Bony towarowe, szczególnie często stosowane w okresie przedświątecznym, wciąż powodują problemy praktyczne związane z ich opodatkowaniem VAT. Niektóre urzędy skarbowe twierdzą, że wydanie bonu, w zamian za wynagrodzenie, spełnia definicję usługi, określoną w ustawie o VAT.

Jerzy Martini doradca podatkowy, Baker & McKenzie Po pierwsze, pojawia się pytanie, czy wydanie bonu towarowego przez emitenta, w zamian za określoną kwotę, jest świadczeniem usług opodatkowanym VAT. Pojawiają się bowiem głosy, również ze strony organów skarbowych, że wydanie bonu, w zamian za wynagrodzenie, spełnia definicję usługi określoną w art. 8 ustawy o VAT. Z takim podejściem nie można się zgodzić. Bon towarowy nie jest świadczeniem samym w sobie, lecz jedynie swego rodzaju środkiem płatniczym. Uznanie wydania bonu towarowego za świadczenie usług doprowadziłoby również do sprzecznego z systemem VAT podwójnego opodatkowania tej samej konsumpcji (raz opodatkowana byłaby usługa polegająca na wydaniu bonu, a drugi raz dostawa towaru nabywanego za ten bon). Przeciwko uznaniu emisji bonu towarowego za usługę wypowiedział się też ETS w wyroku w sprawie C-288/94 Argos Distributors Ltd. Również dalsze wydanie bonu (np. pracownikom) nie podlega opodatkowaniu i z punktu widzenia VAT takie wydanie ma skutek analogiczny do przekazania pieniędzy. Czynnością opodatkowaną jest dopiero wydanie towaru w zamian za bony. We wspomnianym wyroku w sprawie C-288/94 Argos Distributors Ltd ETS omówił też drugą sporną kwestię związaną z bonami towarowymi, jaką jest określenie podstawy opodatkowania, w przypadku gdy rzeczywista kwota płacona za bon jest niższa od kwoty nominalnej wykazanej na tym bonie. W stanie faktycznym tego wyroku, podmiot wydający bony towarowe był jednocześnie sprzedawcą towarów, które można było nabyć za bon. Ponieważ cena, po której bon był sprzedawany, była niższa niż wartość nominalna bonu, powstał spór, czy podstawą opodatkowania dostawy realizowanej przy użyciu bonu powinna być kwota nominalna bonu, czy kwota faktycznie otrzymana przez sprzedawcę w momencie wydania bonu towarowego. Trybunał zgodził się z drugim z tych stanowisk. Podkreślił, że podstawa opodatkowania powinna być równa rzeczywistemu ekwiwalentowi pieniężnemu otrzymywanemu przez sprzedawcę. Kwestia ta staje się bardziej skomplikowana, gdy podmiot sprzedający towary akceptuje bony towarowe wyemitowane przez inny podmiot. W takim przypadku podstawą opodatkowania powinna być cała kwota nominalna, również wówczas, gdy podmiot wydający bony nie przekazuje sprzedawcy całej kwoty nominalnej bonu. W takiej sytuacji różnicę między kwotą nominalną bonu a kwotą faktycznie płaconą sprzedawcy należy uznać za wynagrodzenie podmiotu wydającego bon towarowy, które nie może zmniejszać podstawy opodatkowania.