Skoro przepisy o rachunkowości decydują, na który dzień ujmuje się koszt w księgach rachunkowych, to tym samym przesądzają o dacie poniesienia go dla celów podatkowych – orzekł NSA.

To wyrok odmienny od wielu innych w ostatnim czasie, w których sąd kasacyjny nie uzależniał ujęcia kosztu dla celów podatkowych od momentu rozliczenia go w księgach rachunkowych.
Chodziło o spółkę, która ponosiła cyklicznie wydatki na remonty. Uważała, że są to koszty pośrednie, które można rozliczać na bieżąco – potrącać w dacie ich poniesienia.
Nie zgodził się z tym dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy. Stwierdził, że skoro wydatki te są ujmowane w księgach rachunkowych jako podwyższające wartość początkową środków trwałych i tym samym są rozliczane w czasie, to tak samo powinny być ujmowane dla celów podatkowych (w rozumieniu art. 15 ust. 4d i 4e ustawy o CIT).
Dyrektor izby zwrócił uwagę na to, że zgodnie ze stosowanymi przez spółkę zasadami rachunkowości nakłady poniesione w związku z realizacją remontów cyklicznych są amortyzowane do następnego znaczącego remontu. Tym samym przyjęta przez podatnika polityka rachunkowa, nakazująca je amortyzować, decyduje również o podatkowym sposobie ich ujęcia – uznał dyrektor.
Interpretację tę uchylił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy. Orzekł, że art. 15 ust. 4e ustawy o CIT nie nakazuje stosować takiego samego ujęcia kosztu jak w prawie bilansowym. Przepis ten stanowi bowiem o dniu, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano), a nie o dniu, w którym uznano za koszt w księgach bądź zaksięgowano jako koszt w księgach – zauważył sąd.
Zdaniem WSA ustawodawca zamierzał w tym przepisie jedynie precyzyjnie uregulować dzień poniesienia kosztu podatkowego jako faktyczne ujęcie go w księgach. Nie uzależnił natomiast poniesienia kosztu od przyjętych przez podatnika zasad rachunkowości. Tym samym kwoty wydatkowane przez spółkę na cykliczne remonty mogą być jednorazowo zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia – orzekł WSA.
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok sądu I instancji. Powołał się na inne orzeczenie NSA – z 27 września 2012 r., również dotyczące wydatków na remonty cykliczne (sygn. akt II FSK 253/11). Sąd stwierdził w nim, że skoro wydatki zaliczone do kosztów uzyskania przychodów innych niż bezpośrednio związane z przychodami (art. 15 ust. 4d ) są ujmowane w księgach rachunkowych jako podwyższające wartość początkową środków trwałych, to nie mogą być one dla celów podatkowych zaliczane bezpośrednio do kosztów podatkowych.
Nawiązując do tamtego wyroku, NSA stwierdził, że art. 15 ust. 4d wskazuje, czym są koszty pośrednie, w jaki sposób powinny być one kwalifikowane i do jakich okresów podatkowych należy je odnieść. Natomiast art. 15 ust. 4e stanowi, z jaką datą potrącić koszt poniesiony zgodnie z art. 15 ust. 4d. Zaksięgowanie wydatku w księgach rachunkowych określa zatem datę powstania kosztu podatkowego – orzekł. Stwierdził, że przepisy o rachunkowości decydują, na który dzień ujmuje się w księgach rachunkowych koszt, a tym samym przesądzają o dacie poniesienia kosztu podatkowego, z zastrzeżeniem rezerw i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Wydatek – aby mógł być zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodu – musi spełniać wymogi określone ustawą podatkową, ale jest on ujawniony w dniu jego zaksięgowania w księgach rachunkowych – orzekł NSA.

ORZECZNICTWO

Wyrok NSA z 18 grudnia 2014 r., sygn. akt II FSK 2924/12.