Jeżeli podatnik nie płaci fiskusowi należnych danin, to odpowiedzialność za zaległości mogą ponieść również osoby trzecie, w szczególności członkowie jego rodziny lub wspólnicy

Czy żona odpowie za długi podatkowe męża

Mąż czytelniczki nie zapłacił podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Czy urząd skarbowy może stwierdzić, że żona odpowiada za powstałą zaległość?
Istotne jest jednak to, czy małżonków łączyła oraz kiedy ewentualnie przestała łączyć wspólność majątkowa. Skutki prawne jej ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania nie odnoszą się do zobowiązań powstałych przed dniem:
● zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej,
● zniesienia wspólności prawomocnym orzeczeniem sądu,
● ustania wspólności na skutek ubezwłasnowolnienia małżonka,
● uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji.
Podstawa prawna
Art. 29, art. 109 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).

Czy można mieć dług z powodu cudzej firmy

Mężczyzna stale współpracował z bratem, który prowadzi działalność gospodarczą (prace remontowe), i czerpał z tego tytułu finansowe korzyści. Czy może odpowiadać za długi podatkowe związane z przedsiębiorstwem zarejestrowanym na brata?
Za zobowiązania podatkowe osoby prowadzącej działalność gospodarczą odpowiada także członek jej rodziny, który stale z nią w tym zakresie współdziałał i osiągał z tego tytułu korzyści. Przez współdziałanie należy rozumieć faktyczne współkierowanie przedsiębiorstwem. Za członków rodziny uważa się zstępnych (dzieci, wnuki), wstępnych (rodzice, dziadkowie itd.), rodzeństwo, małżonków zstępnych, a także osobę, z którą przedsiębiorca pozostaje w stosunku przysposobienia, oraz osobę, którą łączy z nim faktyczne pożycie (czyli konkubenta/konkubinę).
Odpowiedzialność podatkowa nie wchodzi w grę, jeśli współpraca była dorywcza czy okazjonalna. Z kolei czerpanie korzyści to uzyskiwanie w związku z daną działalnością gospodarczą jakichkolwiek przysporzeń majątkowych – pieniędzy, rzeczy, darmowych usług. Czy te przesłanki (stałe współdziałanie i osiąganie korzyści) są spełnione, organ podatkowy powinien zbadać w postępowaniu w sprawie odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej. Jeśli czytelnik prowadził działalność wspólnie z bratem, na którego firma była zarejestrowana, to także on ponosi odpowiedzialność za nieprawidłowe rozliczanie danin. W przypadku członków rodziny jest ona jednak ograniczona do wysokości uzyskanych korzyści oraz nie obejmuje niepobranych przez przedsiębiorcę należności związanych z funkcją płatnika lub inkasenta (z wyjątkiem przypadków, gdy chodzi o niepobrane należności od członka rodziny). Odpowiedzialność za zaległości podatkowe nie dotyczy też osób, względem których na przedsiębiorcy ciążył obowiązek alimentacyjny w czasie, gdy współdziałały one z nim w biznesie.
Podstawa prawna
Art. 111 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).

Czy po śmierci spadkodawcy można skorzystać z ulgi

Mężczyzna jest jedynym spadkobiercą zmarłej matki. Za życia kobieta ponosiła wydatki uprawniające do korzystania z ulgi rehabilitacyjnej. Każdego roku odliczała od dochodu odpowiednią kwotę. Czy wydatki poniesione przez nią w roku, w którym zmarła, będą miały wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego w PIT?
Ulgę będzie można uwzględnić, o ile spadkodawca poniósł przed śmiercią wydatki uprawniające do odliczenia, a spadkobierca zawiadomi o tym organ podatkowy i przedłoży dokumenty.
Z ordynacji podatkowej wynika, że jeśli spadkodawca był podatnikiem PIT, organ podatkowy informuje spadkobierców (na podstawie posiadanych danych) o wysokości dochodu lub przychodu spadkodawcy oraz wpłaconych zaliczek na podatek, podając równocześnie kwotę do zapłaty lub nadpłatę. Od momentu otrzymania tej informacji spadkobierca ma 30 dni na to, aby zawiadomić fiskusa o tym, że spadkodawca poniósł wydatki uprawniające do ulg podatkowych.
Gdy spadkodawca zmarł w trakcie roku podatkowego, w celu rozliczenia PIT organ podatkowy korzysta z informacji – np. od płatników, organów emerytalno-rentowych. O tym, że zmarły miał prawo do ulgi, spadkobierca musi powiadomić urząd we wskazanym terminie. Po upływie 30 dni organ doręczy spadkobiercy decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego lub stwierdzającą nadpłatę. Powinien w niej uwzględnić przysługującą spadkodawcy ulgę.
Podstawa prawna
Art. 104 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).

