Przekazywanie prezentów o małej wartości na cele związane z działalnością gospodarczą nie podlega VAT. O czym należy pamiętać w przypadku takich przekazań?
Prezenty małej wartości kojarzą się powszechnie podatnikom z towarami, których jednostkowa cena nabycia lub koszt wytworzenia nie przekraczają kwoty 10 zł netto. Zapomina się natomiast czasami o towarach, których wydawanie musi być przez podatnika ewidencjonowane w sposób umożliwiający identyfikację odbiorców. Tu zastosowanie ma limit 100 zł (roczna, łączna wartość prezentów przekazywanych przez podatnika jednej osobie).
Mimo że ustawodawca nie precyzuje, czy jest to kwota netto, czy brutto, to należałoby raczej przyjąć tę drugą opcję. Po pierwsze, w przepisie użyto sformułowania „wartość”, co odpowiada kwocie, jaką należałoby wydać, aby towar nabyć (czyli z VAT). Po drugie, uzasadnione jest to wykładnią historyczną (poprzednio przepis odwoływał się do ustawy o PIT, w której chodzi o wartość brutto).
W praktyce zdarza się, że nieodpłatne wydania towarów na rzecz konkretnych podmiotów są ewidencjonowane np. dla celów związanych z kontrolą biznesową. Jednocześnie towary do 10 zł podatnik nadal traktuje jako prezenty małej wartości, mimo przekroczenia limitu 100 zł dla danego odbiorcy (co powoduje konieczność ich opodatkowania). Trzeba pamiętać, że ewidencjonowanie nieodpłatnych wydań konkretnym odbiorcom w ramach limitu 100 zł wyłącza możliwość stosowania „zasady 10 zł” kosztu jednostkowego.
Prowadzenie ewidencji wydaje się zresztą sprzeczne z samą koncepcją prezentów małej wartości. Zakłada ona, że drobne wydania powinny być neutralne podatkowo, gdyż właśnie koszty ewidencjonowania i rozliczania VAT są dla podatników uciążliwe, podczas gdy brak opodatkowania takich wydań z punktu widzenia skutków fiskalnych ma marginalne znaczenie.
Warto też pamiętać, że towary, które nie posiadają wartości konsumpcyjnej (np. ulotki, katalogi etc.) nie wchodzą w zakres opodatkowania VAT niezależnie od możliwości zaliczenia ich do prezentów małej wartości. W przypadku towarów nieposiadających wartości konsumpcyjnej nie ma bowiem z zasady zastosowania VAT, który jest podatkiem obciążającym konsumpcję.

Jerzy Martini - partner, Martini i Wspólnicy