Kontrahenci mogą uzgodnić zasady korekt in minus w korespondencji e-mailowej, aneksie do umowy itp. Co więcej, uzgodnienia mogą być ustne, byleby zostały spełnione – wynika ze wstępnych wyjaśnień MF.

Znalazły się one w projekcie objaśnień podatkowych do obowiązującej od 1 stycznia br. nowelizacji VAT (Dz.U. z 2020 r. poz. 2419) zwanej potocznie SLIM VAT.
Projekt ma 49 stron, a Ministerstwo Finansów wskazało w nim przykłady praktycznego zastosowania wielu nowych rozwiązań. W trakcie konsultacji resort liczy na uwagi i opinie. Można je zgłaszać do 1 lutego.
Podwyższenie limitu prezentów o małej wartości
MF przypomina, że od 1 stycznia 2021 r. limit dla prezentów o małej wartości wzrósł z 10 do 20 zł (bez VAT). Nie zmieniły się jednak zasady związane z rozliczaniem VAT od nich.
Nie zmienił się też limit przekazań ewidencjonowanych – pozostał on na poziomie 100 zł. Resort zwraca jednak uwagę, że doprecyzowano w przepisach, że również w tym przypadku chodzi o kwotę netto (bez VAT).
Nowelizacja doprecyzowała też, że w przypadku nieodpłatnych przekazań towarów (o których mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT) podstawę opodatkowania, a więc wartość towaru, należy ustalać na moment nieodpłatnej dostawy.
Korekty in minus
Projekt objaśnień odnosi się obszernie do zmiany, która wzbudziła wiele kontrowersji już w trakcie prac nad nowelizacją. Chodzi o nowe zasady korygowania VAT. Wydanie objaśnień w tym zakresie zapowiedział w Senacie wiceminister finansów Jan Sarnowski.
Przypomnijmy, że do końca 2020 r. przepisy wymagały, aby sprzedawca uzyskał potwierdzenie odbioru faktury korygującej od nabywcy. Od 1 stycznia zlikwidowano ten wymóg. W zamian jednak wprowadzono nowe warunki. Obecnie sprzedawca może obniżyć podstawę opodatkowania i VAT należny, pod warunkiem że spełnione zostaną łącznie trzy wymogi:
■ z posiadanej przez podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług,
■ warunki te zostały spełnione,
■ faktura jest zgodna z posiadaną dokumentacją.
Jakie uzgodnienia
Kluczowe jest to, jaka dokumentacja ma potwierdzać uzgodnienie i jak je spełnić. W praktyce – jak wynika z projektu objaśnień – może to być korespondencja mailowa, aneks do umowy lub inny dokument handlowy.
Uzgodnienie może także wynikać z warunków handlowych, również tych ustalonych przed 1 stycznia 2021 r. Uzgodnieniem może być również np.:
■ zawarcie umowy określającej, w jakich sytuacjach nabywca może dostać rabat,
■ regulamin realizacji sprzedaży,
■ ogólne warunki umowy (OWU).
Nabywcy zwykle akceptują te dokumenty w momencie przystąpienia do transakcji.
Warunki obniżenia VAT można też uzgodnić w trakcie współpracy. Wystarczy wtedy np. aneks do umowy, porozumienie lub inne dokumenty stosowane powszechnie w obrocie handlowym. Uzgodnienia mogą wynikać też m.in. ze strategii handlowej sprzedawcy.
Nawet ustnie
MF potwierdza w projekcie objaśnień, że dopuszczalną formą uzgodnienia mogą być również ustalenia ustne (telefoniczne), jak i domniemana akceptacja warunków przez obie strony transakcji. W takich przypadkach jednak – jak podkreśla resort – ciężar dowodu związanego z udokumentowaniem uzgodnienia spoczywa zawsze na sprzedawcy.
Jeśli dokumentacja jest pisemna, to – jak przypomina MF – podatnik musi ją przechowywać, niekoniecznie w formie papierowej, może być elektronicznie.
Jak to spełnić
Uzgodnienie musi zostać spełnione, bo – jak tłumaczy resort finansów – chodzi o to, by nabywcy nie odliczali podatku naliczonego zbyt wcześnie.
Jednak i tego warunku można dotrzymać w sposób dorozumiany. Przykładowo, jeżeli sprzedawca informuje kontrahenta, że udziela obniżki i nie jest ona uzależniona od określonego zdarzenia przyszłego, to można domniemywać, że warunki obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku są spełnione.
Uzgodnieniem warunków może być też zwrot na rzecz sprzedawcy partii towarów lub zwrot pieniędzy. W obu sytuacjach jednak do uzgodnienia dojdzie później – gdy sprzedawca otrzyma zwracaną partię towarów lub nabywca dostanie pieniądze na konto.
Ponadto w pewnych sytuacjach (takich jak np. zwrot zaliczki za niezrealizowaną dostawę) dokument wskazujący na uzgodnienie może zarazem potwierdzać spełnienie uzgodnionych warunków transakcji.
Resort wyjaśnia, że nowe zasady dotyczą zarówno sytuacji, gdy podatnik stwierdzi pomyłki w kwocie podatku na fakturze, jak i gdy wykaże wyższą kwotę podatku niż należna. Omawia je na siedmiu przykładach.
Wskazuje również na zmiany dotyczące rozliczania korekt zwiększających cenę.
Od kiedy
Co do zasady nowe zasady dotyczą wszystkich faktur korygujących in minus wystawionych po 31 grudnia 2020 r., nawet jeśli przed tą datą uzgodniono warunki obniżenia.
Jednak zgodnie z przepisem przejściowym stare zasady, obowiązujące do końca 2020 r., można stosować do końca 2021 r., pod warunkiem jednak, że sprzedawca uzgodni to na piśmie z nabywcą i to jeszcze przed wystawieniem pierwszej faktury korygującej w bieżącym roku. Takie uzgodnienie może być na papierze lub elektronicznie.
Co więcej, można się umówić, że stosujemy stare zasady, a później, w trakcie 2021 r., z tego zrezygnować. Wymaga to kolejnego uzgodnienia, które będzie można zastosować dopiero po 3 miesiącach. W takim przypadku powrót do starych zasad nie będzie już możliwy.
Inne zmiany też omówione
W projekcie objaśnień znalazły się również wyjaśnienia dotyczące:
■ znowelizowanych przepisów o wiążących informacjach stawkowych,
■ zmian w split paymencie, w tym doprecyzowania, że obowiązkową podzieloną płatność należy stosować do kwot na fakturze przekraczających (a nie równych) 15 tys. zł,
■ wydłużenia terminu na wywóz towarów przy opodatkowaniu zaliczek z tytułu eksportu towarów z 2 miesięcy na 6 miesięcy,
■ wydłużenia terminu do odliczenia VAT naliczonego na bieżąco do czterech okresów rozliczeniowych, w przypadku rozliczeń VAT w okresach miesięcznych,
■ spójnych kursów walut dla celów VAT i podatku dochodowego,
■ możliwości odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie usług noclegowych w celu ich odsprzedaży.