Ryczałt ewidencjonowany – co to jest, kto może z niego skorzystać, jaki limit obowiązuje w 2021 r.? W artykule omawiamy ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz przedstawiamy zmiany w tej formie opodatkowania, jakie zaszły od 1 stycznia 2021 r. Ryczałt można wybrać do 22 lutego br.

Skala podatkowa, podatek liniowy, karta podatkowa, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – to formy opodatkowania działalności gospodarczej prowadzonej przez osoby fizyczne. Każda ma swoje wady i zalety, nie każda jest dostępna dla każdego przedsiębiorcy. 1 stycznia 2021 r. najbardziej zmieniły się zasady ryczałtu, co sprawi, że ta forma z pewnością stanie się jeszcze bardziej popularna. Przyjrzyjmy się zatem, na czym polega.

Ryczałt ewidencjonowany - co to?

To prosta forma opodatkowania. Przychody osiągane przez przedsiębiorcę mają przypisane ustawowo stawki (np. świadczenia usług w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek – 10%; pośrednictwo w sprzedaży hurtowej – 15%). Od osiągniętych przychodów należy zapłacić podatek według stawki właściwej dla przychodów z każdego rodzaju działalności. Nie odlicza się kosztów osiągnięcia przychodu. Eksperci podpowiadają, że ta forma jest szczególnie korzystna dla osób, których działalność gospodarcza opiera się na własnej pracy i wiedzy, nie potrzebują przy tym dokonywać kosztowanych inwestycji. Ryczałtem mogą być też opodatkowane niektóre przychody, których osiągnięcie nie ma związku z działalnością gospodarczą. Najprostszy przykład to prywatny najem nieruchomości.

Ryczałt ewidencjonowany - dla kogo?

Do niedawna profil wielu firm nie pozwalał im na wybór ryczałtu. Zmieniło się to wraz z początkiem 2021 r. Zniesiony został załącznik nr 2 do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, który wymieniał przychody wykluczone z ryczałtu. W praktyce więc ta forma stała się dostępna dla niemal wszystkich branż. W ustawie pozostało kilka wyjątków.

Ryczałtu nadal nie wybiorą przedsiębiorcy prowadzący apteki, kupujący lub sprzedający wartości dewizowe, handlujący częściami lub akcesoriami do pojazdów mechanicznych oraz wytwarzający wyroby akcyzowe. Z ryczałtu wykluczeni są ponadto przedsiębiorcy w niektórych specyficznych sytuacjach, np. firmy powstałe w wyniku przekształceń działalności gospodarczej prowadzonych przez małżonków.

Ryczałt ewidencjonowany - do jakiej kwoty w 2021?

Przeszkodą w stosowaniu ryczałtu do tej pory był też próg rocznych przychodów, którego nie można było przekroczyć. I ten warunek został poluzowany od 1 stycznia 2021 r. Limit został podwyższony aż ośmiokrotnie: z 250 tys. euro (1 093 350 zł) do 2 mln euro (9 030 600 zł). Oznacza to, że jeśli przedsiębiorca nie przekroczył w 2020 r. limitu przychodów (bez VAT) 9 030 600 zł i spełnia pozostałe warunki, może wybrać w 2021 r. opodatkowanie ryczałtem. Decyzję należy zgłosić do 22 lutego br.

Stawki ryczałtu ewidencjonowanego

W ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne znajdziemy osiem stawek ryczałtu: 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12,5%, 15%, 17%. To, którą z nich zastosować do danego rodzaju przychodów, określa art. 12 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

W praktyce gospodarczej największe zastosowanie będą miały trzy stawki:

- 17% (dla wykonujących wolne zawody);

- 15% (dla wskazanych w ustawie usług);

- 8,5% (według tej stawki opodatkowane są przychody ze świadczenia usług, które nie zostały przyporządkowane do innych stawek ryczałtu).

Warto dodać, że i tu z początkiem roku zaszły korzystne zmiany – zmieniła się definicja wolnych zawodów, a wiele stawek zostało obniżonych np. z 20 proc. do 17 proc. oraz z 17 proc. do 15 proc.

Pamiętajmy jednak, że ryczałt liczymy od przychodów, zaś w przypadku skali podatkowej lub podatku liniowego pod uwagę bierzemy dochody (przychody minus koszty). Nie można więc w prosty sposób przyrównywać stawek ryczałtu do stawek występujących innych formach opodatkowania.

Ryczałt ewidencjonowany - ewidencja przychodów

Podatnik, który wybrał ryczałt, musi posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów, prowadzić wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz, odrębnie za każdy rok podatkowy, ewidencję przychodów. Szczegóły tych dokumentów określa rozporządzenie ministra finansów w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Załącznikiem do niego jest wzór ewidencji. Jest to prosta tabela, w której należy wykazać każdy osiągnięty przychód, podać numer potwierdzającego go dokumentu oraz kwotę przychodu opodatkowanego daną stawką ryczałtu. Ewidencje można prowadzić w sposób papierowy lub komputerowy. Nie trzeba informować o tym urzędu skarbowego. Urząd skarbowy trzeba jednak zawiadomić o powierzeniu prowadzenia ewidencji zewnętrznej firmie.