Czytelnikowi sprawozdania finansowego często zależy na szerszych informacjach o działalności jednostki, rynków, na jakich ona operuje, i produktach/usługach, jakie oferuje. Takich informacji dostarcza sprawozdawczość finansowa w podziale na segmenty. Jak ona powinna wyglądać?

dr Andre’ Helin prezes firmy audytorskiej BDO Polska MSR 14 Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności zaleca, aby w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym przedstawić podział wykazanych w skonsolidowanym rachunku zysków i strat przychodów ze sprzedaży według segmentów, tj. rodzajów działalności oraz określonych geograficznie rynków, jeżeli przy uwzględnieniu organizacji sprzedaży towarów i produktów typowych dla normalnej działalności gospodarczej grupy, dziedziny działalności lub określone geograficznie rynki różnią się znacznie. MSR 14 wprowadza rozróżnienia między segmentem branżowym i geograficznym. Segmentem branżowym jest dający się wyodrębnić obszar jednostki gospodarczej, w ramach którego następuje dystrybucja towarów lub świadczenie usług lub grupy powiązanych towarów lub usług, podlegających ryzyku i charakteryzujących się poziomem zwrotu z poniesionych nakładów inwestycyjnych różniących się od tych, które są właściwe dla innych segmentów branżowych. Natomiast segment geograficzny jest dającym się wyodrębnić obszarem jednostki gospodarczej, w ramach którego następuje dystrybucja towarów lub świadczenie usług w obrębie określonego środowiska ekonomicznego, podlegającym ryzyku i charakteryzującym się poziomem zwrotu z poniesionych nakładów inwestycyjnych różniących się od tych, które są właściwe dla innych składników działających w odmiennym środowisku ekonomicznym. Segment objęty obowiązkiem sprawozdawczym jest segmentem branżowym lub segmentem geograficznym określonym na podstawie opisanych definicji, którego zgodnie z wymogami standardu dotyczy wymóg ujawnienia informacji na temat segmentów. Dominujące źródło oraz rodzaj ryzyka i poziom zwrotu z poniesionych nakładów inwestycyjnych jednostki gospodarczej powinny decydować o tym, czy podstawowym wzorem sprawozdawczości stosowanym do segmentów będzie segment branżowy czy segment geograficzny. Jeżeli na ryzyko i stopy zwrotu inwestycyjnego jednostki gospodarczej w przeważającym stopniu wpływają różnice między towarami i usługami, które jednostka dostarcza, za podstawowy wzór sprawozdawczy stosowany do segmentów należy przyjąć segment branżowy, zaś uzupełniające informacje wykazywać w przekroju geograficznym. Analogicznie, jeżeli na ryzyko i stopę zwrotu z poniesionych nakładów inwestycyjnych jednostki gospodarczej w przeważającym stopniu wpływa fakt, że jednostka gospodarcza działa w różnych krajach lub na różnych obszarach geograficznych, za podstawowy wzór sprawozdawczy stosowany do segmentów należy przyjąć segment geograficzny, zaś informacje na temat grup powiązanych towarów i usług wykazywać jako informacje uzupełniające. Dwa lub większą liczbę segmentów branżowych lub geograficznych objętych zakresem sprawozdawczości wewnętrznej, wykazujące znaczne podobieństwa, można połączyć w jeden segment branżowy lub geograficzny. Segment branżowy lub segment geograficzny należy zaliczyć do segmentów objętych obowiązkiem sprawozdawczym, jeżeli większość jego przychodów została uzyskana ze sprzedaży na rzecz klientów zewnętrznych oraz: a) przychody segmentu ze sprzedaży na rzecz klientów zewnętrznych lub transakcji realizowanych z innymi segmentami stanowią 10 proc. lub więcej łącznych zewnętrznych i wewnętrznych przychodów wszystkich segmentów lub b) wynik segmentu, niezależnie od tego, czy jest nim zysk czy strata, stanowi 10 proc. lub więcej połączonego wyniku wszystkich segmentów, które odnotowały zysk lub poniosły stratę, w zależności od tego, która z tych wartości – wyrażona jako wartość bezwzględna – jest większa, c) aktywa segmentu stanowią 10 proc. lub więcej ogółu aktywów wszystkich segmentów.