Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że dla zastosowania zwolnienia z podatku od darowizny dotyczącej udziałów w spółce i dokonanej między członkami najbliższej rodziny nie jest konieczne złożenie dwóch zgłoszeń, w przypadku gdy darczyńca pozostaje z żoną we wspólności majątkowej. Ulga przysługuje obdarowanemu nawet wtedy, gdy darczyńca nie dysponuje zgodą małżonki.
Podatnik złożył do urzędu skarbowego formularz o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych tytułem darowizny od brata. Przedmiotem darowizny były w tym przypadku udziały (o wartości ponad 80 tys. zł) w spółce kapitałowej. Złożenie formularza było konieczne, aby obdarowany mógł skorzystać z ulgi podatkowej, o której mówi art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 93, poz. 768 z późn. zm.).
W ocenie naczelnika urzędu skarbowego podatnik nie może skorzystać z ulgi w odniesieniu do całości udziałów, ponieważ nie złożył formularza o nabyciu w drodze darowizny udziałów od bratowej, a pozostaje ona z mężem we wspólności majątkowej. W związku z tym wszczął wobec podatnika postępowanie i nakazał zapłacić ponad 3 tys. zł daniny.
Obdarowany się z tym nie zgodził i odwołał się do izby skarbowej. Argumentował, że nie miał obowiązku składać zeznania podatkowego dotyczącego darowizny udziałów dokonanej przez żonę brata, ponieważ stronami umowy byli wyłącznie jego brat jako darczyńca i on jako obdarowany. Dyrektor izby skarbowej nie zmienił zdania.
Sprawa trafiła do sądu. WSA we Wrocławiu uchylił obie decyzje organów. Podkreślił, że jeśli czynność prawna została dokonana przez jednego z małżonków w imieniu własnym, to tylko ten małżonek pozostaje w stosunku prawnym z nabywcą udziałów (obdarowanym), ponieważ tylko on złożył oświadczenie o darowiźnie i tylko on był udziałowcem spółki wpisanym do księgi udziałów.
Rozstrzygnięcie to utrzymał w mocy NSA. Sąd kasacyjny podkreślił, że o ile udział w spółce był w tej sprawie objęty wspólnością majątkową małżeńską i należał do obojga stron, o tyle wynikające z niego prawa i obowiązki o charakterze korporacyjnym przysługują lub obciążają tylko jednego zainteresowanego – tego, który zawarł umowę spółki. Zatem tylko ten udziałowiec, któremu przysługują prawa korporacyjne, może być stroną darowizny.
Wyrok jest prawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 17 października 2013 r., sygn. II FSK 2915/11. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia