To już ostatnie dni na publikację informacji o strategii podatkowej realizowanej w 2020 r. Warto pośpieszyć się też z wypłatą styczniowych wynagrodzeń, jeżeli składka zdrowotna od nich miałaby być jeszcze odliczona od podatku

Z tego samego względu o wcześniejszym uregulowaniu składek ZUS za grudzień (jeszcze w grudniu, a nie w styczniu) powinni pomyśleć przedsiębiorcy prowadzący indywidualnie działalność gospodarczą, wspólnicy spółek: jawnej, komandytowej i partnerskiej, a także wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Ostatnie dni grudnia to nie tylko okres przygotowań do świętowania Nowego Roku. To także czas na zrealizowanie ostatnich tegorocznych obowiązków i uregulowanie zobowiązań przynoszących podatkową korzyść.
Informacja o realizacji strategii podatkowej
31 grudnia br. mija czas na opublikowanie na własnej stronie internetowej informacji o strategii podatkowej realizowanej w 2020 r. oraz przekazanie adresu tej strony właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Obowiązek ten, wynikający z art. 27c ust. 4 ustawy o CIT, nie dotyczy każdego przedsiębiorcy. Spoczywa on na największych podmiotach, których ubiegłoroczne przychody (czyli z 2020 r.) przekroczyły równowartość 50 mln euro, oraz podatkowych grupach kapitałowych – bez względu na wysokość przychodów.
Przy czym upływający z końcem grudnia br. termin dotyczy wyłącznie tych podmiotów, których rok podatkowy jest równy kalendarzowemu. Pozostałe będą miały na to czas jeszcze w 2022 r., co potwierdzili zarówno resort finansów w komunikacie z 22 grudnia br., jak i dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 26 maja 2021 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010. 64.2021.2.MK).
Dopiero w 2022 r. informację o realizowanej strategii podatkowej złożą również spółki komandytowe i część spółek jawnych, które w 2021 r. zostały podatnikami CIT – wynika z interpretacji dyrektora KIS z 20 października 2021 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010. 312.2021.1.PB).
Za niepowiadomienie urzędu skarbowego o adresie strony internetowej, na której opublikowana została informacja o realizacji strategii, grozi kara nawet 250 tys. zł (art. 27c ust. 8 ustawy o CIT). Nie ma natomiast takiego zagrożenia za błędy w opublikowanej informacji, co potwierdziło Ministerstwo Finansów w komunikacie z 15 grudnia br.
Katalog danych, które powinny znaleźć się w informacji o realizowanej strategii podatkowej, nie jest zamknięty. Artykuł 27c ust. 2 ustawy o CIT wymienia przykładowe i dodaje, że nie trzeba ujawniać informacji objętych tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową lub procesu produkcyjnego.
Trzeba natomiast zamieścić m.in. informacje o transakcjach z podmiotami powiązanymi, „których wartość przekracza 5 proc. sumy bilansowej aktywów w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego spółki”.
Przy czym limit 5 proc. sumy bilansowej aktywów nie dotyczy pojedynczej transakcji z podmiotem powiązanym, lecz sumy wartości takich transakcji. Zwróciliśmy na to uwagę w artykule „Niemiła niespodzianka dla największych podmiotów powiązanych” (DGP nr 236/2021), cytując stanowisko Ministerstwa Finansów z końca października i z 1 grudnia br. Z obu tych pism wynikało, że pojęcie transakcji z podmiotami powiązanymi „należy odnosić do wszystkich transakcji (sprzedażowych i zakupowych), które podatnik zawarł/dokonał z podmiotami powiązanymi. W konsekwencji obowiązek ujęcia w informacji o strategii podatkowej informacji o transakcjach z podmiotami powiązanymi wystąpi, jeśli wartość sumy wszystkich transakcji przekroczy 5 proc. sumy bilansowej aktywów”.
Nie muszą być one natomiast bardzo szczegółowe. We wspomnianym komunikacie z 15 grudnia br. MF wyjaśniło, że wystarczy wskazać łączną wartość transakcji zawartych z danym podmiotem powiązanym, ujawnić charakter transakcji (np. opłaty za usługi zarządcze, marketingowe, doradcze) oraz wskazać charakter powiązań między podmiotami.
Zdążyć przed Polskim Ładem…
Przedsiębiorcy, którzy chcą odliczyć od podatku zapłaconą za siebie składkę zdrowotną za grudzień 2021 r., mogą uregulować ją jeszcze w grudniu br. (a nie dopiero w styczniu 2022 r.). Dzięki temu będą mogli odjąć od podatku 7,75 proc. podstawy jej wymiaru (z własnej kieszeni opłacą więc tylko 1,25 proc. podstawy wymiaru). Możliwość tę potwierdziły zarówno ZUS, jak i Ministerstwo Finansów, o czym informowaliśmy w artykule „Pośpiech z zapłatą składki obniży podatek” (DGP nr 2021/228). Cytowany przez nas wtedy rzecznik ZUS Paweł Żebrowski podkreślił, że istotne jest to, aby uregulować wszystkie należne składki (tj. na wszystkie fundusze, a nie tylko na samo ubezpieczenie zdrowotne) jednym przelewem na nadany indywidualny numer rachunku składkowego NRS.
Rzecznik ZUS wyjaśnił, że przepisy nie zabraniają opłacenia składek z wyprzedzeniem, np. za grudzień 2021 r. jeszcze w tym miesiącu. Zastrzegł natomiast, że warunkiem rozliczenia dokonanej wpłaty na koncie jest, aby nie było zaległości za okresy wcześniejsze. Jeśli płatnik miałby zaległości, to w pierwszej kolejności z wpłaty zostaną rozliczone wcześniejsze należności, a różnica w składkach za grudzień będzie musiała zostać dopłacona.
…także z wynagrodzeniami
Warto też rozważyć wcześniejszą, jeszcze przed końcem roku, wypłatę grudniowych wynagrodzeń oraz nagród za 2021 r.
Dzięki takim przesunięciom (ze stycznia 2022 r. na grudzień br.) można chociaż częściowo uchronić pracowników przed brakiem możliwości odliczenia składki zdrowotnej. Przypomnijmy, że takiej możliwości nie będzie od Nowego Roku wskutek wejścia w życie Polskiego Ładu, czyli nowelizacji z 29 października 2021 r. ustaw podatkowych (Dz.U. poz. 2105 ze zm.).
Decyzja o wcześniejszej wypłacie może pociągać za sobą negatywną konsekwencję w postaci przekroczenia progu skali podatkowej (w tym roku jeszcze jest to 85 528 zł, dopiero od 1 stycznia 2022 r. próg ten wzrośnie do 120 tys. zł). To będzie oznaczać konieczność zapłaty 32-proc. PIT od nadwyżki ponad 85 528 zł.
Zaletą wcześniejszej wypłaty będzie jednak możliwość odliczenia od podatku 7,75 proc. podstawy wymiaru składki zdrowotnej. Przykładowo pracownik zarabiający 15 tys. zł miesięcznie brutto skorzysta na wypłacie wynagrodzenia jeszcze w grudniu br. (zamiast w styczniu 2022 r.) 2221 zł. Wyliczenia te przedstawiliśmy w artykule „Polski Ład: Wcześniejsza wypłata wynagrodzenia może się opłacać” (DGP 235/2021).
Składkę zdrowotną będzie można odliczyć od podatku za grudzień, nawet jeśli zakład pracy nie odprowadzi jej do ZUS przed końcem 2021 r. Przepisy mówią bowiem wprost o konieczności pobrania składki przez płatnika (co będzie miało miejsce), a nie jej wpłacenia do ZUS. Potwierdza to wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 grudnia 2017 r. (sygn. akt II FSK 3420/15).
Warto natomiast rozważyć późniejszą wypłatę pensji za grudzień (choćby nawet, zgodnie z regulaminem, miała być wypłacona jeszcze w grudniu), jeżeli średniomiesięczne wynagrodzenie brutto pracownika jest niższe niż 5 tys. zł. W tym wypadku na korzyść zatrudnionego zadziała efekt podniesienia w 2022 r. kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł.
Obniżka cen paliw
Kolejny grudniowy obowiązek dotyczy sprzedawców paliw i związany jest z obniżkami stawki daniny, które wprowadziła nowelizacja z 9 grudnia 2021 r. ustawy o podatku akcyzowym i ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej (Dz.U. poz. 2349), czyli tzw. tarcza antyinflacyjna. Od 20 grudnia do 31 grudnia 2021 r. stawki podatku spadły:
  • dla benzyn silnikowych z 1542 zł do 1369 zł od 1 tys. litrów,
  • dla olejów napędowych i biokomponentów z 1173 zł do 1065 zł od 1 tys. litrów,
  • dla skroplonego gazu zużywanego do celów napędowych z 672 zł do 374 zł od 1 tys. kg.
W okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 maja 2022 r. stawki akcyzy będą nieznacznie wyższe, ale za to sprzedaż każdego z wymienionych paliw nie będzie objęta podatkiem od sprzedaży detalicznej (tzw. handlowym).
Zgodnie z art. 6 tarczy antyinflacyjnej sprzedawcy paliw muszą zamieścić przy kasie rejestrującej „czytelną informację, że od dnia 20 grudnia 2021 r. do dnia 31 maja 2022 r. obowiązuje obniżony podatek akcyzowy na paliwa silnikowe oraz od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 maja 2022 r. sprzedaż detaliczna paliw silnikowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od sprzedaży detalicznej”.
Obowiązek ten wszedł już w życie, ale wzór takiej informacji nadal nie został opublikowany w Biuletynie Informacji Publicznej.
Minister finansów opublikował natomiast wzór podobnej informacji dotyczącej obniżki akcyzy od energii elektrycznej. Od 1 stycznia 2022 r. podobny obowiązek informacyjny będzie bowiem dotyczył dostawców prądu, bo przez pierwsze pięć miesięcy stawka akcyzy od energii elektrycznej będzie obniżona z 5 zł do 4,60 zł za 1 MWh, a dostawa prądu do gospodarstw domowych będzie zwolniona z tej daniny. Informacja o tym ma się znaleźć na fakturach (albo innych dokumentach, z których wynika obowiązek zapłaty należności) bądź też będzie przesyłana odrębnie.
Tarcza antyinflacyjna nie wprowadziła natomiast żadnych sankcji za brak wypełnienia takich obowiązków informacyjnych, zarówno w zakresie niższej akcyzy od paliw, jak i niższego podatku akcyzowego od prądu.