Zmiany w umowie z tym krajem ograniczą liczbę i rozmiar sztucznych transakcji powodujących odpływ polskich należności podatkowych - mówi Tomasz K. Wisiecki.
16 maja parlament Luksemburga przyjął ustawę ratyfikująca protokół zmieniający umowy podatkowe, w tym m.in. z Polską. Kiedy jej postanowienia wejdą w życie?
Protokół zmieniający konwencję między Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisany 7 czerwca 2012 r., wejdzie w życie 1 stycznia 2014 r.
Kogo dotyczą najważniejsze zmiany?
Dotkną one w szczególności podmioty zaangażowane w struktury kapitałowe. Ministerstwo Finansów kontynuuje politykę ograniczania możliwości optymalizacji podatkowej opartej na umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. Po ubiegłorocznej ratyfikacji umowy z Cyprem teraz przyszła kolej na umowę z Luksemburgiem, która dawała do tej pory sporo możliwości optymalizacyjnych, zwłaszcza w zakresie opodatkowania dywidend.
Jak więc będą opodatkowane dywidendy z Luksemburga?
Zmieni się metoda unikania podwójnego opodatkowania w odniesieniu do dywidend ze spółek luksemburskich. Jest to najważniejsza ze zmian. Stosowaną obecnie metodę wyłączenia z progresją zastąpi metoda proporcjonalnego odliczenia. A to oznacza, że polski przedsiębiorca otrzymujący dywidendę ze spółki luksemburskiej będzie musiał opodatkować ją w Polsce (stawką 19 proc.). Do tej pory taka dywidenda była zwolniona z opodatkowania w Polsce. Po zmianie będzie tu opodatkowana w całości, co oznacza tyle, że wypłacenie dywidendy przez spółkę luksemburską polskiemu udziałowcowi nie będzie już korzystne podatkowo.
A czy zmiany dotkną też spółek luksemburskich działających w Polsce?
Protokół wprowadza tzw. klauzulę nieruchomościową. Na jej podstawie zyski z tytułu sprzedaży udziałów (akcji), których wartość wynika głównie z wartości nieruchomości należących do spółki, opodatkowane będą w państwie położenia nieruchomości. Zmiana ta będzie miała zatem bardzo istotny wpływ na struktury, w których firma luksemburska posiada udziały w polskich spółkach nieruchomościowych. W przypadku zbycia udziałów w tej ostatniej opodatkowanie zysków z transakcji nastąpi (inaczej niż do tej pory) w Polsce.
Jakie inne zmiany wynikają z protokołu?
Zmieniono wiele artykułów, przy czym dwie klauzule zasługują na szczególną uwagę. Pierwsza z nich wyłącza ochronę wynikającą z postanowień umowy w odniesieniu do tzw. sztucznych struktur (ang. artificial arrangements). Co oznacza, że każda struktura polskich rezydentów podatkowych z udziałem spółki luksemburskiej powinna mieć ekonomiczne uzasadnienie swojego funkcjonowania. Drugą z nich jest z kolei klauzula wymiany informacji w sprawach podatkowych. Umożliwia polskim organom podatkowym uzyskiwanie informacji o działalności gospodarczej polskich rezydentów w relacjach z Luksemburgiem (w tym również o zgromadzonych środkach na rachunkach bankowych). A to oznacza, że zakres wymiany informacji w sprawach podatkowych przestanie być ograniczony do podatków i zostanie rozszerzony na wszystkie informacje, które mogą mieć istotne znaczenie dla organów podatkowych.
Czy są jakieś korzystne zmiany dla podatników?
Niestety jest ich niewiele. Z pewnością taką zmianą jest obniżenie podatku u źródła od odsetek oraz od należności licencyjnych z 10 proc. do 5 proc. Zmieniono również wysokość podatku u źródła od dywidend z 15 proc. i 5 proc. na 15 proc. i 0 proc. Przy czym ta obniżona stawka 0 proc. będzie możliwa do zastosowania jedynie po spełnieniu określonego warunku, tj. jeżeli bezpośredni udział polskiego odbiorcy tej dywidendy w kapitale spółki wypłacającej wynosi przynajmniej 10 proc. i posiadany jest on nieprzerwanie przez 24 miesiące. Jeżeli warunki te nie zostaną zachowane, dywidendy będą podlegały opodatkowaniu podatkiem u źródła w wysokości 15 proc. W praktyce przy wypłacie dywidendy odliczyć będzie można od podatku należnego w Polsce (19 proc.) podatek zapłacony w Luksemburgu (15 proc. lub 0 proc.). przy czym i tak dochody z dywidend będą podlegały w rezultacie 19-proc. podatkowi dochodowemu.
Czy podatnicy mają czas na przygotowanie się na wejście umowy w życie?
Tak, ale jest go coraz mniej. Istotne zmiany, w tym klauzula nieruchomościowa i nowa metoda opodatkowania dywidend, zostaną wprowadzone już 1 stycznia 2014 r., dlatego też ewentualne przygotowania do restrukturyzacji spółki powinny się już rozpocząć.
Zmiany w umowie z Luksemburgiem z pewnością ograniczą liczbę i rozmiar sztucznych transakcji, powodujących odpływ polskich należności podatkowych do korzystniejszego obecnie reżimu podatkowego, jakim jest Luksemburg. To element strategii uszczelniania systemu podatkowego. Działania te jednak, pomimo coraz większej skuteczności, nadal są tylko łataniem tych najbardziej widocznych wycieków, podczas gdy w dalszym ciągu dostępne są inne metody optymalizacji podatkowej wykorzystujące międzynarodowe struktury.