.
Tak samo orzekł NSA. Sąd powołał się na uchwałę z 25 czerwca 2012 r. (sygn. akt II FPS 2/12), z której wynika, że działania mające na celu uzyskanie przychodów mogą polegać na eliminowaniu nieopłacalnych przedsięwzięć. Przypomniał również wyroki NSA w sprawie nierentownych umów najmu (sygn. akt II FSK 2298/11, II FSK 478/12, II FSK 1728/12), zgodnie z którymi maksymalizacja dochodu poprzez ograniczenie strat jest kosztem podatkowym.

ORZECZNICTWO

Wyrok NSA z 28 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 3116/12