W trybie skargi na czynności egzekucyjne można zarzucić organowi tylko formalne błędy, nie zaś odnoszące się np. do żądania wyłączenia rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji. Te można podnieść w trybie zgłoszenia zarzutów dotyczących jej prowadzenia. Tak wynika z orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Sprawa dotyczyła emerytki, wobec której urząd skarbowy prowadził egzekucję zaległych podatków. Zajął jej część wpływów z emerytury. Chodziło o zobowiązanie w PIT za 2003 r., które emerytka rozliczyła wspólnie z mężem w deklaracji PIT-36. Według niej organ dokonał zajęcia należności niezgodnie z prawem, naruszając przepisy art. 79 par. 1–4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1015 z późn. zm., dalej: u.p.e.a.). Uważała, że błędem naczelnika urzędu skarbowego było to, że wysłał tytuł wykonawczy adresowany na nią oraz na jej małżonka. Tłumaczyła, że jeśli tylko ona otrzymuje rentę, a organ chce zająć tego rodzaju świadczenie, to pismo powinno być skierowane tylko do niej, bo mąż prawa do renty nie ma. Dyrektor izby skarbowej postanowieniem z marca 2010 r. uznał, że działanie urzędu było zgodne z prawem, ponieważ egzekucja jest prowadzona z majątku małżeństwa ze względu na wspólne rozliczenie podatku przez małżonków.
Podatniczka złożyła zażalenie do ministra finansów, ale ten nie zmienił rozstrzygnięcia izby. Sprawa trafiła do sądu. Podatniczka zarzuciła również organom, że te nie uwzględniły w jej sprawie przedawnienia zobowiązania podatkowego z tytułu PIT za 2003 r. z końcem grudnia 2009 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przyznał rację organom. Stwierdził, że jeżeli w sprawie podmiotem zobowiązanym byli małżonkowie, którzy złożyli wspólne zeznanie podatkowe (PIT-36) za 2003 r., w którym wnieśli o łączne opodatkowanie osiągniętych dochodów, to tytuł wykonawczy wystawia się w jednym egzemplarzu przeznaczonym dla podmiotu zobowiązanego. Sąd podkreślił również, że nie mógł odnieść się do pozostałych zarzutów podatniczki, ponieważ kontroluje postanowienia dyrektora i ministra finansów, które zostały wydane w trybie skargi na czynności egzekucyjne. Taka skarga przysługuje podatnikowi na podstawie art. 54 par. 1 u.p.e.a. Zarzuty podatniczki dotyczyły jednak przypadków, które mogą być przedmiotem zgłoszenia zarzutów na podstawie art. 33 u.p.e.a. Ten przepis mówi, że podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji może być m.in. przedawnienie czy też wygaśnięcie obowiązku podatkowego.
Podatniczka próbowała więc, składając skargę na czynności egzekucyjne, objąć nią również te przypadki, które są uregulowane przez inne przepisy, a to w ocenie sądu jest niedopuszczalne. Rozstrzygnięcie to utrzymał w mocy NSA.
Wyrok jest prawomocny.
Egzekucja zaległości podatkowych z emerytury
Urząd skarbowy może zająć świadczenia emerytalne, a także rentę socjalną dłużnego podatnika poprzez przesłanie do organu rentowego właściwego do spraw wypłaty świadczeń zawiadomienia o zajęciu. Służby podatkowe wzywają jednocześnie organ rentowy, aby nie wypłacał zajętej części świadczenia dłużnemu podatnikowi, lecz przekazał ją fiskusowi, aż do pełnego pokrycia egzekwowanych podatków (z zastrzeżenie, że egzekucji nie podlega kwota do 760 zł).
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 6 grudnia 2013 r., sygn. akt II FSK 2988/11.