Zbycie gospodarstwa rolnego jest zwolnione z podatku tylko wtedy, gdy nie ma związku z działalnością gospodarczą – przypomniał Naczelny Sąd Administracyjny w kilku wyrokach.
Chodziło o spokrewnionych ze sobą mężczyzn, którzy na terenie dwóch województw kupowali i w krótkim czasie odsprzedawali nieruchomości rolne. Podatnicy ci nie zarejestrowali działalności gospodarczej, bo uważali, że jej nie prowadzą. Od sprzedanych gruntów nie płacili też podatku dochodowego, bo byli przekonani, że taka sprzedaż jest objęta zwolnieniem z PIT.
Urząd skarbowy uznał, że mężczyźni prowadzą niezgłoszoną do opodatkowania działalność gospodarczą polegającą na obrocie nieruchomościami. W związku z tym zażądał od każdego z nich zapłaty PIT od sprzedaży gruntów wraz z odsetkami.
Podatnicy nie polemizowali ze skarbówką co do tego, czy prowadzony przez nich handel ma znamiona działalności gospodarczej. Nie zgadzali się natomiast z tym, że w ich sprawie nie ma zastosowania zwolnienie. Powołali się na art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o PIT, który zwalnia z podatku przychody ze sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Mężczyźni byli zdania, że przepis ten ma zastosowanie bez względu na to, czy nieruchomości są sprzedawane w ramach działalności gospodarczej, czy poza nią.
Innego zdania były organy podatkowe. Stały na stanowisku, że zwolnienie to ma zastosowanie wyłącznie do osób fizycznych, które prowadzą działalność rolniczą i okazjonalnie sprzedają np. część gospodarstwa rolnego. Nie stosuje się go natomiast do zarobkowego handlu gruntami.
Podobnego zdania były wojewódzkie sądy administracyjne w Warszawie i w Olsztynie. Nie miały wątpliwości, że zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 28 dotyczy wyłącznie przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości poza działalnością gospodarczą (na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT). Natomiast zarobkowa sprzedaż gruntów wyklucza możliwość skorzystania z tej preferencji.
Podobnie orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Powołał się przy tym na inne wyroki w podobnych sprawach (sygn. akt II FSK 1733/07, II FSK 877/10 i 878/10, II FSK 46/10, II FSK 262/12).
ORZECZNICTWO
Wyroki NSA z 21 listopada 2014 r., sygn. akt II FSK 1829/13, II FSK 1830/13, II FSK 2315/13, II FSK 2740/12, II FSK 2741/12, II FSK 3265/12.