Czy najpierw egzekucja dotyczy dłużnika

W stosunku do podatnika toczy się jeszcze postępowanie egzekucyjne, a jego żona otrzymała już decyzję w sprawie odpowiedzialności za jego długi. Czy jeśli zobowiązanie zostanie pokryte z majątku odrębnego małżonka, to uniknie ona egzekucji?
Postępowanie podatkowe w sprawie odpowiedzialności osoby trzeciej wszczynane jest z urzędu w formie postanowienia. Datą wszczęcia jest dzień doręczenia tego postanowienia. Decyzja o odpowiedzialności osoby trzeciej może zostać wydana, jeszcze zanim zakończy się postępowanie egzekucyjne przeciwko podatnikowi. Istotne jest to, że egzekucja zobowiązania z tytułu odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej może być wszczęta dopiero wówczas, gdy egzekucja wobec podatnika okazała się w całości lub w części bezskuteczna. Jeśli pozostaje on w związku małżeńskim, jego odpowiedzialność obejmuje majątek odrębny oraz wchodzący w skład wspólności majątkowej małżeńskiej.
Podstawa prawna
Art. 29, art. 108 par. 4 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).

Czy dzierżawca może ponosić odpowiedzialność

Właściciel nieruchomości wydzierżawił ją i nie opłacał podatku od nieruchomości. Czy dzierżawca może odpowiadać za niezapłaconą daninę?
Zasadniczo w przypadku dzierżawy czy najmu podatnikiem podatku od nieruchomości pozostaje jej właściciel. Dzierżawca odpowiada jednak całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem będącym właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub posiadaczem samoistnym nieruchomości za zaległości podatkowe powstałe podczas trwania dzierżawy lub użytkowania. Regulacja ta znajduje jednak zastosowanie tylko wtedy, gdy między dzierżawcą lub użytkownikiem a podatnikiem istnieją powiązania o charakterze rodzinnym, kapitałowym lub majątkowym w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym albo wynikające ze stosunku pracy. Odpowiedzialność obejmuje zaległości powstałe podczas trwania dzierżawy lub użytkowania i jest ograniczona do wartości przedmiotu dzierżawy. Nie dotyczy ona odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych.
Podstawa prawna
Art. 114 par. 4 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).
Art. 3 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 ze zm.).

Czy były wspólnik nadal jest odpowiedzialny

Czytelnik chce wystąpić ze spółki jawnej. Czy jako były wspólnik może odpowiadać za jej zobowiązania?
Wspólnik spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz komplementariusz spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z pozostałymi wspólnikami za jej zaległości podatkowe. Odpowiedzialność ta została rozszerzona na byłego wspólnika i obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie, gdy był on wspólnikiem. Dotyczy to też zaległości wymienionych w art. 52 ordynacji podatkowej powstałych w tym okresie.
Podstawa prawna
Art. 115 par. 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).

Czy użyczający może odpowiadać za długi

Dziadek chce użyczyć wnukowi maszynę produkcyjną, którą ten będzie wykorzystywał w działalności gospodarczej. Czy dla dziadka wiązać się to może z odpowiedzialnością podatkową?
Właściciel rzeczy użyczonej do działalności gospodarczej może odpowiadać za zaległości podatkowe użytkownika powstałe w związku z tą działalnością. Warunkiem są określone powiązania – rodzinne, majątkowe bądź kapitałowe – między właścicielem a użytkownikiem rzeczy w rozumieniu przepisów o podatkach dochodowych. W przypadku powiązań rodzinnych chodzi o małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia (art. 25 ust. 6 ustawy o PIT). Odpowiedzialność wystąpi więc także w relacji dziadek – wnuk. Jest ona jednak ograniczona do wartości rzeczy lub praw majątkowych będących przedmiotem użytkowania.
Podstawa prawna
Art. 114 par. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).
Art. 25 ust. 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).

Czy rozwód zwalnia z odpowiedzialności

Mąż podatniczki przed ślubem zawarł z matką umowę spółki cywilnej, o czym żony nie poinformował. Małżeństwo się rozpadło, toczy się sprawa rozwodowa. Podatniczka obawia się, że mąż nie rozliczał prawidłowo podatków. Czy po orzeczeniu rozwodu była żona będzie zwolniona z odpowiedzialności za ewentualne długi podatkowe męża?
Rozwód nie wyłącza odpowiedzialności. Rozwiedziony małżonek podatnika odpowiada z nim solidarnie i całym swoim majątkiem za zaległości podatkowe. Dotyczy to tylko zobowiązań, które powstały w czasie trwania małżeństwa. Odpowiedzialność ta jest ograniczona – do wartości udziału, jaki przypadł rozwiedzionemu małżonkowi w majątku wspólnym. Nie obejmuje ona należności, których byłych mąż nie pobrał jako płatnik (jeśli taką funkcję pełnił), ani odsetek za zwłokę i kosztów egzekucyjnych powstałych po dniu uprawomocnienia się orzeczenia o rozwodzie.
Podstawa prawna
Art. 110 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).